اوضاع آمریکا تحت کنترل کرونا یا ترامپ؟

در میان سیاستمداران جهان، شاید دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در زمره معدود سیاستمدارانی است که کرونا بیش از هر عامل دیگری بر سرنوشت او تاثیر دارد؛ تا آنجا که حتی این پرسش مطرح است آیا انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا می‌تواند در زمان مقرر یعنی سوم نوامبر (سیزدهم آبان ۱۳۹۹) برگزار شود و اینکه آیا این ویروس به مستاجر کنونی کاخ سفید شانس دوباره برای پیروزی در انتخابات خواهد داد؟
"کریستالینا جیورجیوا" رئیس صندوق بین‌المللی پول گفته است کرونا باعث شده جهان وارد رکود اقتصادی شود و خروج از این وضعیت نیازمند اختصاص بودجه و تدابیر گسترده اقتصادی است.
رئیس صندوق بین المللی پول با اشاره به "توقف ناگهانی جهان" بر اثر شیوع بیماری کووید 19 گفته، واضح است وارد یک رکود شده‌ایم که از بحران مالی سال 2008  بدتر است. بازارهای نوظهور برای مقابله با پیامدهای وضعیت به وجود آمده نیازمند ۲.۵ تریلیون دلار هستند.

"هنری کیسینجر" سیاستمدار مشهور آمریکایی نیز در مقاله ای در روزنامه وال استریت ژورنال نوشته است: رهبران جهان درس های مهمی را از بحران مالی سال ۲۰۰۸ آموخته اند اما بحران اقتصادی کنونی پیچیده تر است؛ انقباض ناشی از این بحران در مقیاس جهانی است. چالش کنونی جهان، مدیریت بحران و ساخت آینده بطور همزمان است و شکست دراین چالش، جهان را به آتش خواهد کشاند.

استراتژیست مؤسسه جی پی مورگان به رویترز گفته است شیوع سریع بیماری کووید۱۹ اقتصاد جهانی را به ویرانی می‌کشاند، بازارها را دچار سرگردانی می‌کند و صندوق‌های ثروت ملی را چه بر اساس تولیدات نفتی و چه غیرنفتی، با کاهشی حدود یک هزار میلیارد دلار مواجه می‌کند.

روزهای بسیار وحشتناک پیش روی آمریکایی‌ها

ترامپ که تا پیش از این تلاش می‌کرد اثرات ویروس کرونا را ناچیز توصیف کند، حالا پس از آنکه بقول هیلاری کلینتون رقیب سابق انتخاباتی اش شعار "اول آمریکا" را در خصوص مبتلایان و قربانیان به ویروس کرونا در جهان محقق کرده، به در پیش بودن دو هفته بسیار سخت برای مردم آمریکا اذعان کرده است.

رئیس جمهوری آمریکا در نشست خبری روز 16 فروردین خود در کاخ سفید گفته است: ما به روزهایی نزدیک می‌شویم که بسیار وحشتناک خواهند بود. این روزها قربانیان زیادی بر جای خواهند نهاد. ما شاید هرگز چنین اعداد و آماری را تجربه نکرده باشیم. شاید در دوره جنگ‌ها این تعداد قربانی داده باشیم، در جنگ جهانی اول یا جنگ جهانی دوم.
او گفته است: ما در حال افزودن فوق العاده ظرفیت نظامی برای کمک به ایالت‌ها هستیم. هزاران سرباز، کارکنان پزشکی و متخصصان در حال رفتن به جنگ هستند. آنها در حال رفتن به جنگی هستند که هرگز برای آن تربیت نشده‌اند.

شمار مبتلایان به ویروس کرونا در آمریکا به بیش از ۳۱۱ هزار نفر رسیده و شمار قربانیان از هشت هزار و 400 نفر عبور کرده و هشت فرماندار جمهوری خواه ایالت های کارولینای جنوبی، آرکانزاس، آیوا، نبرسکا، داکوتای شمالی و جنوبی، وایومینگ و یوتا  در تبعیت از فرمان ترامپ برغم سیر صعودی شیوع کرونا در آمریکا، از اعلام قرنطینه خودداری کرده اند.

