بورس هنوز گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری است؟

رشد قابل توجه بازار سرمایه در سال گذشته، امسال نیز این بازار را در کانون رصد سرمایه‌گذاران قرار داده است. هادی محمدخانی، دانش آموخته دکترای مدیریت مالی از دانشگاه تهران و کارشناس بازار سرمایه که مدیرعاملی سبدگردان آرمان اقتصاد را بر عهده دارد در پاسخ به این سئوال که پیش بینی شما از آینده بازار سهام چیست؟ می گوید: این پرسش باید با توجه به روند رشد نقدینگی در سال جاری پاسخ داده شود البته مسائلی مانند آثار بیماری کرونا و رکود ناشی از آن در بازارهای جهانی ،افت قیمت نفت و برخی فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی ، کسری بودجه دولت، منفی شدن تراز تجاری در ماههای پایانی سال و سیاستهای دولت نیز در این میان بر وضعیت شاخص ها موثر هستند. مشروح گفتگو با این کارشناس بازار سرمایه در پی می‌آید:

به نظر شما چه عواملی در رشد شاخص‌های بازار سهام در سال ۹۸ موثر بودند ؟

رشد نقدینگی در کشور و ورود بخشی از  نقدینگی بخش حقیقی به بازار سرمایه که ناشی از عدم اطمینان به آینده اقتصاد و تمایل برای حفظ قدرت خرید و در نتیجه اجتناب از سرمایه گذاری در بانکها بوده است ، در کنار تورم و رشد اسمی دارایی ،ارزش فروش و سود برخی شرکتها که به فضای خوش بینی به آینده سودآوری آنها دامن زد باعث شد تا شاهد سالی استثنایی در بازار سرمایه باشیم .

برخی تحلیلگران معتقدند رشد شاخص‌ها سبب شکل‌گیری حباب قیمتی شده است، با این موضوع موافقید؟

در مورد اطلاق کلی واژه حباب به بازار سرمایه گرچه منکر پیشی گرفتن ارزش بازار برخی از شرکتها از ارزش ذاتی آنها نیستم اما در کل بازار سرمایه به ویژه با توجه به متغیرهای اقتصاد کلان ،کماکان سهام undervalue وجود دارد و ضمنا نباید فراموش کنیم که undervalue یا overvalueبودن امری نسبی و تابع زمان خود است و به طور مثال با توجه به اینکه شرایط خاص تحریمها ، واردات ماشین آلات و ساخت برخی از کارخانجات را با دشواریهای زیادی همراه کرده است اینکه سهام برخی از کارخانجات در مقطع فعلی حتی بیش از ارزش جایگزینی آنها معامله شود امری طبیعی است چون سهامدار عمده می داند با دشواریهای موجود و ریسکهایی مانند نوسانات نرخ ارز ، ساخت مجدد کارخانه مذکور به آسانی قابل تحقق نیست .

  کارکرد  سیاستگذارهایی مانند وزارت اقتصاد و سازمان بورس را در زمینه هدایت درست نقدینگی به بازار سرمایه چگونه ارزیابی می کنید؟

بخشی از حمایتهای وزارت اقتصاد و سازمان بورس در تبلیغ سرمایه گذاری در بازار سرمایه و عبور از بحرانهای خاص در مقاطع زمانی مشخص مانند حملات موشکی و .... در کشور قابل تقدیر است اما در عین حال کم کاری‌ایی هم در دو حوزه اصلی کندی فرآیند پذیرش و ipo شرکتهای جدید و عدم گسترش فرهنگ سهامداری غیرمستقیم ( از طریق شرکتهای سبدگردانی و صندوقهای سرمایه‌گذاری) و یا عدم فرهنگسازی مناسب در زمینه استفاده از فرصت افزایش سرمایه از صرف سهام که هدایت مستقیم نقدینگی به تولید را در پی دارد به چشم می‌خورد .

البته در مورد آخر در ماه‌های پایانی سال تلاش‌هایی در سازمان بورس مشاهده شد اما این امر می‌توانست زودتر اتفاق بیفتد.پدیده ورود نقدینگی به بازار سرمایه امر مبارکی است که در همه جای دنیا از آن به شدت استقبال می‌شود و به طور مثال در بحران اخیر در بازارهای مالی شاهد واکنش سریع بانکهای مرکزی در جهت کاهش نرخ بهره برای حمایت از بازارهای مالی بودیم اما متاسفانه بوروکراسی دست و پاگیر و کندی فرآیندهایی مانند پذیرش شرکتهای جدید باعث شد تا مقامات سازمان بورس از ورود نقدینگی به بازار احساس نگرانی کنند که این امر در دنیا کم سابقه است.

