جایگاه ایران، فارس و شیراز در همه‌گیری کرونا

حمیدرضا پورقاسمی، دانشیار بخش مهندسی منابع طبیعی و محیط‌زیست دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، شنبه در میزگرد تخصصی کرونا، مدل‌سازی شیوع و تحلیل‌های داده‌ای به ارایه "مدل‌سازی مکانی، تهیه نقشه ریسک، بررسی تغییرات و تحلیل روند شیوع کووید-۱۹ در ایران" براساس مقایسه‌ داده‌های ایران با سایر کشورهای جهان و استان فارس در مقایسه با دیگر استان‌ها پرداخت.

به گفته این پژوهشگر، در این پژوهش که حاصل تلاش پژوهشگران دانشگاه شیراز، دانشگاه یزد و دانشگاه علوم پزشکی شیراز است، ۲۰ کشور که بیشترین میزان درگیری با ویروس کرونا را داشتند، از هفتم اسفندماه ۹۸ تا بیست و هشتم فروردین‌ماه ۹۹ براساس آمار رسمی دولت‌ها بررسی شدند.

وی افزود: در این بازه زمانی ۵۷ . ۴ درصد از کل مبتلایان جهان، همچنین ۱۹ . ۵ درصد از کل مرگ و میرها و ۳۲ . ۸ درصد از کل افراد بهبود یافته در جهان متعلق به ایران است.

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز بیان داشت: در ایران متوسط نرخ رشد مبتلایان از اول اسفندماه ۹۸ تا بیست و نهم فروردین ۹۹ در یک دوره ۵۸ روزه ۱.۱ درصد بوده است، در روزها و هفته‌های نخستین، شیوع بیماری افزایشی چشمگیر داشته و در نهایت در برخی روزها هم این میزان کاهش یافته است و به مرور زمان، در بعضی روزها نیز از تعداد مرگ و میرها کاسته شده است.

پورقاسمی ادامه داد: در ۲ هفته اول شاهد تغییرات شدید در منحنی نمودار شیوع بیماری بودیم و به مرور زمان، نمودار یکنواخت شد، بدین‌معنا که مقدار مرگ‌و میرها کاهش چشمگیری یافت و در بازه‌ ۵۸ روزه یادشده، متوسط نرخ مرگ و میر در ایران در حدود ۰۸/ ۱ درصد است.

بر اساس این گزارش، تا زمانی که دسترسی آمار مربوط به شهرستان‌ها توسط وزارت بهداشت میسر بوده است، استان‌های سمنان، قم، مرکزی و یزد بیشترین رشد را در شیوع بیماری داشته‌اند و این آمار در بازه زمانی مورد بررسی در استان فارس کم بوده است، تا آنجا که این استان در وضعیت سفید قرار داشته است.

وی اضافه کرد: تحقیقات، نرخ مرگ و میر را در ایران در ۱۰۰هزار نفر جمعیت، حدود ۶درصد، بهبودیافتگان را ۲۱ . ۶۲ درصد و مبتلایان را ۸ . ۲۴ درصد نشان می‌دهد.

استاد دانشگاه شیراز در ادامه به بررسی وضعیت ۱۰۰ کشور نخست مبتلا به کرونا از هفتم اسفند 98 تا بیست و هشتم فروردین 99 پرداخت و بیان داشت: بر اساس داده‌ها و نقشه به دست آمده، کشورهای فرانسه، آلمان، ایران، اسپانیا و کره جنوبی تقریبا در یک گروه بوده‌اند، درحالیکه روند شیوع در چین در ابتدا، از سایر کشورها متمایز و بسیار بیشتر بوده است.

پورقاسمی، سپس به ارایه نقشه ریسک بر اساس داده‌های مکانی پرداخت و گفت: بنا بر تحلیل‌های به دست آمده، ایستگاه‌های اتوبوس، نانوایی‌ها، بیمارستان‌ها، مساجد، خودپردازها و بانک‌ها گزینه‌های نخست انتقال ویروس بوده‌اند.

