۳ احتمال درباره منشا شیوع ویروس کرونا از زبان سردار جلالی /پای ورزشکاران آمریکایی در میان است؟/پرونده جنگ بیولوژیک همچنان باز است

بخش هایی از گفتگو با سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور درخصوص موضوعات مربوط به کرونا و تهدیدات زیستی را بخوانید؛

* با پیشنهادی که به رئیس محترم ستاد کل نیروی‌های مسلح ارائه کردیم، قرارگاه پدافند زیستی در ارتش، سپاه، وزارت دفاع و نیروی انتظامی شکل گرفت. نتیجه اینکه نیروهای مسلح توانستند به سرعت خود را با شرایط هماهنگ کنند تا هم خودشان آسیب نبینند و هم در جهت کمک‌های بسیار ارزنده‌ای به دولت اقدام کنند که در این میان، بسیج یک نقش بسیار جدی و مفیدی را ایفا کرد. با توجه به اینکه وظایف نیروهای مسلح، حوزه دفاعی و امنیتی را نیز شامل می‌شود، از همین رو تلاش زیادی شد تا با نهایت توان به سیستم بهداشت و درمان کشور کمک شود.

*در مرحله بعد از کشف بیماری ما دو رویکرد را تجربه کردیم. رویکرد نخست، بیمارستان محور و در جهت درمان بیماران بود. یعنی روند مراجعه به بیمارستان و بستری با مسیر درمان و قرنطینه کند شود. البته به علت سرعت بالای سرایت ویروس، حجم بالایی از مراجعه به بیمارستان ها روی داد که سبب شد رویکرد  مقابله با بیماری و به ویروس تغییر کرده و رویکرد تهاجمی نسبت به بیماری به‌کار گرفته شود که با تشکیل قرارگاه امام رضا(ع) در نیروهای مسلح مصادف شد و منجر به ورود و تشکیل بسیج ملی سلامت و تغییر رویکرد شد. به این صورت که غربالگری بیماری در کل جامعه و جغرافیا اتفاق بیفتد و فضای درمانی به چند درجه؛ خانه، نقاهتگاه، قرنطینه، فضای بیمارستانی عمومی و فضای بیمارستانی ایزوله دسته‌بندی شود که این دسته‌بندی و تریاژ بهتر و مراجعه پزشک به بیمار باعث شد فشار روی بیمارستان‌ها برداشته شود و کشور بتواند کنترل خوبی روی موضوع داشته باشد.

*با توجه به حجم و وسعت این حادثه و بی‌سابقه بودن آن، این اپیدمی نشان داد که تاب ­آوری دستگاه سلامت و درمان کشور در همه بخش‌ها بسیار خوب و یکی از نقاط قوت است. البته این به مفهوم نداشتن نقطه ضعف نیست که باید در جای خود به آن پرداخت.

*خوشبختانه به جهت وجود فروشگاه‌های کوچک سوپرمارکت یا فروشگاه خرده فروشی، شبکه توزیع خوبی داشتیم که متکی به چند فروشگاه بزرگ نبود که با مشکلات برای دسترسی به کالاهای اساسی مواجه شویم. این جزو نقاط قوتی بود که باید آن را تقویت کنیم و اجازه ندهیم از بین برود.

*البته در زمینه تأمین لوازم بهداشتی مانند ماسک و دستکش و مواد ضدعفونی­‌کننده همه دنیا دچار غافلگیری شدند. البته ما توانستیم به سرعت واحدهای تولیدی را تقویت کرده و کمبودها را جبران کنیم. به عقیده من با ادامه روند فعلی ما می‌توانیم در آینده نزدیک در زمینه صادرات اقلام بهداشتی نیز نقش ایفا کنیم.

*یکی از کلیدی‌ترین عوامل که به مدیریت این بیماری کمک کرد نقش مقام معظم رهبری (مدظله العالی) است. ایشان دو نکته مهم را مطرح کردند. نخست آنکه هر اقدام موثر در پیشگیری را حسنه و هرکاری که بیماری را گسترش دهد را سیئه اعلام کردند. در واقع یک نکته فتواگونه را مطرح کردند که حجت را بر همه از جمله مسئولان و متولیان مراکز زیارتی و دینی و متدینین تمام کرد. نکته دیگر اینکه رهبر معظم انقلاب چندین بار از اقدامات و جانفشانی‌های کادر درمانی تقدیر کردند و جانباختگان بهداشت و درمان که در راه مبارزه با کرونا جانشان را از دست داده‌اند شهید خدمت اعلام کردند و در واقع یک نگاه والای معنوی و اجتماعی ماندگار به کار این عزیزان بخشیدند.

