انصارالله چگونه زمامداران عرب را کیش و مات کرد؟

جنبش انصارالله یمن طی سال‌های اخیر موفق شده خود را به نیرویی تعیین کننده در غرب آسیا تبدیل کند.

به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، جنبش انصارالله در ۵ سال گذشته توانسته خود را به عنوان یک نیروی تعیین کننده در غرب آسیا معرفی کند. اوج قدرت نمایی این گروه از سال ۲۰۱۴ و ورود به شهر صنعا پایتخت یمن اتفاق افتاد. در واقع انصارالله به دلیل خیانت منصورهادی رئیس جمهور برکنار شده یمن وارد صنعا شد تا از انقلاب مردم حفاظت کند.

عربستان سعودی ائتلافی پرسروصدا را برای حمله به یمن تشکیل داد و اعلام کرد تنها در مدت چند هفته انصارالله را وادار به عقب نشینی از صنعا خواهد کرد. بیش از ۵ سال از آن زمان گذشته و انصارالله یمن نه تنها عقب نشینی نکرده بلکه اکنون توانسته همه در حوزه نرم و هم حوزه سخت خود را به عنوان یک قدرت تعیین کننده در منطقه معرفی کند.

دو اقدام جدید انصارالله اوج بالندگی این جنبش را اثبات کرد. طرح جنبش انصارالله درباره تبادل شماری از افسران اسیر سعودی با بازداشت‌شدگان فلسطینی در عربستان و حمله انصارالله به ریاض قدرت این جنبش را بیش از پیش نشان داد. در ادامه به بررسی اهمیت این دو اقدام پرداخته می‌شود.

پیام‌های طرح تبادل اسرا

بیش از ۶۸ فلسطینی و اردنی در بهمن ماه سال گذشته در عربستان بازداشت شده‌اند و  بر اساس قانون «مبارزه با تروریسم» در این کشور محاکمه شدند. این اقدام آل سعود در راستای طرح معامله قرن است که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا آن را با هدف خدمت به اسرائیل پیشنهاد داد.

عربستان به همراه برخی از کشور‌های عربی مانند امارات و بحرین از حامیان این طرح خائنانه به شمار می‌روند. با رونمایی رسمی ترامپ از طرح موسوم به معامله قرن، این طرح با مخالفت‌های گسترده‌ای از سوی گروه‌های مختلف فلسطینی مواجه شد. در همین راستا جینا هاسپل، رئیس سازمان سیا، به فاصله  اندکی از رونمایی رسمی طرح معامله قرن به رام الله سفر کرده و در این سفر با برخی سران تشکیلات خودگردان از جمله ماجد فرج، مدیر سازمان اطلاعات تشکیلات خودگردان و حسین الشیخ، وزیر امور داخلی دیدار کرد.

سفر ناگهانی رئیس سیا به رام الله به جای یک مقام رسمی سیاست خارجه آمریکا در چارچوب تحمیل فشار حداکثری به تشکیلات خودگردان فلسطین برای پذیرش طرح موسوم به معامله قرن ارزیابی گردید؛ چرا که در نخستین واکنش‌ها به این طرح محمود عباس ضمن اتخاذ مواضعی تند علیه این طرح حتی از پاسخ به تماس‌های دونالد ترامپ نیز امتناع می‌ورزد. اما روی دیگر سکه فشار‌های عربستان بر جنبش مقاومت اسلامی (حماس) است.

عربستان  که از طرح معامله قرن حمایت کرده و در جدیدترین اظهارات مقامات رسمی، عادل الجیبر مدعی شده که این طرح نکات مثبت خوبی دارد، در یک تقسیم کار با آمریکا به دنبال افزایش فشار‌ها بر حماس از طریق تحت فشار قرار دادن خانواده فلسطینیان مقیم عربستان، بالاخص افرادی است که به نحوی با حماس مرتبط اند یا از آن حمایت می‌کنند.

اما در حالی که کشور‌های عربی در حال خیانت به مردم فلسطین هستند جنبش انصارالله درس بزرگی به کشور‌های عربی پر ادعا داد.   عبدالملک الحوثی رهبر انصارالله به شکل غافلگیرکننده ای، از طرحی پرده برداشت که بر اساس آن اعلام شد جنبش انصار الله آماده است یکی از دو خلبان سعودی و چهار افسر و نیروی نظامی این کشور را که در اسارت این جنبش هستند در ازای آزاد شدن اعضای زندانی جنبش حماس در عربستان آزاد کند.

الحوثی این طرح را در راستای همبستگی یمن با ملت فلسطین و مقاومت فلسطین بر شمرد و اشاره کرد نظام عربستان، بازداشت شدگان فلسطینی را به اتهام حمایت از گروهی تروریستی محاکمه می‌کند، در حالی که منظورش از گروه تروریستی، مجاهدان مقاومت فلسطین است. طرح پیشنهادی «عبدالملک الحوثی» موضوعی غافلگیرانه برای دولت سعودی است، زیرا این اولین بار است که جنبشی مشابه انصارالله اینچنین پیشنهادی می‌دهد.

