آبکار لبد کوهرنگ، روستایی که دیگر نیست

روستای آبکار لبد در شهرستان کوهرنگ در فروردین سال ۱۳۷۷ دچار حادثه هولناک شد و بلایای طبیعی یک روستا را در کام خود بلعید.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، ساعت ۶:۴۵ بعدازظهر و هنگامه غروب است، آفتاب در پشت کوه‌های غرب پنهان گشته و هوا رو به تاریکی است و در خانه‌های روستایی منطقه کوهستانی، فانوس‌ها روشن می‌شود، گوسفندان از چرا برگشته و در آغل‌های خود آرمیده اند و مرغ‌ها به لانه‌های خود خزیده و در آبادی سگ‌ها با عوعوی خود ضمن اعلام حضور مشغول نگهبانی از روستا هستند.

روستاییان در حالی که روز پر تلاشی را پشت سر گذاشته اند در کلبه‌های خود جا خوش کرده و احتمالا همسران خانواده در تدارک شام مختصر اعضای خانه هستند و تعدادی هم خسته از کار روزانه در حالی که به پشتی‌های خود تکیه داده اند و در افکار خود مسائلی را که در روز بر آنان گذشته است مرور می‌کنند و لابد برای فردای خود نقشه می‌کشند، کسی چه می‌داند، شاید فردایی نباشد.

انگار همین دیروز بود که در شهرستان کوهرنگ طبیعت خروشید و ۵۲ نفر از مردم روستای آبکار لبد بخش بازفت را در یک شب بهاری در خاک فرو برد و زنان و مردان این روستا را در یک چشم برهم زدن در خواب ابدی فرو برد و اجساد آنان را در زیر هزاران هزار خروار خاک ناپدید کرد.

۲۲ سال پیش، روستای لبد در شهرستان کوهرنگ به یکباره ناپدید شد و زیر هزاران هزار خروار خاک در یک چشم به هم زدن برای همیشه تاریخ مدفون شد.

یکی از اهالی بازفت که خود اقوام زیادی را در این حادثه از دست داده در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: صدای مهیبی شنیده شده و گرد و غبار عظیمی هوا را تاریکتر از شب تیره می‌کند، انگار محشری بر پا گردیده، پس از انعکاس این صدای عجیب در کوهستان و منطقه، روستاییان پایین دست واقع در امتداد دره، چون شب است فانوس به دست در کنار جاده مشرف به دره مجاور روستای خود کنجکاو شده، سمت و سوی حادثه را در بالا دست خود که همین روستای لبد است، می‌نگرند. 

اما چون شب کوهستان همه جا را زیر چتر سیاه خود پنهان کرده، بجز خاموش شدن تنها منبع روشنایی روستای لبد یعنی فانوس‌ها چیز دیگری را درک نمی‌کنند، اما این را می‌دانند که آن صدای مهیب که تا آن هنگام وحشتناک‌تر از آن را نشنیده اند، اتفاق مهمی در بطن خود دارد، اما چه کنند، چون شب است و همه جا پرده سیاهی کشیده شده و راه مال رو است.

مرتضی زمانپور فرماندار سابق شهرستان کوهرنگ در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: رانش زمین در فروردین ۲۲ سال پیش در کوهرنگ چهارمحال و بختیاری یک روستا را برای همیشه بلعید و نشان داد انسان خاکی در برابر طبیعت همچنان ضعیف است.

او افزود: روستای آبکار لبد در فروردین ماه سال ۱۳۷۷ در یک شب بارانی بهار زیرآوار کوه برای همیشه مدفون شد و هرگز کسی از ساکنان مانده در خانه‌های آن روستا خبر دار نشد.

زمانپور اضافه کرد: در آن حادثه تاریخی ۵۲ نفر از اهالی روستای لبد شهرستان کوهرنگ در زیر هزاران هزار تن خاک مدفون شدند و تنها از کل اهالی این روستا ۱۳ نفر که در آن شب در روستا نبودند زنده ماندند و حادثه ریزش و رانش کوه و مدفون شدن روستای لبد نیز از طریق روستا‌های اطراف اعلام شد.

یکی از بازماندگان این حادثه در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: در سال ۷۱ برای اهالی روستای لبد یک سایت و شهرک برای اسکان در نظرگرفته شده بود که آنان اسکان در این شهرک نپذیرفتند.

او افزود: هر سال در نوروز بازماندگان آن حادثه شوم، به نزدیکی روستا می‌آیند و در آستانه کوه یاد فراموش شدگان لبد را برای همیشه گرامی می‌دارند.

درجا سازی چهار روستای در معرض خطر چهارمحال و بختیاری

سهراب رئیسی مدیرکل بنیاد مسکن چهارمحال و بختیاری در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: چهار روستای در معرض خطر این استان شامل خویه و دره شیخ عالی از توابع شهرستان کوهرنگ و آبیدک و منارجان از توابع شهرستان لردگان درجا سازی می‌شوند.

او افزود: مجموعاً ۱۸۰ روستای در معرض خطر در استان وجود داشت که ۸۵ روستا در ۵۵ نقطه جابجا، تجمیع و اسکان و ۴۷ روستا طی دو سال گذشته جهت جابجایی و یا درجاسازی پیگیری شدند.

رئیسی اضافه کرد: از مجموع ۴۷ روستا ۷ روستا تأمین اعتبار و در کمیته امور زیربنایی تصویب شد که ۳ روستا جابجا و ۴ روستای دیگر نیز در مرحله بررسی قرار دارد.