آنتونی فاوچی مدیر موسسه ملی پیشگیری و درمان آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا هشدار داده ممکن است میلیون‌ها شهروند آمریکایی به بیماری کووید 19 مبتلا شوند و این امکان وجود دارد که بین 100 هزار تا 200 هزار آمریکایی بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست بدهند.

"دبورا بریکس" مشاورترامپ در امر مبارزه با کرونا در ارزیابی خود از مرگ روزانه دو هزار و 600 نفر در آمریکا تا اواسط ماه آوریل خبر داده است.

کارشناسان موسسه "معیارهای تندرستی و ارزیابی بیماری‌ها" در دانشگاه واشنگتن نیز پیش بینی کرده‌اند تعداد قربانیان کرونا در آمریکا تا ماه ژوئن به ۹۰ هزار نفر افزایش یافته و در آن حد تثبیت شود.

به گزارش سی ان ان، کار گروه مقابله با کرونا در کاخ سفید با توجه به سیر صعودی همه‌گیری بیماری کووید 19 و افزایش شمار جان باختگان در بیانیه‌ای اعلام کرده شهروندان آمریکایی در روزهای پیش رو از منازل خود حتی برای خرید مایحتاج غذایی و دارویی خارج نشوند و بهترین راه پیشگیری از  فراگیرشدن این ویروس فاصله اجتماعی است.

فرمان‌های کرونایی تا جستجو برای تجهیزات پزشکی

ترامپ در نخستین اقدام اقتصادی با همکاری دمکرات‌ها و جمهوریخواهان در سنا و مجلس نمایندگان، بسته کمک‌های اقتصادی به مبلغ بی سابقه ۲.۲ تریلیون دلاری را برای حمایت از شرکت‌ها، خانواده‌های آمریکایی و منابع لازم  مراقبت‌های درمانی برای مقابله با شیوع ویروس کرونا و کاهش تبعات آن امضا کرد.
اما به گزارش واشنگتن اگزمینر، کارشناسان اقتصادی، تصویب این بسته کمک‌های مالی را که در تاریخ کنگره آمریکا "بی سابقه" توصیف شده، در بحران کنونی بر اقتصاد آمریکا چندان موثر نمی‌دانند و آینده این ابراقتصاد جهان را روشن نمی‌بینند.

ترامپ در فرمان دیگری با توجه به بحران کمبود دستگاه تنفسی "ونتلایتور"،  جنرال موتورز را به ساخت دستگاه‌های تنفس مصنوعی به منظور کمک به مهار کرونا وادار کرده که به گفته تحلیلگران، فصل جدیدی از تاریخ صنعتی آمریکا یعنی حرکت از صنایع رفاه محور به صنایع سلامت محور کلید خورده است.

او در نشست خبری روز 16 فروردین خود در کاخ سفید برغم آنکه تاکید کرد دستگاه تنفسی «ونتلایتور» به اندازه کافی وجود دارد و توسط برخی شرکت‌های خودروسازی آمریکایی درحال ساخت است، در عین حال اعتراف کرد بخش‌هایی از آمریکا می‌تواند با کمبود این دستگاه‌ها مواجه شوند.
این در حالی است که دی بلاسیو شهردار نیویورک اعلام کرده این شهر به ۱۵ هزار دستگاه تنفس مصنوعی دیگر نیاز دارد و نمی‌توان بیمارانی را که مراجعه می‌کنند، معطل نگهداشت تا وعده‌ها محقق شود و دستگاه‌ها برسند.

در همین حال، آمریکا برای تامین تجهیزات مورد نیاز خود رو به شیوه های مدرن سرقت آورده بطوریکه خبرگزاری رویترز نوشته است: متحدان واشنگتن از اروپا تا آمریکای جنوبی، از تاکتیک‌های آمریکا  در مسدود کردن محموله های خریدارانی که پیش از این برای تهیه تجهیزات حیاتی پزشکی اقدام کرده بودند، شکایت دارند. مقام های ارشد فرانسه و آلمان می گویند آمریکا قیمتی به مراتب بالاتر از بازار برای ماسک های درجه یک پزشکی چینی پرداخت کرده و به همین دلیل مزایده را برنده شده است.  

