اظهارات ضدونقیض درباره مبارزه با کرونا در زندان‌های ایران

خبرگزاری "خبرآنلاین" گزارشی در باره شیوع کرونا در زندان‌ قرچک شهرری منتشر کرده که اظهارات مسئولان قضایی در این زمینه را زیر سوال می‌برد. 

گزارشگر با یک زندانی زن که دو هفته پیش آزاد شده و همچنین وکیل چند زندانی در این زندان گفت‌وگو کرده است. 

زندانی زن که با نام اختصاری "میم" معرفی شده گفته است، تا زمانی که او در زندان بوده، برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا (سارس کوو-۲) "غربالگری" انجام نشده و اکنون نیز هم‌بندان سابقش گفته‌اند که امکانات بهداشتی "همچنان ضعیف است"، به افرادی که با تب به پرسنل مراجعه کرده‌اند اهمیت نمی‌دهند و از زمان آزادی او چند مورد ابتلا به کرونا در قرچک پیدا شده است. 

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

"میم" تصریح کرده است: «ما ۱۸۶ نفر در یک بند بودیم که به وسیله تخت کابین‌بندی شده بودیم. به ما حتی دستکش و ماسک هم داده نشد، حتی سربازان هم ماسک و دستکش نداشتند.»

او در ادامه ضمن اشاره به اینکه خدمات فروشگاه زندان با توجه به تعداد زندانیان محدود است، می‌گوید، مایع دستشویی‌ ۳۰۰ گرمی به قیمت ۷۰ هزار تومان به زندانیان فروخته می‌شود، در حالی که بهای آن بیرون از زندان ۱۵ هزار تومان است. 

در ادامه گزارش "خبرآنلاین" به نقل از هم‌بندان سابق "میم" آمده است، در حال حاضر برای مقابله با شیوع کرونا درهای کریدور به روی زندانیان بسته شده است و به آنها گفته‌اند، «به تخت‌هایتان بروید و از روسری‌تان به عنوان ماسک استفاده کنید.»

کمبود مواد بهداشتی و ضدعفونی‌کننده

امید مرادی، وکیل پایه یک دادگستری هم که وکالت چند زن در زندان قرچک را برعهده دارد اظهارات "میم" را تایید کرده و گفته است، زندانیان بیش از هر چیز از کمبود مواد بهداشتی و ضدعفونی‌کننده گلایه دارند.

مرادی به ممنوع‌شدن ملاقات‌ها هم اشاره کرده و گفته است، زندانی بی‌ملاقاتی پول کافی برای تامین نیازمندی‌های خود ندارد و این باعث کاهش سطح بهداشت در زندان‌ها می‌شود. 

به گفته این وکیل دادگستری، چند مورد ابتلا به کرونا در زندان‌های قرچک و فشافویه گزارش شده است. 

"مواد بهداشتی رایگان است"

مهرزاد تشکریان، مدیرکل بهداشت و درمان سازمان زندان‌ها اما روایت دیگری از رسیدگی به زندانیان دارد. "خبرآنلاین" به نقل از او نوشته است، مواد ضدعفونی‌کننده در زندان‌ها رایگان است،  زندانیان مرتب تب‌سنجی می‌شوند، اتاق‌های "ملاقات شرعی" به اتاق‌های قرنطینه تبدیل شده و مبتلایان به کرونا در زندان به بیمارستان‌های آموزشی فرستاده می شوند.

چند روز پیش اصغر جهانگیر، رئیس سازمان زندان‌ها هم در گفت‌وگو با "خبرگزاری تسنیم" تصویر مثبت مشابهی از اقدامات مسئولان قضائی ارائه کرده و گفته بود، برای کنترل و معاینه زندانیان تیم‌های پزشکی و بهداشتی در زندان‌های گوناگون مستقر شده، غربالگری و بیماریابی در دستور کار قرار گرفته و اگر کسانی مشکوک به بیماری باشند، علاوه بر جداسازی و قرنطینه، از آنها تست کرونا گرفته می‌شود و «چنانچه نتیجه آزمایش آنها مثبت باشد، به بیمارستان اعزام می‌شوند و این روند برای همه ادامه دارد و کنترل‌های دقیق در حال انجام است.»

"در دنیا بی‌نظیریم"

غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه روز ۲۶ فروردین (۱۴ آوریل) در یک مصاحبه رادیوئی اظهار داشت که اقدامات دولت برای جلوگیری از شیوع کرونا، "هم در جهت حوزه سلامت و هم در اعطای مرخصی" در سطح جهانی "اصلا شبیه و نظیر ندارد". 