*{در پاسخ به این سول که از نظر شما فرضیه جنگ بیولوژیک بودن بیماری کرونا تا چه حد معتبر است و سازمان پدافند غیرعامل کشور چه اقداماتی را برای بررسی جوانب مختلف این موضوع انجام داده است؟}: پرداختن به یک پدیده نیازمند بررسی دو مولفه است. نخستین بررسی شواهد اطلاعاتی و تحلیل‌های راهبردی است که مبتنی بر گمانه‌زنی افراد استراتژیست، متخصصان، نظامیان و رهبران در دنیاست که با توجه به ظرفیت‌ها و توان کشورها و نوع ویروس، امکان سلاح بیولوژیکی بودن آن را بررسی می‌کنند.

*برای مثال آمریکا بزرگترین ارتش بیولوژیک جهان را در اختیار دارد و ایالات متحده با داعیه رهبری جهانی یک برنامه تعامل و همکاری بیولوژیک طراحی کرده و در راستای آن ۲۵ آزمایشگاه سطح ۳ و سطح ۴ ایمنی را در مناطق مختلف دنیا مستقر کرده که تحت نظارت هیچ ساختار بین‌المللی نیست و به کسی گزارش نمی‌دهند. به لحاظ سابقه نیز نمونه‌ اقدامات بیولوژیک انجام شده از سوی آمریکا وجود دارد از جمله آنچه در جنگ ویتنام رخ داد.در واقع آمریکا همواره در ماجراهای بیولوژیک مانند ابولا و... متهم بوده که یا عامدانه یا تصادفی نقش داشته است و بیشترین احتمال اقدام عامدانه را به آمریکایی‎‌ها نسبت می‌دهند.

*در این زمینه در سازمان پدافند غیرعامل کشور، کارگروه‌هایی را تشکیل داده‌ایم و جوانب مختلف را هم در داخل کشور و هم شواهد بین‌المللی را مورد بررسی قرار داده‌ایم. در این میان گمانه‌هایی وجود دارد. به طول کلی سه احتمال درباره شیوع ویروس کرونا وجود دارد؛ اول اینکه یک فرایند «طبیعی» رخ داده باشد؛ یعنی ویروسی از حیوانی به انسان منتقل شده باشد مثل چیزی که بعضاً ادعا می‌شود. حالت دوم اینکه به صورت «تصادفی» از آزمایشگاه‌های سطح سه و چهار و مشابه که روی ویروس کرونا در برخی کشورها کار می‌کنند فرار کرده باشد. و حالت سوم احتمال «تعمدی» بودن دستکاری در این ویروس است که با اهداف جنگ بیولوژیک علیه کشورها انجام شود. آمریکا اصلی‌ترین متهم در این موضوع است. کما اینکه خود مقامات چینی هم ادعا می‌کنند که کرونا از طریق ورزشکاران آمریکایی به چین برده شده است.

*از سوی دیگر، بررسی رفتار و عملکرد کرونا ویروس یا کووید ۲۰۱۹ نیز از سوی ویروس شناسان ما در حال بررسی است که مطالعات همچنان در مراحل تحقیقاتی و نسبتاً زمان بر است.برخی از ویروس شناسان معتقدند در حالت طبیعی، تطابق ویروس کرونا برای اینکه میزبان خود را از خفاش به انسان تغییر دهد ۲۰۰ سال به طول خواهد انجامید و وقتی این انتقال در چند سال انجام شده است یعنی در این میان یک تسهیلگر یا اصطلاحا کاتالیزوری وجود داشته است که عامدانه یا تصادفی این اتفاق افتاده است. البته این موضوعات همچنان در حال تحقیق و بررسی است و به جمع بندی نهایی نرسیده است.سؤالات دیگری در مورد عامدانه یا غیرعامدانه بودن مدل انتشار و تاثیر ژنوم‌های مختلف انسان در عملکرد ویروس است که این موضوع نیز در کارگروه های تخصصی در دست بررسی است.

۲۷۲۷