آیا ماسک می‌تواند هنگام سرفه از سرایت کرونا جلوگیری کند؟

به دلیل همه‌گیر ‌شدن کرونا ماسک‌‌های صورت با فیلترهای موسوم به (N95) در آلمان بسیار نایاب شده است. به این دلیل پزشکان و پرستاران اغلب باید از ماسک‌های جراحی معمولی برای محافظت از چهره خود استفاده کنند. ماسک‌های دست‌دوز نیز در این روزها رواج زیادی یافته‌اند. در خارج از کلینیک‌ها به طور معمول  بسیاری افراد از ماسک‌های خود دوخته استفاده می‌کنند. 

محققان کره جنوبی این موضوع را بررسی کرده‌اند که ماسک‌های جراحی یا حتی کتانی دست‌دوز تا چه حد می‌توانند جلوی انتقال ویروس کرونا را از فرد بیمار به اطرافیان بگیرند. به این منظور  تیم پژوهشی به سرپرستی سونگ هان کیم از "مرکز پزشکی آسان" (Medical Asan) در سئول این دو نوع ماسک را بر روی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ در هنگام سرفه آزمایش کرده‌اند. 

گزارشی که در "مجله پزشکان آلمان" (Deutsche Ärzteblatt) منتشر شده نشان می‌دهد که محققان کره‌ای برای آزمایش خود از ترشحات سرفه چهار بیمار مبتلا به کووید-۱۹ بر روی ظروف شیشه‌ای ویژه آزمایشگاهی استفاده کرده‌اند.  

پژوهشگران از بیماران خواستند که بار اول بدون ماسک ، بار دوم با ماسک جراحی ، بار سوم با ماسک کتانی و بار چهارم با ماسک معمولی ساده به روی سطح ظرف ویژه آزمایشگاهی سرفه کنند. تیم پژوهشی پیش از آن بار ویروسی ترشحات مخاط دهان و حفره بینی بیماران را اندازه گرفتند و سپس این مقادیر را با میزان بار ویروسی موجود در ظروف آزمایشگاهی مقایسه کردند. 

نتایج متفاوت آزمایش‌ها 

نتایج آزمایش‌ها نشان می‌دهد که علیرغم استفاده از ماسک‌ها ویروس کرونا در ظروف آزمایشگاهی دیده می‌شوند، البته بار ویروسی آن‌ها به اندازه بار ویروسی ترشحات سرفه بدون استفاده از ماسک نبودند. بدین ترتیب نه ماسک‌های جراحی و نه کتانی هیچکدام نمی‌توانند از انتقال ویروس کرونا در ترشحات سرفه بیماران مبتلا به کووید-۱۹ جلوگیری کنند. 

نتایج آزمایش پژوهشگران سئول با مطالعات قبلی در باره ویروس کرونا مغایرت دارد. محققان پیش از این به این نتیجه رسیده بودند که زدن ماسک‌های جراحی به صورت می‌تواند انتقال این ویروس را متوقف کند. در این آزمایش‌ها البته از روش دیگری استفاده شده بود. 

محققان در آزمایش‌های قبلی هوای محیط افراد مورد آزمایش را با یک دستگاه اندازه‌گیری ویژه بررسی کرده بودند. علاوه بر این، از افراد آلوده خواسته نشده بود که پشت ماسک سرفه کنند و باید به صورت طبیعی نفس می‌کشیدند.

 شگفتی پژوهشگران

 محققان بعد از تعویض لایه داخلی و خارجی ماسک‌های مختلفی که استفاده کرده بودند اغلب ویروس‌هایی را در لایه خارجی ماسک‌ها پیدا کرده‌اند، اما به‌ندرت در لایه داخلی آن‌ها. 

در حال حاضر پژوهشگران فقط می‌توانند دلایل این امر را حدس بزنند. محققان می‌گویند که ممکن است خصوصیت آیرودینامیکی ماسک‌ها علت این امر باشد. این بدان معنی است که یک لایه هوا با سرعت بالا ، مانند هوایی که هنگام سرفه با فشار از دهان بیرون می‌آید، می‌تواند به لبه‌های ماسک کشیده شود. به این ترتیب، ویروس‌های کرونا می‌توانند در قسمت بیرونی ماسک‌ها قرار بگیرند. همچنین قابل تصور است که قطرات کوچک هنگام سرفه همراه با هوا خارج و به طور مستقیم وارد ماسک شوند و در سطح خارجی آن قرار گیرند، موضوعی که باعث شگفتی پژوهشگران شده است. 

به طور خلاصه می‌توان گفت که ماسک‌های دست دوز و یا ماسک جراحی فقط می‌توانند محافظت محدودی ارائه دهند. به خصوص هنگام سرفه احتمال انتقال ویروس کرونا از مبتلایان وجود دارد که از طریق ماسک‌ها هم می‌تواند نفوذ کند. 

از آنجایی که ویروس کرونا در لایه خارجی ماسک کسانی که از آن استفاده کرده‌اند نیز دیده شده باید توجه بیشتری به بهداشت دست‌ها شود. 

نتایج پژوهش‌ها تا کنون نشان می‌دهند که ماسک‌ها در برابر شیوع ویروس امنیت کامل را تضمین نمی‌کنند. حفظ فاصله‌گیری‌های اجتماعی و فاصله گرفتن از مبتلایان بهترین روش محافظت برای انسانهای دیگر است.