تبعات منفی کرونا به مرغداران رسید؛ ارزانی موقت و گرانی پساکرونایی

هنگامی که از اواخر بهمن ماه سال گذشته شیوع ویروس کرونا در کشور تایید شد، می شد پیش بینی کرد که این اتفاق ضرباتی به اقتصاد وارد خواهد کرد و بسیاری از کسب و کارها از این واقعه خسارت خواهند دید.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ یکی از صنایعی که از شیوع ویروس کرونا آسیب های زیادی دیده، صنعت مرغداری است. روند قیمت مرغ از زمان شیوع ویروس کرونا تا به امروز تقریباً روندی نزولی بوده است.

روز گذشته ۲۵ فروردین ماه سال جاری، عظیم حجت، عضو هیات مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی طی مصاحبه‌ای از افت قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: امروز قیمت هر کیلو مرغ زنده درب مرغداری ۷ هزار و ۲۰۰ تا ۷ هزار و ۳۰۰ تومان و مرغ آماده به طبخ در خرده فروشی‌ها ۱۰ هزار و ۹۰۰ تومان است. وی افزود: امروز نرخ هر کیلو مرغ زنده نسبت به ابتدای هفته ۴۰۰ تومان و قیمت مرغ گرم ۶۰۰ تومان کاهش داشته است.

شایان ذکر است که طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت مصوب برای هر کیلو گوشت مرغ برای مصرف کننده ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان می‌باشد که هم اکنون قیمت بازاری آن حدود دو هزار تومان از قیمت مصوب کمتر است!

دلایل اصلی کاهش قیمت مرغ چه بوده است؟

شاید یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش قیمت مرغ، کاهش تقاضا برای این کالای خوراکی بوده است. با شیوع ویروس کرونا تمامی مراسم در کشور به نوعی لغو شده و این موضوع بر تقاضای مرغ تاثیرگذار بوده است. غلامعلی فارغی، عضو اتاق بازرگانی و از فعالان صنعت مرغداری طی مصاحبه‌ای در بیستم فروردین ماه سال جاری با بیان اینکه در دو ماه گذشته تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا، میزان مصرف مرغ در کشور حدودا ۳۰ درصد کاهش یافته است، افزود: با تعطیلی مراسم عزا و عروسی، مهمانی‌ها و جشن‌ها، عملا تقاضا کاهش یافته است و از این روی ما مازاد تولید مرغ در کشور داریم.

همچنین دلیل دیگر برای کاهش قیمت مرغ، افزایش میزان عرضه به دلیل جوجه ریزی زیاد بوده است. حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی نیز طی مصاحبه‌ای در نوزدهم فروردین ماه سال جاری در این رابطه گفت: بخشی از زیان ناشی از برنامه‌ریزی غلط بود که وزارت جهاد کشاورزی سال گذشته ابلاغ کرد به منظور تنظیم بازار میزان جوجه‌ریزی باید از ۱۲۰ میلیون قطعه به ۱۴۰ میلیون قطعه برسد.

زیان صنعت مرغداری چقدر بوده است؟

از یک سو کاهش قیمت مرغ و از سوی دیگر افزایش قیمت نهاده‌های دامی، باعث شده است تا صنعت مرغداری زیان هنگفتی را یک ماه اخیر پرداخت کند. این در حالی است که این صنعت در زمستان سال گذشته نیز متحمل زیان‌هایی شده بود.

عظیم حجت، عضو هیات مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی درباره میزان زیان مرغداران در زمستان سال گذشته گفت: در فصل زمستان مرغداران، متوسط ۲ هزار تومان در فروش هر کیلو مرغ متضرر شدند که با توجه به جوجه ریزی ماهانه ۳۹۰ میلیون قطعه، رقمی معادل ماهانه ۵۳۰ میلیارد تومان متضرر شدند.

همچنین همان گونه که گفته شده، این صنعت در یک ماه اخیر نیز متحمل زیان‌های شدیدی شده است. حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی در این باره گفت: طی حدود یک ماه گذشته، مرغداران حدود ۱۲۰۰ میلیارد تومان زیان کرده‌اند و همچنان نیز در حال زیان هستند؛ بنابراین، می‌توان این گونه بیان کرد که در چهار ماه اخیر صنعت مرغداری متحمل زیانی بیش از ۱۷۰۰ میلیارد تومان شده است.

دولت چه کاری برای جلوگیری از زیان مرغداران انجام داده است؟

دولت برای مقابله با خسارات‌ ناشی از شیوع ویروس کرونا به کسب و کار‌ها یک بسته ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی در نظر گرفته است که ۷۵ هزار میلیارد تومان از این ۱۰۰ هزار میلیارد تومان قرار است از منابع نظام بانکی تامین شود و نحوه هزینه کرد آن هم پرداخت تسهیلات با نرخ سود ۱۲ درصد و بازپرداخت دو ساله به کسب و کار‌های آسیب دیده از شیوع ویروس کروناست. البته پرداخت این تسهیلات ارزان قیمت شروط را به همراه دارد و تنها به کسب و کار‌هایی پرداخت می‌شود که نیرو‌های کار خود را تعدیل نکرده باشند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در دسته بندی‌های دولت برای صنوفی که از شیوع ویروس کرونا آسیب دیده اند، نام مرغداران و فعالان این حوزه به چشم نمی‌خورد. غلامعلی فاروغی، عضو اتاق بازرگانی و از فعالان صنعت مرغداری در این باره گفت: با کمال تعجب دولت مرغداران و فعالان این حوزه را در فهرست صنوفی که از کرونا آسیب دیده‌اند، قید نکرده است!