اسماعیلی در ادامه گفت: «امروزه شیوع بیماری کووید-۱۹ را در کشور‌های مختلف داریم و میزان آلودگی به ویروس و تعداد مبتلایان و جان‌باختگان در بسیاری از کشور‌های مدعی حقوق بشر به مراتب بیش از کشور ماست. تعداد زندانیان آنها هم بیشتر است ولی اهتمام آنها به بهداشت زندانیان به اندازه ما نیست.»

پس از تقاضای سازمان ملل و پاپ فرانسیس برای آزادی زندانیانی که در خطر ابتلا به کرونا هستند، بسیاری از کشورها، از جمله آلمان، افغانستان، ترکیه و یونان اقدام به آزادی شماری از زندانیان کردند. 

به نظر می‌رسد که در کشورهایی که آمار زندانیان بالاتر است، شمار بیشتری آزاد شده‌اند. به عنوان نمونه، در ایران بیش از ۱۰۰ هزار زندانی آزاد شده‌اند، در حالی که در آلمان (با جمعیتی تقریبا برابر ایران) تعداد کل زندانیان محکوم‌شده و افرادی که در زندان موقت به‌سر می‌برند حدود ۶۵ هزار نفر است. 

اوضاع زندانیان عقیدتی و سیاسی 

پس از دستور رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی برای آزادی بخشی از زندانیان، چند تن از زندانیان سیاسی و عقیدتی آزاد شدند، اما هنوز شماری از آنها در بندند. در هفته‌های اخیر مدافعان حقوق بشر و بستگان این زندانیان همواره خواهان آزادی این زندانیان نیز شده‌اند.

در آخرین اقدام، عذرا بازرگان، مادر نرگس محمدی در نامه سرگشاده‌‌ای به ابراهیم رئیسی به وضعیت زندانیان اعتراض کرد و هشت تن از فیلمسازان مطرح ایرانی خواهان آزادی زندانیان سیاسی شدند. 

محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر که به ۱۶ سال زندان محکوم شده و در زندان زنجان محبوس است از بیماری‌های گوناگونی از جمله فلج عضلانی و آمبولی ریوی رنج می‌برد.

خانم بازرگان در نامه خود به نقل از دخترش نوشته است: «نرگس می‌گوید در زندان‌های عادی به دلیل عدم بودجه کافی، وضعیت تغذیه بسیار بد است و غذای کافی، به‌خصوص میوه و سبزیجات وجود ندارد و سلامت جسمی زندانی در خطر است. از طرف دیگر به دلیل شرایط حاصل از شیوع کرونا و قطع کامل ملاقات‌ها به مدت طولانی و قرنطینه کامل زندان‌ها، زندانیان در شرایط روحی بسیار بدی قرار دارند.»

محسن امیریوسفی، جعفر پناهی، کیومرث پوراحمد، علیرضا داودنژاد، رضا درمیشیان، محمد رسول‌اف، داریوش مهرجویی، و مجتبی میرطهماسب نیز در بیانیه مشترکی نسبت به تامین بهداشت و سلامت زندانیان عقیدتی، سیاسی و فعالان محیط زیست هشدار دادند. 

به اعتقاد آنها، ماندن آنها در زندان می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری داشته باشد.

پیام درفشان، وکیل مدافع فاطمه خویشوند معروف به "سحر تبر” نیز از مثبت بودن آزمایش کرونای موکلش خبر داد. به گفته او، خویشوند روز ۲۶ فروردین به دلیل وخامت حال جسمی‌اش از بخش قرنطینه زندان زنان شهرری به همراه چند تن دیگر از زندانیانی که وضعیت مشابه داشته‌اند به بیمارستان خارج از زندان منتقل شده است. 

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پیش‌تر مهدی محمدی رئیس زندان زنان شهرری، خبر مربوط به ابتلای سحر تبر به کرونا را تکذیت کرده بود اما بر اساس گفته وکیل او، تکذیب از جانب رئیس زندان بی‌اساس بوده است. 

هم‌چنین روز پنجشنبه، ۲۸ فروردین برخی منابع خبری نوشتند که آرمین ایزدپناه که گفته می‌شود از فعالان  حقوق بشر و در زندان اوین بوده، بر اثر ابتلا به بیماری کووید ۱۹، بیماری ناشی از کرونا، درگذشته است. این خبر از سوی منابع رسمی یا معتبر هنوز تایید نشده است.