سرعت نتیجه گرفتن تست به چند ساعت رسیده، اما فعلا یک تا دو روزه پاسخ می‌دهیم/ ظرفیت تست به روزی ۲۰ هزار می‌رسد/ این نوع ویروس می‌توانند به طور طبیعی جهش‌های بزرگ داشته باشد/ آیا دو نوع ویروس ضعیف و قوی وجود دارد؟ / تاثیر گرما در کاهش شیوع مورد تایید نیست

رئیس انستیتو پاستور ایران از افزایش قریب الوقوع ظرفیت تست در کشورمان به بیست هزار تست در روز در روزهای آتی خبر داد و تاکید کرد، ماموریت بعدی این شبکه آزمایشگاهی، احتمال مرزبانی از سلامت ورای مرزهای کشورمان خواهد بود.

به گزارش «تابناک»؛ دکتر علیرضا بیگلری در نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه و به صورت آنلاین در روز سیزدهم فروردین یا همان «سیزده بدر» برگزار می‌شد، با تبریک «روز طبیعت» گفت: جا دارد در ابتدا یاد آن‌هایی که به موجب شیوع ویروس منحوس چهره در نقاب خاک کشیدند و همچنین ایثار مدافعان سلامت که با بذل جان، شرایطی را فراهم آوردند که مایه افتخار همه خواهد بود، گرامی بداریم.

وی افزود: تقریبا دو ماه پیش از شیوع ویروس در کشور، انستیتو پاستور که در عمر یکصد ساله دژبانی کشور در عرصه سلامت را عهده دار بوده، دست به کار شد و به دلیل اینکه اطلاعات و دانش کمی که در دست بود، سعی کرد بهترین روش شناسایی را برگزیند و در دستور کار قرار دهد و بعد از شیوع توانست به سرعت نسبت به تهیه دستورالعمل واحد اقدام کرده و گسترش آزمایشگاه‌ها در سطح کشور را در دستور کار قرار دهد که در نتیجه آن توانستیم در کمتر از ده روز به شصت آزمایشگاه در کشور برسیم؛ آن هم در شرایط دشوار تحریمی و بدون بهره مندی از هر گونه کمک خارجی.