بنابراین ارائه تسهیلات ارزان قیمت به مرغداران و فعالان این حوزه هم اکنون در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. البته مرتضی رضایی، معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی طی مصاحبه‌ای در ۲۴ فروردین ماه سال جاری گفت: تسهیلاتی به مرغدارن متضرر با تعویق یک ساله در پرداخت در نظر گرفته ایم تا بتوانند زیان‌های وارده را جبران کنند.

راهکار دیگر دولت، کاهش تعرفه‌های صادراتی بوده است. مرتضی رضایی، معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی طی مصاحبه‌ای در هجدهم فروردین ۱۳۹۹ با اشاره به زیان گسترده مرغداران گفته بود: هم اکنون ۲۰ تا ۲۵ درصد مازاد تولید داریم و برای تشویق صاحبان این صنعت به استمرار تولید، عوارض صادرات این محصول را کاهش خواهیم داد تا مرغداران بتوانند مازاد تولید خود را صادر کنند.

وی در مصاحبه دیگر خود در ۲۴ فروردین ماه سال جاری گفت: با تصویب ستاد تنظیم بازار کشور عوارض صادرات گوشت مرغ از پنج هزار تومان به ازای هر کیلوگرم مرغ به یک هزار و ۵۰۰ تومان رسید تا علاوه بر تشویق صادرکنندگان برای صادرات مرغ مازاد کشور، بازار داخلی نیز متعادل شود.

حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی درباره نظر مرغداران پیرامون کاهش تعرفه‌های صادراتی گفت: اینکه دولت تعرفه صادرات مرغ را کاهش داده در شرایط فعلی کمکی به وضعیت مرغداران نمی‌کند ما برای برون رفت از شرایط فعلی نیاز به راهکار کوتاه مدت داریم.

همچنین کاهش تعرفه صادرات در شرایطی است که به دلیل شیوع ویروس کرونا ارسال محموله‌های غذایی و خوراکی به سایر کشور‌ها بسیار سخت است. فاروغی در همین رابطه گفت: اینکه بگویند تعرفه صادرات برداشته می‌شود، در شرایط کرونا که امکان صادرات نیست، چه مزیتی برای تولید ایجاد می‌کند؟

کاهش قیمت مرغ برای مصرف کنندگان فرصت است یا تهدید؟

هر چند هم اکنون قیمت مرغ کاهش یافته و این به نفع مصرف کنندگان است؛ اما با زیان‌های وارده به صنعت مرغداری و همچنین کاهش جوجه ریزی این زنگ خطر برای مصرف کنندگان به صدا درآمده است که در آینده نه چندان دور با وضع موجود، قطعا عرضه گوشت مرغ کاهش خواهد یافت که این خود می‌تواند بر افزایش قیمت مرغ بسیار تاثیرگذار باشد. همچنین با پایان شیوع ویروس کرونا و آغاز مراسم تقاضا برای گوشت مرغ نیز افزایش خواهد یافت که این مورد نیز در کنار کاهش عرضه مرغ، شیب افزایش قیمت مرغ را تندتر خواهد کرد.

راهکار اساسی چیست؟

با توجه به اینکه مشکل مرغداران باید در کوتاه مدت حل شود تا در سال جهش تولید شاهد ورشکستگی مرغداران نباشیم، پرسش این است که راهکار اساسی چیست؟

حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی راهکار اساسی برای برون رفت از این وضعیت را ورود جدی پشتیبانی امور دام در امر خرید تضمینی دانست و گفت: ورود جدی پشتیبانی امور دام در بحث خرید مازاد مرغ و بدون محدودیت از مرغداران و توزیع مرغ در سبد کالای خانوار و قشرهای آسیب‌پذیر راهکاری مناسب در جهت رفع بحران صنعت است.

همچنین عظیم حجت گفت: اگر پشتیبانی امور دام به دنبال کاهش زیان مرغداران است، باید مرغ با وزن ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ گرم را خریداری کند، چون هفته گذشته بلافاصله با خرید مرغ در این سایز شاهد رویه مثبت افزایش قیمت بودیم، در حالی که خرید مرغ با وزن ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ گرم در کوتاه مدت نمی‌تواند منجر به افزایش قیمت مرغ شود. حجت تصریح کرد: اگر پشتیبانی امور دام روزانه لاشه ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ گرمی براساس عرضه بازار خریداری کند، ظرف ۴۸ ساعت قیمت مرغ افزایش و زیان مرغداران کاهش می‌یابد.

یکی دیگر از راهکار‌های اساسی، کاهش هزینه‌های مرغداران از جمله هزینه‌های مربوط به نهاده‌های دام و طیور می‌باشد. در چند وقت اخیر، قیمت نهاده‌های دام و طیور همچون ذرت، ریزمغذی‌ها و سویا به شدت افزایش یافته است. پشتیبانی امور دام می‌تواند با توزیع به موقع نهاده‌ها اقدام مثبتی در راستای کاهش قیمت آن‌ها انجام دهد. فعالان این صنعت خواستار این بوده اند که هر هفته حوالجات نهاده‌های دامی از سوی شرکت پشتیبانی امور دام اعلام شود تا قیمت‌ها در بازار کاهش یابد.