فقط «قرنطینه» (فردی)، و (از اینرو) «امداد» (جمعی)

چکیده : مسئله اصلی و بحرانی اجتماعی، در صورت رعایت کامل اصل ماندن در خانه یا حصر اختیاری، بی‌کار شدن قشرها و طبقاتی از جامعه است که شغل روزانهٔ خود را از دست می‌دهند و همچنین کلیهٔ بیمارانی که خانواده‌هایشان نیز در معرض خطر قرار می‌گیرند. چگونه در خانه بمانند و چگونه برای تداوم حیات وامرار معاش تغذیه و تأمین...

احسان شریعتی

«تنها راه‌حل توقف کشتارجمعی کرونا فقط و فقط قرنطینه است!»؛ کارشناسان ذیصلاح عرصهٔ پزشکی و خدمات درمانی کشور، به‌روشنی و وضوح کامل بر این دستور تأکید می‌ورزند(نگا. نامهٔ پزشکان به سران سه قوه). این فرمان فریضی اما از حد یک نصیحت و توصیه فراترنرفته است!

منظور از «قرنطینه»، در خانه ماندن مطلق است، به مدت ۴۰ روز. این قرنطینه در کشور ما «اختیاری» است (قرنطینه، معرّب واژه فرانسوی کَرانتِن quarantaine، از چهل، به‌معنای محصور ساختن اجباری فرد مشکوک به بیماری در مکانی ثابت به‌مدت چهل روز)؛ و این متاسفانه ناشی از ضعف مدیریت کشور است؛ زیرا معنای درست قرنطینه، چنان که در چین اجرا شد، در خانه ماندن اجباری آحاد شهروندان در خانه و تأمین همهٔ نیازهای هرروزینه‌شان توسط دولت است.
در شهر و در کشور ما نه تنها این کار انجام نمی‌شود که گویی «در، بر همان پاشنهٔ سابق می‌چرخد»: مراکز تجمع جمعیت همچنان پذیرای انبوه شهروندان اند، از وسایل نقلیه عمومی گرفته تا مراکز اداری و خرید و ..، تا رفت و آمد میان شهرها و ..، و در نتیجه، انفجار سرایت در کل شهر و کشور و سرعت روزافزون آمار روزانهٔ مرگ و میر.
حقیقت، نیاز به بیان ندارد زیرا او خود را در اینجا به زننده‌ترین شکل ممکن نمایان می‌سازد:

– نه مسئولان چنان‌که شاید قادر به انجام اقدامات ضروری در این زمینه اند. کمبود امکانات و ابزارهای مبارزه و انفعال در برابر امر قرنطینه و ضدعفونی و ..، (آنهم در شرایط تحریم)؛
– و نه مردم چنان‌که باید با خودآگاهی و حساسیت وظایف حیاتی را برای مقابله ازخود نشان می‌دهند و ..(آنهم با توجه به کم‌کاری حکومتی)؛
– و در چنین شرایطی، تلاش «سازمان‌های مردم نهاد»(سمن‌ها) بسیار اهمیت می‌یابد.
و اما، مسئله اصلی و بحرانی اجتماعی، در صورت رعایت کامل اصل ماندن در خانه یا حصر اختیاری، بی‌کار شدن قشرها و طبقاتی از جامعه است که شغل روزانهٔ خود را از دست می‌دهند و همچنین کلیهٔ بیمارانی که خانواده‌هایشان نیز در معرض خطر قرار می‌گیرند. چگونه در خانه بمانند و چگونه برای تداوم حیات وامرار معاش تغذیه و تأمین شوند؟

راه حل تقویت شبکهٔ امدادرسانی جمعی در سطح شهرهاست. «سمن‌ها» می‌بایست در کنار تمهیدات رسمی کشوری (که باید در اولویت بودجه دولتی قرار گیرد)، به یاری هموطنان بشتابند.
سخن کوتاه، مسئولیت تک تک ما شهروندان، اکنون، جمع کردن دو وظیفهٔ ناسازوار و متناقض‌نما ست:

۱) رعایت اصل «قرنطینهٔ» فردی و خانگی؛
۲) پیوستن به شبکهٔ امداد و تقویت همبستگی اجتماعی (و در رأس همه پشتیبانی از کادر درمانی کشور).
شماری از فعالان جامعهٔ فرهنگی کشور، در راه تحقق این دو اصل به صحنه آمده است تا در گفتگو و تعامل مدنی با مردم، دولت(حکومت)، و «سمن‌ها» به وظیفهٔ مورد انتظار خود عمل کند.