چرا شیوع ویروس کرونا می‌تواند نعمتی برای حیات وحش باشد

حق نشر عکس Getty Images Image caption از مار خشک شده برای درمان آرتروز در طب سنتی چینی استفاده می‌شود

کارشناسان می‌گویند چنانچه تصمیم چین مبنی بر منع موقت فروش حیوانات وحشی، به منظور مبارزه با ویروس کرونا جنبه دائمی پیدا کند، می تواند به محفاظت از حیات وحش که هم اکنون با خطر مواجه است کمک کند و همچنین به نفع بهداشت عمومی تمام شود.

دانشمندان حدس می زنند که یک بازار غذاهای دریایی در شهر ووهان در چین منشأ شیوع ویروس کرونا بوده. این ویروس تا کنون موجب مرگ بیش از ۴۹۰ نفر شده است.

این بازار محل خرید و فروش غیرقانونی جانوران وحشی مانند مار، راکون و جوجه تیغی بود که برای مصارف غذایی یا تولید دارو در قفس نگهداری می شدند. سراسر این منطقه اکنون در قرنطینه است.

چین بزرگترین مصرف کننده فرآورده‌های حیات وحش اعم از قانونی یا غیرقانونی است.

  • ویروس کرونا: چرا امراض بیشتری از حیوانات به انسان منتقل می‌شود؟
  • نسل تازه ویروس کرونا چیست و چقدر خطرناک است؟
  • منشا ویروس کرونا چیست؟ سوپ خفاش یا سلاح بیولوژیک
  • ویروس کرونا؛ ماسک چه تاثیری دارد؟
ممنوعیت موقت

مقام‌های سازمان بهداشت جهانی می گویند به احتمال زیاد خفاش‌ها منبع اولیه ویروس کرونا بوده‌اند ولی فکر می کنند این ویروس قبل از سرایت به انسان به حیوان دیگری که هنوز مشخص نشده، منتقل شده بود.

چینی‌ها به طور سنتی علاقه فراوانی به فرآورده‌های حیات وحش دارند. گوشت بعضی از حیوانات به دلیل لذیذ بودن خورده می‌شود و بقیه برای تهیه داروهای سنتی مصرف می‌شوند.

در شماری از استان‌های چین رستوران‌هایی وجود دارند که غذاهایی مانند سوپ خفاش (با سرو خفاش کامل)، سوپ با بیضه‌های ببر و یا سوپ درست شده با گوشت گربه‌های زباد آسیایی عرضه می‌کنند.

مار کبرای سرخ شده، پنجه آب پز خرس، و شرابی که در تهیه آن از استخوان ببر استفاده شده نیز در فهرست غذاهای رستوران‌های گران قیمت به چشم می‌خورد.

در بازار فروش جانوران وحشی مناطق فقیرنشین، موش صحرایی، گربه، مار و بسیاری گونه های پرندگان از جمله آنهایی که با خطر انقراض نسل مواجهند، عرضه می‌شوند.

همچنین در تهیه بسیاری از داروهای طب سنتی چین، از اعضای بدن حیوانات وحشی عمدتا با این تصور که قدرت بهبود شماری از عارضه‌ها مانند ناتوانی جنسی مردان یا التهاب مفاصل و یا نقرس را دارند، استفاده می‌شود.

حق نشر عکس LIU JIN Image caption تجارت حیوانات وحشی در چین رونق داشته خطر انقراض نسل

تقاضا برای فلس مورچه خوارهای فلس دار آسیایی جهت تهیه دارو سبب شده که نسل این حیوان در چین تقریبا از بین برود، در سایر نقاط جهان هم اکنون مورچه خوار فلس دار جانوری است که در حیات وحش بیشتر از هر حیوان دیگری غیرقانونی شکار می‌شود.

استفاده غیر قابل کنترل از شاخ کرگدن برای تهیه داروهای سنتی چین، نمونه دیگری است از این که چگونه این روند سبب شده نسل این حیوان با خطر انقراض مواجه شود.

همه اینها هنگامی اتفاق می افتد که تخمین زده شده بیش از ۷۰ درصد بیماری‌های عفونی از حیوانات به خصوص حیوانات وحشی به انسان سرایت کرده.

شیوع ویروس کرونا سبب شده که توجهات به تجارت جانوران وحیوانات وحشی چین جلب شود. رویه‌ای که هم اکنون به دلیل این که شماری از گونه ها را با خطر انقراض نسل مواجه کرده، مورد انتقاد گروه های طرفدار محیط زیست قرار گرفته.

مقامات چین برای مقابله با شیوع ویروس جدید کرونا، خرید و فروش جانوران و حیوانات وحشی را به طور موقت ممنوع کرده‌اند.

ولی فعالان محیط زیست از این فرصت برای درخواست ممنوعیت دائمی استفاده می کنند.

حق نشر عکس South China Morning Post Image caption مشخص شد که شیوع سارس از گربه‌های زیاد بوده که در یک بازار حیات وحش چین فروخته می‌شدند چین قبول خواهد کرد؟

آیا امکان دارد که شیوع ویروس کرونا نقطه عطفی در تلاش های جهانی برای پایان دادن به تجارت غیرقانونی حیوانات وحشی و متعاقبا حفاظت از سلامت عموم باشد؟

کارشناسان می‌گویند این چالش بسیار بزرگی است ولی می تواند امکان پذیر باشد.

