بازگشت ایران به صحنه جهانی، برای عربستان غیرقابل تحمل است

به گزارش خدمت؛ ناتالی گوله" در ٤ بخش، به تحلیل تنش میان ایران و عربستان می‌پردازد":

جنگ اقتصادی و برتری جویی در پشت پرده مذهب
در پشت اختلاف نظرهای اعتقادی و مذهبی و خصومت آبا اجدادی و غیرمنطقی بین ایران و عربستان سعودی، نوعی کشمکش، برتری جویی غرورآمیز و یک مبارزه اقتصادی نیز پنهان شده است.

کشورهای حوزه خلیج فارس و در رأس آن‌ها عربستان سعودی، هیچ‌گاه توافق هسته‌ای ایران را نپذیرفتند و در این مورد همچنان خشم و ناخشنودی خود را نسبت به آمریکا حفظ کرده‌اند.

از سوی دیگر ضرورت ایجاب کرد که پادشاهی وهابی نه تنها مجبور به مبارزه بر علیه داعش شود، بلکه ثابت کند که مبارزه با داعش خواست واقعی عربستان نیز بوده است؛ هر چند که خودش سرمایه‌گذار تاریخی داعش بوده است.

بنابراین عربستان علاوه بر شماری مجازات‌های اعدام در آغاز سال جاری میلادی، ناچار شد ائتلافی قدرتمند از 34 کشور تشکیل دهد.

در این شرق پیچیده هیچ چیز تصادفی نیست. بنابراین عربستان سعودی خوب می‌دانست که با اعدام یک شیخ شیعه مخالف رژیم، نه تنها باعث تحریک خشم و تظاهرات در خیابان‌های تهران خواهد شد؛ بلکه خشم اقلیت‌های شیعه منطقه همچون بحرین، یمن و لبنان را هم بر خواهد انگیخت. این یک حرکت حساب شده از طرف عربستان سعودی برای تحریک رقیب بزرگ خود، ایران بود. این در حالی است که ایران برای بازگشت به قلب صحنه سیاست جهانی، در تلاش است و تهران نیز به گذرگاه اجتناب ناپذیر سیاست‌مداران، جهانگردان و بازرگانان تبدیل شده است.

عربستان گرفتار یک سیستم حکومتی پیچیده است
احیا و بازگشت ایران به صحنه جهانی برای عربستان غیر قابل تحمل است. چون در حالی که عربستان سعودی مواجه با یک کسری بودجه تاریخی به میزان ۸۷ میلیارد دلار، مطابق با ۲۰ درصد از تولید ناخالص داخلی خود شده است، ایران به‌زودی به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده خود در جهان دست پیدا خواهد کرد.

عربستان سعودی در یک سیستم حکومتی بسیار پیچیده عمل می‌کند و با حس طرد و رانده شدن از سوی آمریکا، احساس می‌کند با تبدیل شدن به متحد دست دوم این کشور، از جایگاه پیشین خود پائین آمده است. بنابراین عربستان ناچار است ثابت کند که واقعاً می‌خواهد با تروریسم مبارزه کند.

از سوی دیگر، با اعدام یک رهبر شیعه و با تحریک تمام شیعه‌ها نشان داد که می‌خواهد کنترل خلیج را به دست گیرد؛ خلیجی که از نظر عربستان نمی‌تواند "خلیج فارس" باشد.

رئیس جمهور ایران، روحانی، بسیار خوب عمل کرد؛ اما تمام کلیدها را در دست ندارد.

در برابر شرایط به‌وجود آمده، حسن روحانی با هوشمندی عمل کرد. او نه تنها به محکوم کردن تظاهرات غیر مجاز پرداخت؛ بلکه شماری را نیز دستگیر و برای جلوگیری از وخامت اوضاع تمام تلاش خود را کرد.

اما این جرم و حمله به سفارت عربستان در نهایت به سود چه کسانی تمام می‌شود؟ و چه کسانی از این مسئله سود می‌برند؟

مسلما به سود محافظه‌کاران ایران خواهد بود، همان کسانی که با توافق هسته‌ای و بازگشایی ایران نیز مخالف بودند.

اینها همان محافظه‌کاران مبارزات انتخاباتی ماه فوریه هستند که به سفارت عربستان سعودی در ایران حمله کردند، رخدادی که یادآور تصاویر حمله به سفارت آمریکا در زمان انقلاب بود.

مسلما روحانی نمی‌تواند اجازه دهد که تمام تلاش‌های چند ساله و سود به‌دست آمده از توافق هسته‌ای به هدر رود؛ اما او تمام کلیدها را در دست ندارد.

اگر چه آمریکا نیز به گونه‌ای مخالفت خود را با دولت عربستان ابراز کرده است، اما استراتژی سعودی‌ها روشن است: تخریب گام به گام فرآیند بازگشت ایران به صحنه بین‌المللی جهانی.

برای این منظور، عربستان نه تنها تلاش در مشارکت با امیران خلیج فارس را دارد، بلکه‌ کوشش می‌کند با ترکیه و به‌ویژه اسرائیل هم همکاری داشته باشد.

ظاهرا این اصطلاح که «دشمنان دشمنان ما دوستان ما هستند»، در سطح دولت‌ها نیز عمل می‌کند.

منطقه‌ای بسیار نظامی
فقط اندکی تحریک برای منطقه‌ای که در حال حاظر بسیار نظامی و مسلح شده، کافی است تا آتشی شعله‌ور شود یا به شکل مستقیم، یا از طریق واسطه‌هایی که ایران قادر به کنترل آن‌ها نیست.

اگر چه نفوذ ایران قوی و واقعی است، اما در حال حاضر، ایران نه تنها بر عملیات شبهه نظامیان یمن، بلکه بر حزب الله، اقلیت شیعه عربستان و اقلیت شیعه بحرین نیز کنتزل لازم را ندارد.

من شک دارم که روحانی بتواند مدت زمان زیادی از جنگ‌های این گروه‌های خارجی اجتناب کند و هم‌زمان نیز در سطح ملی با مخالفان محافظه‌کار در ایران مبارزه کند.

بیم آن می‌رود که همانند زمان جنگ بین ایران و عراق، جهان غرب از رقبای ایران، که در راس آن‌ها اسرائیل قرار دارد، حمایت کند.

به نظر می‌رسد که سکوت ناراحت کننده سفرا این نکته را تاکید می‌کند.

اما امروز جهان برای مبارزه با داعش به وحدت نیاز دارد و ما شاهد افزایش بی‌جهت یک فشار دیپلماتیک در ایران و عربستان هستیم.

تمام تعادل و ثبات این منطقه استراتژیک در خطر است و به نظر می‌رسد که فروشندگان اسلحه، روزهای خوبی در پیش رو دارند.

رادیو فرانسه
اما باید از تمام عوامل تشدید کننده جنگ‌های فرقه‌ای بین شیعه و سنی اجتناب کنیم. چیزی که هم اکنون در حال شکل‌گیری در مقابل چشمانمان است، شاید در نهایت بر علیه خود ما عمل کند و دامنه آتش آن از این هم فراتر رود.

منبع: پارسینه