پورقاسمی، استاد دانشگاه شیراز: براساس نقشه ریسک مبتنی بر داده‌های مکانی ایستگاه‌های اتوبوس، نانوایی‌ها، بیمارستان‌ها، مساجد، خودپردازها و بانک‌ها گزینه‌های نخست انتقال ویروس بوده‌اند.

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه در هفته‌ اخیر، آمار مبتلایان به کرونا در فارس افزایش یافته است، اظهار داشت: با آنکه گفته می‌شد با گرم شدن هوا فعالیت ویروس کمتر می‌شود اما در شهرستان لارستان در جنوب استان فارس، شیوع بیماری با وجود گرمای هوا شایان توجه است.

فارس به لحاظ نرخ مرگ و میر ناشی از کرونا در وضعیت مناسبی است

پورقاسمی، میزان رشد مرگ و میر در فارس را ظرف یک دوره ۴۶ روزه از اولین روز که نخستین بیمار مبتلا به کرونا در این استان فوت کرد، تا زمان مورد بررسی در این پژوهش، ۶۸ صدم درصد عنوان کرد و افزود: این رقم در دنیا ۰۹/ ۱ درصد و در ایران ۰۸/ ۱ درصد است که نشان می‌دهد، فارس از این حیث در وضعیت مناسبی است.

وی، همچنین استان فارس و استان بوشهر را به لحاظ نرخ مبتلایان در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، در مقایسه با دیگر استان‌های کشور مطلوب ارزیابی کرد و آن را کمترین نرخ مبتلا دانست و بیان داشت: استان‌های قم، سمنان، مازندران، گیلان و گلستان، بالاترین نرخ مبتلا را در مقیاس استانی در دوره مورد بررسی داشته‌اند.

شیوع کرونا در فارس اوج گرفته است

این استاد دانشگاه ادامه داد: تعداد مبتلایان فارس در هفته اخیر در مقایسه با کشور افزایش یافته است که این امر بیانگر آن است که کرونا در این استان تازه اوج گرفته و احتمال خطر فزونی یافته است.

وی با بیان اینکه بر اساس آمار، مسوولان باید برای کاهش تعداد مبتلایان تلاش کنند، گفت: گرچه یکی از دلایل افزایش آمار، افزوده شدن تعداد آزمایشگاه‌های تشخیصی بوده است،‌ و با توجه به شرایط موجود و آغاز طرح فاصله‌گذاری هوشمند، ممکن است ظرف یک یا 2 هفته آینده، آمار بیشتری از مبتلایان در فارس و کشور داشته باشیم.

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، همچنین با توجه به دوره نهفتگی ۱۴روزه ویروس کرونا، افزود: بیشترین موارد بروز بیماری چهار تا پنج روز بعد از مواجهه با ویروس است، بنابراین وقتی از قرنطینه سخن می‌گوییم، به معنای ۱۴ روز قرنطینه کامل همه افراد است.

پورقاسمی بیان کرد: همانگونه که تحلیل‌ها نشان می‌دهد در دوران سختگیری، تعداد مبتلایان کاهش می‌یابد اما از هفته گذشته که سیستم اداری با یک‌سوم کارکنان آغاز به کار کرد، دوباره با پیک دیگری مواجه خواهیم شد.

علاوه بر شیراز، در شهرستان‌های فسا، نی‌ریز، اقلید، خرم بید، استهبان، داراب، خفر، فراشبند، خرامه ، لامرد، ارسنجان، لارستان، کازرون، آباده، اوز، خنج، مرودشت، سپیدان، قیروکارزین، فیروزآباد، جهرم، گراش، بوانات، زرقان، بیضا و سرچهان بیماران مبتلای به کرونا شناسایی شده‌اند.

بیمارستان حضرت علی اصغر (ع) و سه بیمارستان شهید چمران، شهید فقیهی و شهید بهشتی در شیراز به عنوان مراکز پشتیبان در کنار معرفی ۹ مرکز در شیراز و ۳۶ مرکز در دیگر شهرستان‌های استان فارس برای مراجعه افراد مشکوک به کرونا به این بیماران خدمات می‌دهند، همچنین نقاهتگاه بیماران مبتلا به کرونا با ظرفیت ۲۰۰ تخت نیز در ورزشگاه شهید آیت‌الله دستغیب شیراز تجهیز شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.