این ابتکار دارای ابعاد مبارزه‌ای انصارالله است، جنبشی که در حال حاضر به مقابله با شدیدترین جنگ جنایتکارانه علیه یمن روبروست، اما این باعث نشده که از توجهش به فلسطین کاسته شود و آن را از صدر اولویت‌هایش بردارد. همچنین این پیشنهاد تأکید می‌کند که نبرد علیه دشمن صهیونیستی و کشور‌های عربی مرتجع که علیه فلسطین توطئه کرده‌اند، نبردی واحد است و همانگونه که به جنبش‌های مقاومتی فلسطینی مربوط است به انصارالله یمن نیز مربوط می‌شود. پیروزی یمن بر تجاوز آمریکایی-سعودی پیروزی فلسطین است همانگونه که پیروزی فلسطین، پیروزی یمن است.

علاوه بر این پیشنهاد انصارالله ضربه‌ای قوی و محکم به جنگ نرم آمریکایی-صهیونیستی است که با فتنه‌انگیزی مذهبی و فرقه‌ای، بر هم زدن وحدت امت عرب را دنبال می‌کند و عربستان نقشی خطرناک در اجرای آن دارد.

اما ریاض چگونه با این طرح تعامل خواهد کرد؟ بنا به گفته محمود الزهار، دانستن جواب این سوال در حال حاضر سخت است. اما به نظر می‌رسد عربستان چندین گزینه پیش روی خود داشته باشد. اولین گزینه، پذیرفتن این پیشنهاد است، زیرا باعث آزادی افسران سعودی خواهد شد و این خواسته‌ای است که عربستان چند وقتی است از طرق گوناگون خواستار تحقق آن است. گزینه دوم این است که ممکن است عربستان در این طرح، پیروزی سیاسی جنبش انصارالله را در برابر افکار عمومی عربی و اسلامی ببیند، افکار عمومی که همچنان مسئله فلسطین را مسئله اصلی خود می‌داند و از این رو، ریاض این پیروزی تاثیرگذار را به جنبش انصارالله یمن نخواهد داد.

گزینه سوم این است که عربستان اقدام به آزاد کردن بی قید و شرط اعضای حماس، بدون پذیرش طرح یمنی‌ها کند و در نتیجه، جنبش انصار الله را از به دست آوردن دستاورد‌هایی در این پرونده باز دارد. اما گزینه چهارم که احتمال بیشتری دارد، این است که عربستان به طور کلی این طرح را نادیده بگیرد، گویی که چنین طرحی از اول مطرح نشده است.

در واقع پیشنهاد انصارالله علاوه بر اینکه پیشنهادی انسانی و در راستای حمایت از مردم فلسطین است پیشنهادی هوشمندانه با هدف بر ملا کردن چهره ال سعود نیز به شمار می‌رود. این طرح، دولت عربستان را در بن بست قرار داده است. اگر عربستان با آن موافقت کند ضربه‌ای دردناک و شکستی سخت از انصارالله خورده است.  اما اگر مخالفت کند از داخل کشورش به این متهم می‌شود که جان افسران اسیر برایش مهم نیست و این امر تأثیری منفی خواهد داشت. در واقع  انصارالله با این پیشنهاد هوشمندانه خود درس انسانیت به زمامدارن عرب داد، زمامدارانی که در خدمت منافع غرب و صهیونیست‌ها بوده و به کشتار مردم بیگناه در یمن، عراق و سوریه مشغول هستند.

ابعاد حمله به ریاض

اما اقدام قدرتمندانه دیگر انصارالله در عرصه میدانی محقق شد. روز شنبه ۹ فروردین ماه  «یحیی سریع» سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن در بیانیه‌ای اعلام کرد که یگان موشکی و پهپادی یمن بزرگترین حمله موشکی و پهپادی به مواضع دولت سعودی را از ابتدای آغاز جنگ یمن، انجام داده است. «یحیی سریع» در این بیانیه اعلام کرد که اهداف حساسی در ریاض در عربستان با موشک‌های «ذوالفقار» و پهپاد‌های «صماد۳» هدف قرار گرفته است.

در این بیانیه آمده است که در راستای عمل به وعده «عبدالملک الحوثی» رهبر انقلاب یمن و پاسخ به تجاوزات، این حملات صورت گرفته و همچنین اهداف اقتصادی و نظامی در مناطق «جیزان»، «نجران» و «عسیر» با تعدادی زیادی موشک و پهپاد‌های تهاجمی «قاصف k۲» هدف قرار گرفته است.

«عبدالملک الحوثی» رهبر انصارالله یمن در سخنانی به مناسبت پنجمین سالروز آغاز جنگ یمن، اعلام کرده بود که دولت سعودی در ششمین سال جنگ شاهد «غافلگیری‌های» زیادی خواهد بود. دولت عربستان در جریان حملات اخیر ادعا کرده که موشک‌های یمنی را ساقط کرده است.