ترامپ روز جمعه ۱۵ فروردین گفته بود: دولت آمریکا توصیه داوطلبانه به استفاده از ماسک پارچه ای برای پوشاندن صورت می‌کند، اما مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) در این زمینه توصیه‌ای ارائه نداده است. رئیس جمهوری آمریکا همچنین در حال امضای بخشنامه‌ای برای جلوگیری از صادرات ماسک های تنفسی N۹۵ است که محافظت اساسی برای کارمندان بخش مراقبت های بهداشتی و سایر تجهیزات پزشکی ایالات متحده فراهم می‌کند. شرکت چند ملیتی «ام ۳» (M3) واقع در ایالت مینه سوتا  اعلام کرده است کاخ سفید به این شرکت دستور داده صادرات همه محموله های تنفسی تولیدی خود از جمله ماسک ها را به کانادا و آمریکای لاتین متوقف کند.
"جاستین ترودو" نخست وزیر کانادا در واکنش این بخشنامه ترامپ،ضمن آنکه جلوگیری از صادرات تجهیزات پزشکی را "اشتباه" دانسته، تاکید کرده است این اقدام می‌تواند پیامدهای معکوس داشته باشد و  متخصصان مراقبت‌های بهداشتی کانادا هر روز برای کار و کمک به دیترویت در آمریکا می‌روند.

«آندریاس گایزل» وزیر کشور برلین نیز در بیانیه‌ای از دستور توقیف ۲۰۰ هزار ماسک تولید کارخانه ام۳ در چین توسط آمریکا خبر داد که آلمان آنها را خریداری کرده بود. او آن را "دزدی دریایی مدرن" خوانده و گفته است حتی در مواقع بحران جهانی نباید از روش‌های غرب وحشی استفاده کرد.

به گفته یک مقام رسمی وزارت امنیت داخلی آمریکا، شرکت‌های آمریکایی و دولت برای بیشتر تجهیزات خریداری شده در خارج از کشور،‌بهایی بالاتر از قیمت بازار پرداخت می کنند و ایالات متحده تا زمان رفع نگرانی در خصوص تامین لوازم مورد نیاز برای مبارزه با کرونا از اقدامات خود دست برنمی دارد و احتمالا تا ماه اوت (مردادماه) در جستجوی تجهیزات پزشکی در خارج از کشور خواهد بود.  

تبعات اقتصادی کرونا بر آمریکا

«گلدمن ساکس» شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی در تازه ترین پیش‌بینی خود اعلام کرده است در نتیجه تبعات اقتصادی کرونا، نرخ بیکاری در سه ماه دوم سال جاری میلادی در آمریکا به ۱۵ درصد افزایش می یابد و تولید ناخالص داخلی آمریکا در همین مدت ۳۴ درصد کاهش خواهد یافت.

بانک «مورگان استنلی» نیز پیش بینی کرده است بحران کرونا ضربه ای به مراتب سنگین تر از بحران دهه ۳۰ به آمریکا خواهد زد.

با سقوط تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال جاری میلادی تا ۳۸ درصد، نرخ بیکاری در فصل بهار به بالاترین میزان یعنی ۱۵.۷ درصد می رسد و بیش از ۲۱ میلیون شغل حذف خواهد شد در حالی که  اقتصاد آمریکا پیش از بسته شدن بازار کسب و کار در ماه مارس، بیش از ۷۰۰ هزار شغل را از دست داده است.

بروز این ناپایداری در اقتصاد آمریکا، نرخ برابری دلار آمریکا را در فاصله ۲۲ تا ۳۱ مارس بیش از ۲.۵ درصد در مقابل یورو تضعیف کرده تا شکنندگی دلار را بیش از پیش در نیم قرن گذشته به رخ بکشد.