در حالی که دولت به دنبال شفافیت بیشتر در حوزه کسب و کارها و افزایش درآمدهای مالیاتی است آسان و سریع شدن پذیرش شرکتهای جدید در بازار سرمایه می تواند عمق بخشیدن بیشتر به بازار سرمایه شود و در عین حال شفافیت عملکرد مالی و در نتیجه افزایش درآمدهای مالیاتی دولت را در پی داشته باشد و امیدوارم که در سال جدید شاهد تحولی جدی در این زمینه باشیم. ضمنا توسعه آسان‌تر فعالیت نهادهای مالی در شهرهای مختلف جهت هدایت بهتر نقدینگی به بازار سرمایه و گسترش فرهنگ سهامداری بسیار موثر است که در این زمینه هم از مسئولان محترم سازمان بورس درخواست میکنم که با حذف شروط سختگیرانه و زائد زمینه گسترش فعالیت بیشتر این نهادها در اقصی نقاط بازار سرمایه را فراهم نمایند.

  پیش بینی شما از روند کلی بازار سرمایه در سال ۹۹ و  صنایع مورد اقبال فعالان بازار سرمایه چیست؟

سال ۹۹ در حالی آغاز شده که شاهد وضعیتی مشابه بحران سال مالی در بازارهای جهانی هستیم و اگرچه انتظار می رود با پیدا شدن درمان و واکسن کرونا شاهد از سرگیری روند فعالیت شرکت‌ها و احیای مجدد شاخص‌ها در بازارهای جهانی باشیم اما در عین حال جنگ نفتی عربستان و روسیه و کاهش قیمت نفت و برخی محصولات پتروشیمی و نیز آسیبهای چند صد میلیارد دلاری ناشی از کرونا می‌توانند تاثیری طولانی بر وضعیت اقتصاد جهانی و نیز کشور ما داشته باشند.

لذا در مجموع گرچه بازگشت و احیای قیمتی برخی از فلزات اساسی و کالاهای دیگر در بازه دو تا سه ماه آینده دور از ذهن نیست اما حداقل در کوتاه مدت بعید است که این قیمتها به اوج سال ۲۰۱۹ بازگردند.

لذا مجموعا برخی از سهام commodity base با ریسکهایی همراه هستند.در عین حال منفی شدن تراز تجاری کشور در ماه‌های پایانی سال ،کاهش قیمت نفت و برخی از محصولات پتروشیمی (به عنوان مهمترین جز صادرات غیر نفتی کشور)توقف و کاهش برخی از فعالیتهای اقتصادی ناشی از کرونا که می تواند بر پیش بینی درآمدهای مالیاتی دولت تاثیر منفی داشته باشد می تواند کسری بودجه دولت را تشدید کند و به افزایش احتمال حذف برخی دیگر از یارانه‌های انرژی مثلا در صنعت برق منجر شود و که آثار آن ممکن است در نرخ ارز و به تبع آن تورم منعکس شود و طبیعتا برای برخی از شرکتهایی که ارزش دارایی بالا دارند مانند برخی بانکها ونیروگاه‌ها وشرکتهای سرمایه گذاری مرتبط با آنها  .....جذابیت ایجاد می کند.

در عین حال تورم در کنار  دشواری و گران شدن برخی کالاها هم فرصتهایی برای برخی از شرکتها در حوزه های کالاهای مصرفی مثل مواد غذایی و شوینده ،تایر سازی و لوازم خانگی،دارو  و.......ایجاد می کند که می تواند به رشد فروش و سودشان منجر شود.

در پایان پیشنهاد می کنم علاقمندان به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه چنانچه تخصص یا وقت کافی برای سرمایه گذاری مستقیم را ندارند حتما از شرکتهایی مانند سبدگردانها که با تیمهای تحلیلگری حرفه‌ای خود کلیه امور سرمایه‌گذاری را در بهترین حالت‌های خود انجام می‌دهند استفاده کنند.

۲۲۳۲۲۳