او ادامه داد: روستا‌های خویه و دره شیخ عالی و آبیدک و منارجان درجا سازی و روستا‌های سیدمحمد، کچوز و محمودآباد را کارگروه امور زیربنایی نظر به جابجایی دارد.

رئیسی گفت: ۴۰ روستای باقی مانده که جزو مصوبات سفر دکتر نوبخت بود حدود ۶۰ میلیارد ریال تأمین اعتبار نیاز دارد.

ضرورت مقاوم سازی خانه‌های روستایی

استان چهارمحال و بختیاری به رغم برخورداری از طبیعت زیبا و ظرفیت‌های گردشگری، کشاورزی و دامپروری، اما هر چقدر که از مرکز استان به سمت روستا‌ها فاصله بگیریم خدمات رفاهی و زندگی هم با استاندارد‌های امروزه فاصله می‌گیرد.

با سفر به روستا‌های شهرستان کوهرنگ و قدم زدن در کوچه پس کوچه‌های آن با برداشتن هر قدم حجم زیادی از خاک به هوا بلند می‌شود.

خانه‌هایی ساخته شده از سنگ و گل که حصاری برای حفاظت ندارند، صدای بچه‌های قد و نیم قد فضای کوچه را پر کرده است، با خود فکر می‌کنم آیا این خانه‌ها امنیت کافی برای سکونت این خانوار‌ها را دارند؟

با نگاه اول می‌توان متوجه شد که در زمان وقوع زلزله‌ای نه چندان شدید و یا بارش بارانی سیل آسا، این خانه‌ها مکان امنی برای ساکنانش نیست.
با وجود تلاش مسئولان در اجرای مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی، روستا‌های چهارمحال و بختیاری به ویژه در شهرستان کوهرنگ همچنان آسیب پذیرترین نقاط در برابر بلایای طبیعی هستند.

سکونت حدود ۲۰۰ هزار نفر در خانه‌های روستایی غیرمقاوم

هوشنگ مصطفوی فرماندار کوهرنگ در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: تمام ساختمان‌های مسکونی منطقه پشتکوه و موگویی در شهرستان کوهرنگ غیرمقاوم هستند.

او افزود: ۸۰ درصد از ساختمان‌های روستا‌های منطقه پشتکوه موگویی مقاوم نیستند، همچنین نزدیک به ۶۰ درصد ساختمان‌های منطقه بازفت و صمصامی هم نیاز به مقاوم سازی دارند.

سهراب رئیسی مدیرکل بنیاد مسکن چهارمحال و بختیاری در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: در تلاش هستیم تا سال ۱۴۰۴ حدود ۸۰ درصد خانه‌های روستایی را مقاوم سازی کنیم.

او افزود: از ابتدای تأسیس بنیاد مسکن تا کنون با کمک بانک‌های عامل پنج هزار میلیارد ریال تسهیلات و ۲۰۰ میلیارد ریال کمک بلاعوض برای مقاوم سازی مسکن‌های روستایی پرداخت شده است.

رئیسی اضافه کرد: همچنین یک هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال هم برای مناسب سازی و بهسازی روستا‌ها پرداخت گردید.

بررسی مجدد زمین اختصاص یافته برای جابجایی روستای دره شیخ عالی

مهدی مرادی معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی چهارمحال و بختیاری در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: حدود یک سال و نیم گذشته زمینی برای جابجایی ساکنان این روستا در نظر گرفته شد، اما اهالی گفتند در برخی از قسمت‌های این زمین ترک‌هایی پس از بارش مشاهده شده است.

او افزود: کارگروه تخصصی تأمین مسکن مدیریت بحران جهت بررسی وضعیت زمین در محل مورد نظر برای جابجایی روستای دره شیخ عالی به این روستا سفر کرد تا وضعیت را از نظر فنی مورد بررسی قرار دهد، که پس از این سفر مقرر شد مطالعات زمین شناسی پس از تامین اعتبار انجام شود.

سهراب رئیسی مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی چهارمحال و بختیاری، نبود اعتبار، همراهی مسئولان محلی و شهرستانی، مقاومت مردم برای جابجایی را (هرچند رویکرد اولویت تثبیت و پایدارسازی است) از جمله مشکلات بر سر راه مقاوم سازی خانه‌های روستایی می‌داند.

او افزود: بر اساس ابلاغ معاون اول رئیس جمهور، توافقی با بانک‌ها صورت گرفته است و طبق آن روستائیانی که در تأمین ضمانت معتبر برای بانک‌ها با مشکل روبه رو هستند، به صورت ضمانت زنجیره‌ای ضامن یکدیگر شده و از تسهیلات مسکن بهره مند می‌شوند.

سوال این است چرا مردم تعلل می‌کنند؟

سروش ظاهری بخشدار بازفت در گفت‎وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: با توجه به اینکه بخشی از معیشت مردم منطقه از طریق دامداری است و ساکنان این جا در منازل کنونی خود برای نگهداری دام‌ها و علوفه قسمت‌های جداگانه‌ای دارند و مردم برای جابجایی مقاومت می‌کنند، چرا که بنیاد مسکن فقط برای ساخت و ساز تسهیلات اعطا می‌کند.

او افزود: مشکل دیگر برای جابجایی این روستا‌ها این است که مکان‌هایی که برای جابجایی در نظر گرفته می‌شود، زمین‌های مشاع است و یافتن مالکان و یا راضی کردن آن‌ها به سختی انجام می‌شود.

انتهای پیام/ف