روزنامه واشنگتن اگزمینر نوشته است: "شاهدیم که ده‌ها سال توسعه و گسترش اقتصادی آمریکا، اکنون  با بیکار شدن حدود ۱۰ میلیون آمریکایی فقط در مدت دو هفته، رو به افول و پایان است."

نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در جدیدترین بیانیه خود ۶.۶ میلیون خوداظهاری بیکاری، از دست رفتن ۷۰۰ هزار شغل در ماه مارس، بیش از ۲۴۵ هزار مبتلای به کووید۱۹ و شش هزار قربانی ناشی از آن را ویرانگر دانسته و گفته است: با توجه به شتاب شیوع ویروس کرونا لازم است بسته حمایتی دوم برای کاهش هزینه‌ها پرداخت شود. ما باید این قانون دوحزبی را تامین و گسترش دهیم تا نیازهای مردم آمریکا برآورده شود.

رئیس مجلس نمایندگان آمریکا گفته است:  ضروری است به مشاغل کوچک، بیشتر کمک کنیم ، بیمه بیکاری را طولانی‌تر و به خانواده‌ها کمک کنیم و منابع مورد نیاز بیمارستان‌ها ، مراکز بهداشتی، سیستم‌های بهداشتی و کارکنان بهداشت را که در خط مقدم این بحران قرار دارند، فراهم کنیم.

پلوسی تصریح کرده است از آنجا که ما روز به روز با این ویروس می جنگیم ، باید روی یک بسته حمایتی زیرساختی کار کنیم که برخی از تاثیرات مهم و آسیب پذیری در آمریکا ناشی از ویروس کرونا، مقابله کند.

کمیته ویژه نظارت بر عملکرد ترامپ

رئیس مجلس نمایندگان آمریکا  همچنین "کمیته ویژه نظارت بر عملکرد دولت ترامپ" را تاسیس کرده است تا چگونگی اقدامات دولت ترامپ در طول دوره همه گیری بیماری کووید 19 را بررسی کند.

پلوسی تعلل دولت ترامپ در مقابله با کرونا را عامل مرگ شهروندان دانسته و گفته است باید پس از اتمام بحران، عملکرد دولت در این زمینه مورد تحقیق قرار گیرد.

رئیس جمهوری آمریکا نیز جنگ با کرونا را نابرابر دانسته و اظهار کرده است: در یک جنگ معمولی، شما می‌دانید چه اتفاقی می‌افتد اما اینجا، آنها در یکجا مورد اصابت قرار می‌گیرند،  بعد ایالتی دیگر و بعد جای دیگری. آنها جایی را مورد اصابت قرار می‌دهند که انتظارش را ندارید. ما رصد می‌کنیم و آن را خواهیم گرفت.

به نوشته نشریه نشنال اینترست، اگرچه ترامپ در پی شیوع ویروس کرونا، وضعیت اضطراری ملی اعلام کرده اما نباید فراموش کرد این شرایط برای کارزار انتخابات دوباره او هم یک وضعیت اضطراری ملی به شمار می رود.

ترامپ بارها با هدف برطرف کردن سایه خطر کرونا بر انتخابات 2020، این بیماری را بی خطر جلوه داده و در واقع انتخاب دوباره خود را بر سلامت عمومی ارجح دانسته بود اما اکنون در شرایطی قرار گرفته که با شیوع گسترده ویروس کرونا در آمریکا، حتی  درباره زمان برگزاری انتخابات سوال هایی مطرح است.

با توجه به در پیش بودن روزهای وحشتناک برای آمریکا، باید منتظر عملکرد ترامپ در جنگ با کرونا و نیز رصد آن زیر ذره‌بین دمکرات‌ها و کمیته ویژه نظارت بر عملکردش بود و دید که آیا او اوضاع را واقعا همانطور که همواره وانمود می‌کند، تحت کنترل دارد و همچون ماجرای استیضاح، دمکرات‌ها را ناکام خواهد گذاشت یا قافیه را به ویروس کرونا و تبعات گسترده‌اش خواهد باخت.