تاکید بر حفظ استقلال عراق در سایه تهدیدهای ایران و آمریکا

به گزارش خبرگزاری رویترز دیوید شنکر، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در أمور خاورمیانه، روز پنجشنبه ۲۱ فروردین (نهم آوریل) در یک کنفرانس خبری تلفنی گفت که شبه نظامیان تحت حمایت ایران «تهدیدی جدی» برای نیروهای ایالات متحده مستقر در عراق به شمار می‌روند. حدود یک هفته پیش از او نیز دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در رابطه با حملات نیروهای تحت حمایت ایران یا نزدیک به حکومت ایران هشدار داده بود. 

دیوید شنکر بر ادامه تهدیدها از سوی ایران تآکید کرد اما جزئیات بیشتری در این باره به خبرنگاران ارائه نکرد. رویترز در گزارش خود نوشته است که گروه‌های شبه نظامی تحت حمایت ایران به شکل مداوم پایگاه نیروهای آمریکایی در عراق و اطراف سفارت آمریکا در بغداد را هدف حملات خود قرار میدهند. 

دوشنبه گذشته ۱۸ فروردین (ششم آوریل)، سه موشک کاتیوشا به منطقه‌ای در جنوب عراق شلیک شد که در آن کارگران شرکت‌های نفتی خارجی مستقر هستند، از جمله شرکت خدمات نفتی هالیبرتون که متعلق به آمریکاست. از این حمله تلفات یا خسارتی گزارش نشد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

هفته پیش دونالد ترامپ در حساب توئیتر خود نوشت:«بنا بر اطلاعاتی که به آن باور داریم، جمهوری اسلامی و عواملی نیابتی این کشور در عراق برنامه حمله‌ای موذیانه به نیروهای یا منافع آمریکا هستند.» او جمهوری اسلامی را تهدید کرد که «اگر چنین اتفاقی روی دهد، ایران به‌طور قطعی بهای بسیار سنگینی پرداخت خواهد کرد».

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در پاسخ به این سخنان گفت که "ایران هیچ جنگی را آغاز نمی‌کند، اما به آن‌ها که این کار را می‌کنند، درس‌هایی می‌دهد".

پیشنهاد مذاکرات راهبردی با عراق

دیوید شنکر که در ابتدای ماه مارس گفته بود واشنگتن به شدت از عملکرد عراق در حمایت از نیروهای مستقر در این کشور ناامید شده است، در سخنان روز پنجشنبه خود بار دیگر این نگرانی را تکرار کرد و گفت: «اگر عراق مایل به حضور نیروهای آمریکایی و ائتلاف تحت رهبری  آن در عراق است، باید دست به اقدماتی برای حفاظت از این نیروها نیز بزند.» 

از هنگام ترور قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس، در نزدیکی بغداد توسط آمریکا، تنش میان ایران و آمریکا در خاک عراق اوج بیشتری گرفته است. یکی از اقدامات تاکنونی آمریکا به منظور محافظت از نیروهای خود در برابر حملات احتمالی ایران و متحدانش استقرار سامانه ضدموشکی پاتریوت در برخی پایگاه‌های عراق بوده است. 

روز سه شنبه ۱۹ فروردین (هفتم آوریل) مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که آمریکا به عراق پیشنهاد آغاز مذاکرات راهبردی را از اواسط ماه ژوئن داده است. به گفته او در این مذاکرات تمامی مسائل مهم میان دو کشور در دستور کار قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین محورهای این مذاکرات حضور نیروهای ایالات متحده در خاک عراق، حفاظت از آنها در برابر حملات نیروهای وابسته به ایران و نفوذ ایران در عراق است. پمپئو ضمن تاکید بر اهمیت ثبات عراق گفت که واشنگتن از هر نخست وزیری در عراق که خواهان پیشرفت کشورش باشد، پشتیبانی می کند.

نامزد جدید نخستوزیری عراق و سیاست او در قبال ایران و آمریکا

روز پنجشنبه ۲۱ فروردین (نهم آوریل) برهم صالح، رئیس‌جمهوری عراق، طی حکمی مصطفی کاظمی را مامور تشکیل دولت تازه عراق کرد. این انتخاب ساده نبود و پس از چند هفته کشمکش میان گروه‌های شیعه و مخالف حضور آمریکا با نیروهای کرد و سنی بر سر مصطفی کاظمی عملی شد. 

مصطفی کاظمی جمعه ۲۲ فروردین (۱۰ آوریل) در اولین سخنرانی تلویزیونی خود بر چند نکته محوری تاکید کرد؛ «حاکمیت ارضی عراق» که او آنرا «خط قرمزی غیرقابل بحث» دانست و گفت باید عراق را «از بحران‌ها و جنگ‌های پوچ دور نگه داریم».

نخست وزیر آینده عراق هم چنین بر توازن در روابط خارجی کشورش و استقلال آن تاکید کرد و گفت: «عراق کشوری با سابقه و دارای حاکمیت ارضی و استقلال است و هر تصمیمی در آن باید توسط مردم» این کشور گرفته شود. از دیگر موارد مهم در اولین سخنرانی او این بود که وعده داد دست به اقدامات قاطعی برای انحصار سلاح در دست دولت انجام دهد. او در این باره گفت: «سلاح از هر نوع سنگین و متوسط و سبک باید در انحصار دولت و فقط دولت باشد و همه نهادهای نظامی کشور اعم از ارتش و حشد الشعبی و پیشمرگه موظف به عمل به آن برای جلوگیری از آشوب در حمل سلاح باشند.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پیش از مصطفی کاظمی، عدنان زرفی برای ریاست دولت معرفی شده بود. اما نامزدی او که مواضع‌اش به آمریکا نزدیک‌تر است با مخالفت عمار حکیم، از سران اصلی ائتلاف شیعی، روبرو شد. عمار حکیم در نامه‌ای به برهم صالح بر مخالفت شیعیان عراق با نامزدی عدنان زرفی تاکید کرده بود. به دنبال این مخالفت گروه‌های کرد و سنی عراق نیز گفتند که با نخست‌وزیری کاظمی موافق هستند. او پیش از این رئيس دستگاه اطلاعاتی عراق بوده و در این مقام کارنامه‌ای قابل ‌قبول داشته است. او تلاش کرده است که فعالیت دستگاه اطلاعاتی و امنیتی عراق را از کشمکش‌های سیاسی دور نگه دارد.

پیش‌تر برخی از مقام‌های سفارت آمریکا در بغداد، که نام آنها فاش نشده، به خبرگزاری‌ها، از جمله به "پست عربی" گفته‌ بودند با این که آنها زرفی را ترجیح می‌دهند، اما با نامزدی کاظمی نیز مخالفت نمی‌کنند، تا هرچه زودتر دولتی فعال و پایدار در عراق تشکیل شود. 

مصطفی کاظمی نیز از نزدیکان به ایالات متحده به شمار می‌رود، اما برخلاف زرفی، با جمهوری اسلامی نیز "مناسبات حسنه" دارد. او در کارنامه فعالیت‌های خود تاکنون نشان داده که به هیچ تشکل سیاسی وابسته نیست.

دیوید شنکر درباره انتخاب کاظمی گفته است: «اگر او یک عراقی وطن‌پرست و خواهان استقلال این کشور باشد و اگر او خواهان مبارزه با فساد در این کشور باشد، این هم برای عراق عالی است و هم برای روابط دوجانبه ما.»