    رئیس انستیتو پاستور با تاکید بر فعالیت این آزمایشگاه ها در شبکه ای ویژه در زیرمجموعه دانشگاه های علوم پزشکی کشور، از جمله مزایای این شبکه را قابلیت مقابله با تهدیدات دیگر در آینده خواند و افزود: حالا که آزمایشگاه های ما در کشور به ۹۰ آزمایشگاه رسیده، توانایی این را یافته‌ایم که ده هزار تست به ظرفیت مان اضافه کرده و به بیست هزار تست در روز برسیم تا آنهایی که به طرح غربالگری پیوسته اند و می بایست تست شوند، بتوانند آزمایش شوند. احتمالا گام بعدی پاسخ به تقاضای سازمان بهداشت جهانی برای گسترش شبکه آزمایشگاهی مان در منطقه است.   وی در پاسخ به سوالی در خصوص میزان خطای تست های تشخیصی گفت: کیت‌های تشخیص مولکولی است که مورد تایید سازمان بهداشت جهانی هم قرار گرفته و اگر نمونه گیری درست انجام شود، تا بالای ۹۰ درصد جواب آن قابل اطمینان است. البته اگر نمونه گیری درست انجام نشود، درصد خطای آن بالا می‌رود و بیش از ۵۰ درصد جواب‌های منفی کاذب می‌شود. نوع دیگری از کیت‌هایی که در دنیا وجود دارد، کیت‌های سریع یا RapidTest است که بعد از پانزده دقیقه جواب می‌دهند، اما تعداد منفی کاذب آن خیلی زیاد است و به همین علت این کیت‌ها در پروتکل تشخیصی آزمایشگاه‌های ایران قرار نگرفت.   بیگلری در پاسخ به سوال «تابناک» مبنی بر اینکه آیا شواهدی مبنی بر دخالت بشر در ساخت این ویروس وجود دارد یا نه، گفت: با توجه به بررسی هایی که تاکنون صورت گرفته و تخصص خود بنده هم هست، این نوع ویروس ها می‌توانند جهش های بزرگی داشته باشند؛ اما اینکه آیا دست ورزی محتمل است یا نه، باید بگویم محال نیست و از این روی، بررسی هایی ویژه را در انستیتو در دستور کار قرار داده‌ایم که امیدوارم یکی دو ماه بعد مشخص کند واقعیت چه بوده است.   وی در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص زمان پاسخ دهی تست گفت: با گذشت زمان، پیشرفت های زیادی را شاهد بوده ایم و سرعت عمل ما هم بالا رفته و می رود و در نتیجه اکنون می شود به شیوه های سریع در عرض سه تا پنج ساعت به جواب آزمایش رسید اما به شرطی که نمونه ها کم باشد و مثلا تا ده تست در روز به انستیتو برسد نه مثل شرایط فعلی که روزانه چند هزار نمونه دریافت می کنیم. به دلیل همین ازدحام فعلا زمان پاسخ دهی در کشور بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت است. البته روز‌های اول نتیجه دهی به ۹۶ ساعت هم می‌رسید.   رئیس انستیتو پاستور ایران در پاسخ به سوالی در خصوص احتمال انتقال ویروس با آب گفت: آن گونه که بررسی ها نشان داده، مهم ترین عامل انتقال ویروس قطراتی است که از دهان افراد مبتلا خارج می شود و اصطلاحا Droplet نام دارد. این قطرات روی سطوح می ریزند و به واسطه دست زدن ما به آنها و بعد لمس صورت مان ویروس را به بدن ما منتقل می کنند و شایع ترین دلیل ابتلا این است، اما اینکه آیا ویروس از طریق آب منتقل می شود یا نه تا کنون بنده شواهدی در این خصوص  ندیده‌ام.   آیا دو نوع ویروس ضعیف و قوی وجود دارد؟ بیگلری در پاسخ به این سوال گفت: در خصوص ویروس قوی و ضعیف شک وجود دارد. به نظر می‌رسد با یک ویروس رو به رو هستیم، ولی جواب افراد به ابتلا به آن متفاوت است. یعنی باید گفت که ویروس در بدن‌های مختلف پاسخ‌های مختلف می‌دهد.   وی افزود: بررسی های ما با نمونه برداری های صورت گرفته از نخستین مورد مبتلا به ویروس در کشورمان نشان داد که ژنوم ویروس مطابق همان ژنومی است که در ووهان شیوع یافته بود اما مطالعات دقیق تری لازم است تا ژنوم را دقیق تر بررسی کرده و تغییرات آن را در سطح کشور بررسی کنیم و در نتیجه این بررسی ها، بررسی های دامنه داری است که در مسیر انجام آن از کمک جهانیان از جمله شبکه جهانی انستیتو پاستور، به طور ویژه انستیتو پاستور شانگهای بهره می‌گیریم و با ایشان همکاری خواهیم داشت.   بیگلری نتیجه این مطالعات را تحقیق برای ساخت واکسن خواند و افزود: در همکاری‌هایی که آغاز کرده‌ایم، انشالله در چهار حیطه که مشخص کرده‌ایم، کار خواهیم کرد؛ "مطالعه بر ژنوم ویروس"، "مطالعه بر ژنوم انسان ها با توجه به تفاوتی که در پاسخ به ابتلا به ویروس نشان می‌دهند"، "مطالعه بر روی تولید واکسن" و همچنین "پاسخ ایمنی افراد مبتلا شده با درجات مختلف ابتلا و علایم" در دستور کارمان قرار دارد.     دبیر برد ژنیتک کشور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا با گرم شدن هوا، احتمال کاهش شیوع وجود دارد، گفت: شواهدی هست که این مساله را عنوان می‌کند اما تقریبا از صحت آن مطمئن نیستیم و باید منتظر بمانیم و ببینیم با گرم شدن هوا این اتفاق می‌افتد یا خیر. آن گونه که می‌بینیم در کشورهای گرمسیری مانند استرالیا و یا سنگاپور، مواردی از شیوع دیده شده اما در عین حال در کشور خودمان شاهد نرخ شیوع کمتر در مناطقی در جنوب کشورمان هستیم که می‌تواند دلایل دیگری داشته باشد.   وی با تاکید بر اینکه هیچ گونه شواهدی وجود ندارد که ثابت کند با گرم شدن هوا زنجیره شیوع کندتر خواهد شد، افزود: باید متکی شویم به شکستن زنجیره انتقال با محدود کردن تماس ها و به این امید نباشیم که با گرم شدن هوا این زنجیره انتقال شکسته خواهد شد. اساس را باید بر این موضوع قرار دهیم.   بیگلری در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص کیت های داخلی گفت: پنج شرکت دانش بنیان، کیت تشخیص مولکولی کرونا را در کشور تولید کرده اند و تولیداتشان تایید شده است. یکی از این شرکت‌ها اعلام کرده که هفته‌ای ۸۰ هزار کیت تحویل می‌دهد و بقیه شرکت‌ها هم در همین حد یا بیشتر تولید دارند و در نتیجه اگر وزارت بهداشت بخواهد افراد مشکوک سرپایی و افراد با علایم خفیف را هم آزمایش کند، کیت کافی برای این کار داریم و حتی می‌توانیم صادر کنیم.

وی با تاکید بر این که توانسته‌ایم از کشوری که نیازمند واردات بود، در زمانی کوتاه به کشوری که توانایی صادرات یافته برسیم، افزود: برآورد می‌شود که حدود ۳۰ درصد مبتلایان بی علامت هستند یا علامت کمی دارند که ابتلای این افراد تنها در آزمایشگاه و با انجام تست مشخص می‌شود. تشخیص این افراد و الزام به ماندنشان در شرایط قرنطینه و جلوگیری از تماسشان با دیگران برای شکستن زنجیره انتقال بسیار مهم است.