مقامات سازمان بهداشت جهانی می گویند تصور می رود مبدأ ویروس‌هایی که باعث سندروم تنفسی حاد (سارس) و سندروم تنفسی خاورمیانه (مرس) شدند خفاش بوده ولی ویروس سارس از طریق انتقال از گربه زباد و ویروس مرس از طریق جهش از شتر به انسان منتقل شده بود.

دکتر بن امبارک، از سازمان جهانی بهداشت به بی‌بی‌سی گفته است: "ما هیچوقت مانند زمان حال با گونه های حیات وحش و زیستگاه های آنان تماس نداشته‌ایم. در نتیجه شماری بیماری‌های جدید پیدا شده که مرتبط به تماس‌های تازه بین انسان‌ها و ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌هایی است که قبلا شناخته نشده بودند."

تجزیه و تحلیل حدود ۳۲ هزار از گونه های شناخته شده مهره داران که در زمین زندگی می کنند، نشان داده که نزدیک به ۲۰درصد آنها به طور قانونی یا غیرقانونی در بازارهای جهانی خرید و فروش می شوند.

پستانداران، پرندگان، خزندگان و دو زیستان، بیش از ۵۵۰۰ نوع از این گونه های شناخته شده هستند.

ارزش تجارت غیرقانونی جانوران و حیوانات وحشی نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار تخمین زده می شود که پس از تجارت غیرقانونی دارو، قاچاق انسان و ساختن اجناس تقلبی و جعلی، بزرگترین تجارت غیرقانونی است

حق نشر عکس AFP Image caption فروش محصولات حیات وحش به عنوان گوشت و همچنین داروهای سنتی صنعت عظیمی در چین است زنگ هشدار

صندوق حیات وحش برای طبیعت، در بیانیه‌ای می گوید این بحران سلامتی، باید هشداری باشد مبنی بر این که استفاده غیرقابل کنترل از حیواناتی که نسلشان با خطر انقراض مواجه است جهت مصارف غذایی و دارویی، باید متوقف شود.

ولی دولت چین این موضوع را روشن کرده که ممنوعیت اعلام شده، موقتی خواهد بود.

در دستورالعمل مشترک سه نهاد دولتی این کشور گفته شده که پرورش، حمل و نقل یا فروش هرگونه حیوان وحشی از تاریخ اعلام شده تا پایان وضعیت اپیدمی ملی، ممنوع است.

دولت چین هنگام شیوع بیماری سارس در سال ۲۰۰۲ ممنوعیت مشابهی را اعلام کرده بود.

ولی فعالان محیط زیست می گویند تنها چند ماه پس از اعلام این ممنوعیت، مقامات چین سیاست انعطاف پذیری اتخاذ کردند و بازار فروش حیوانات وحشی دوباره دایر شد.

افزایش بازرسی های دقیق

در ماه سپتامبر سال جاری، پکن میزبان یک اجلاس مهم جهانی در باره منابع طبیعی و بیولوژیکی به نام کنوانسیون تنوع بیولوژیکی است.

بنا بر یک گزارش بین‌الدول که سال گذشته انتشار یافت یک میلیون از گونه ها با خطر انقراض نسل مواجهند- یعنی بیشتر از هر موقع دیگری در تاریخ بشر.

پس از شیوع ویروس کرونا، در سرمقاله های رسانه های تحت کنترل دولت چین، از بازار کنترل نشده فروش حیوانات در کشور انتقاد شد.

حق نشر عکس Ben Davies Image caption گفته می شود که مطالبات چینی باعث تقویت بازارهای حیات وحش در کشورهای همسایه چین نیز می شود

دبی بنکز، از آژانس بررسی محیط زیست مستقر در لندن که خود تحقیقات عمده ای در باره حیات وحش در چین انجام داده می گوید: "ما این اتفاق را فرصتی برای یک اقدام دائمی جهت پایان دادن به نگاهداری، پرورش، اهلی کردن و استفاده از جانوران وحشی، نه تنها به عنوان غذا بلکه برای تهیه داروهای سنتی می دانیم."

به عقیده کارشناسان شیوع بیماری آنفلوآنزای مرغی کمک زیادی به محفاظت از گونه های بسیاری از پرندگانی کرده که در طبیعت آزاد زندگی می کنند.

آنان همچنین به موفقیت تصمیم دولت چین در قدغن کردن واردات عاج اشاره می کنند که پس از سال ها فشار بین‌المللی برای جلوگیری از انقراض نسل فیل ها اتخاذ شد.

با این وجود، کارشناسان تاکید می کنند که قدغن کردن و تحت مقررات درآوردن فرآورده های حیات وحش باید منحصر به چین نشود و جهانی باشد.

البته به گفته این کارشناسان "چین به عنوان بزرگترین بازار فرآورده های حیات وحش، به طور مسلم نقش پیشرو را در این راستا دارد.

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: آموزش همگانی مهم‌ترین اقدام در پیشگیری از شیوع ویروس کرونا است