این ادعا در شرایطی اظهار می‌شود، که پیش‌تر نیز بار‌ها این ادعا تکرار شده بود، اما فاجعه بزرگ شکست سامانه دفاع موشکی پاتریوت در جریان حمله پهپادی به تاسیسات آرامکو نشان دادکه تا چه اندازه ادعا‌های مقامات نظامی و سیاسی سعودی کذب هستند.

در واقع می‌توان سه هدف اصلی را به عنوان انگیزه‌های انصارالله از انجام حملات موشکی به عمق خاک عربستان مورد بازشناسی قرار داد. اول این‌که یمنی‌ها قصد دارند با چرخش در معادلات میدانی و نشان دادن توان تهاجمی بالای خود فشار جبهه متحد عربی و مزدوران‌شان را برای اشغال این کشور ناکام بگذارند. در سطح دوم، نمایش افزایش توانمندی‌های ارتش یمن در شرایط تداوم محاصره غیرانسانی برای ضربه زدن به مراکز حساس نظامی و اقتصادی متجاوزان سعودی به عنوان اهدافی مشروع به منظور واداشتن ریاض به رفع محاصره و پایان دادن به تجاوز و جنایت علیه ملت یمن است. هدف سوم انصارالله از انجام این حملات نیز این است که معادلات نظامی، بحران یمن را به سمت نوعی توافق سیاسی سوق دهد.

در واقع از درون کشمکش‌های بزرگ همواره صلح‌ها یا نتایج سیاسی بزرگ حاصل شده‌اند. راهبرد نظامی تهاجمی یمنی‌های علیه عربستان نه تنها موجب افزایش دامنه جنگ در معادلات میدانی کشور یمن نشده، بلکه تمامی بازیگران را به سمت نوعی نشستن پای میز مذاکره سوق داده است. در حقیقت، هر اندازه حملات انصارلله علیه عربستان با موفقیت بیشتری همراه شده، گرایش این کشور برای حل‌وفصل سیاسی مساله نیز بیشتر شده است.

البته این حمله در حالی صورت گرفته است که ائتلاف سعودی اخیرا همزمان هم پیشنهاد آتش بس به جنبش انصارالله ارائه داد و هم همزمان حملات گسترده‌ای به مناطق مختلف یمن انجام داد؛ بنابراین انصارالله به این نتیجه رسید که صحبت از آتش بس صرفاً اتلاف وقت توسط سعودی‌ها است تا بتواند سازمان رزم خود و مزدورانش را در جبهه‌های مختلف از جمله جوف و مأرب که این روز‌ها تحت فشار شدیدی از سوی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن قرار دارند، بازسازی کند.

ارتش و کمیته‌های مردمی یمن با بهره گیری از این تجربه، در حمله‌های موشکی به جیزان و ریاض به نوعی به عربستان هشدار دادند که این بار در دام بازی آتش بس قرار نمی‌گیرند.

نتیجه

در واقع انصارالله در شرایط کنونی علاوه بر اینکه با طرح خود ضربه‌ای نرم بر آل سعود وارد کرده با حمله به ریاض نیز ضربه‌ای سخت بر قدرت ادعایی عربستان وارد کرد. انصارالله یمن با پیشنهاد طرح تبادل اسرای عربستان با فلسطینیان بازداشتی، عملا عربستان را وارد میدانی کرده است که بازی در آن چیزی جز باخت را نصیب ریاض نخواهد کرد. در صورتی که ریاض به پیشنهاد انصارالله یمن پاسخ مثبت دهد، ضمن قبول جایگاه قانونی انصارالله در یمن و قدرت این جنبش در سطح منطقه، عملا این جنبش را به عنوان جنبشی رسمی و حامی ملت فلسطین مورد شناسایی قرار می‌دهد که این امر بی تردید برخلاف منافع ریاض در یمن بوده و با این عمل عربستان به شکست کامل عملیات موسوم به طوفان قاطعیت که به رهبری این کشور و با هدف سرکوب انصارالله در یمن آغاز شده بود، اعتراف می‌کند.

اما در صورتی که ریاض پیشنهاد انصارالله را نادیده بگیرد ضمن آنکه در نزد افکار عمومی جهان عرب بیش از پیش متهم به عدم حمایت از مردم فلسطین خواهد شد؛ با افزایش انتقادات و نارضایتی‌های داخلی و این بار در سطح مردمی در قبال جنگ یمن مواجه خواهد شد، چرا که بی تردید خانواده نظامیان سعودی که در اسارت انصارالله یمن هستند، ولیعهد این کشور را به بی تفاوتی نسبت به جان نظامیان سعودی که در جنگ یمن شرکت کرده‌اند متهم خواهند کرد. در حقیقت جنبش انصارالله علاوه بر اینکه درس انسانیت به کشور‌های عربی داده در حقیقت زمامداران عرب را کیش و مات کرده است.

نویسنده: یوسف نوری

انتهای پیام/