تحریف‌هایتان فریاد خواهند شد

چکیده :جرقه اعتراضات ۹۸ چه بود؟ حکومت برای جبران بی‌پولی ناشی از همین تحریم‌ها بنزین را گران کرده بود. معترضینی که از سر نداری جان‌شان را کف دست‌شان گذاشتند و به خیابان آمدند مگر نمی‌دانستند که دولت به خاطر تحریم‌ها چنین می‌کند؟ ولی هیچ‌کدام مطالبه رفع تحریم نداشتند، بلکه اعتراض آن‌ها متوجه ریشه داخلی مشکلات یعنی فساد گسترده و خرج پول‌های بی‌حساب و کتاب برای اهداف خیالی و پوچ بود: «نه پول داریم، نه بنزین، گور بابای فلسطین»، «پول نفت گم شده، خرج فلسطین شده»، «نه غزه،‌ نه لبنان، جانم فدای ایران»، «سوریه رو رها کن، فکری به حال ما...

امیرعلی نصراله‌زاده

مشکلاتی که امروز در بحران کرونا گریبان همه ما را گرفته یکی دو تا نیست، نمی‌شود فهرست کرد و به فلان مدیر و کاردان سپرد تا حل شود. البته برخی فوریت‌ها برای تهدیدهای کوتاه مدت ضروری هستند، اما در نهایت، تا ریشه اصلی مسائل حل نشود، از دور باطل این بحران‌ها خارج نخواهیم شد. به تعبیری که پیشتر از قول میرحسین آوردیم، باید «بهترین و بیشترین» مطالبه را هدف گرفت.

هسته مرکزی حکومت ما هم به شیوه خودش همواره بر ضرورت توجه به این «ریشه تمامی مشکلات» تاکید داشته است. ریشه‌ای که در روایت این هسته قدرت، به «دشمن» خلاصه می‌شود. اگر «دشمن» نباشد ما هیچ مشکلی نداریم. پیش‌تر در مقابل این روایت، جریان میانه‌رویی وجود داشت که ریشه همه مشکلات را داخلی می‌دانست. اگر هم نشانه‌ای از تحرک خارجی می‌دید، باز هم دلیل اصلی را در داخل جستجو می‌کرد و اعتقاد داشت اگر ضعفی در داخل وجود نداشته باشد، خارجی‌ها بخواهند هم نمی‌تواند مشکلی برای ما بیافریند. اما آن جریان هم پس از آنکه با رای ما به ریاست دولت و صندلی مجلس و اداره شوراها رسید، به جای پاسخ‌گویی در مقابل مشکلات، به بخشی از ماشین تبلیغاتی حاکم پیوست. حالا همین جریان است که به پیش قراول طومارنویسی و تشکیل بسیج علیه «دشمن» بدل شده! و البته که بی‌نیاز از یادآوری است که گوش مردم از چنین پاسخ‌هایی پر است.

جرقه اعتراضات ۹۸ چه بود؟ حکومت برای جبران بی‌پولی ناشی از همین تحریم‌ها بنزین را گران کرده بود. معترضینی که از سر نداری جان‌شان را کف دست‌شان گذاشتند و به خیابان آمدند مگر نمی‌دانستند که دولت به خاطر تحریم‌ها چنین می‌کند؟ ولی هیچ‌کدام مطالبه رفع تحریم نداشتند، بلکه اعتراض آن‌ها متوجه ریشه داخلی مشکلات یعنی فساد گسترده و خرج پول‌های بی‌حساب و کتاب برای اهداف خیالی و پوچ بود: «نه پول داریم، نه بنزین، گور بابای فلسطین»، «پول نفت گم شده، خرج فلسطین شده»، «نه غزه،‌ نه لبنان، جانم فدای ایران»، «سوریه رو رها کن، فکری به حال ما کن».

گویاترین و گسترده‌ترین این شعارها، یعنی «دشمن ما همین‌جاست، دروغ میگن آمریکاست»، دقیقا در مقابل شیوه تبلیغات حکومتی قرار می‌گرفت که حالا به اصلاح‌طلبان هم تسری یافته است. مردم به خوبی دریافته‌اند که هرقدر هم پروپاگاندای تبلیغاتی به مدد نیروهای جدید و اصلاح‌طلب‌ش خلاقیت به خرج بدهد و کلیدواژه‌های جدیدی همچون «تروریسم اقتصادی» را روانه بازار کند، باز هم ریشه اصلی مشکلات و دشمن اصلی فقر مردم در «همین جا» قرار دارد.

شعارهایی مثل «دشمن ما همین‌جاست …» در دی ماه ۹۶ هم شنیده شده بود. آن اعتراضات نیز با اینکه جرقه مشکوکی داشت اما به سرعت از دست طراحان اصلی خارج شد. در آن زمان هم بنا به روایت حاکمیت این تحریم‌های دشمن بود که قیمت دلار را به آسمان برده بود و وضع اقتصادی مردم را بدتر کرده بود؛ اما شعارهای مردمی باز هم ریشه اصلی مشکلات در داخل کشور را نشانه رفته بود: «کشور ما دزدخونه است، توی جهان نمونه است».

حتی ده سال پیش و در اوج اعتراضات جنبش سبز هم شعارهای خودجوش مردم هیچ گاه ریشه مشکلات را در خارج جستجو نمی‌کرد. «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران» از جنجالی‌ترین فریادهای معترضان سبز بود که البته خیلی زود تلاش شد تحریف یا فراموش شود، اما یک دهه زنده ماند و به تجمع معترضین ۹۶ و ۹۸ راه پیدا کرد و دوباره طنین‌انداز شد.

مساله هرگز این نبوده که شهروندان ما نسبت به مسائل بین‌المللی بی‌تفاوت و ناآگاه هستند؛ صورت مساله تحریم آنقدر بدیهی است که نیازی به تاکید مداوم ندارد. اختلاف در شیوه مواجهه با آن است. در مقابل جماعتی که مدعی‌ست «ما خودمان اینطور انتخاب کرده‌ایم!» بسیاری هم البته یادشان نمی‌آید هرگز چنین انتخابی کرده باشند، پس به خشم می‌آیند و در برابر این سیاسیونی که به صراحت مطالبات مردم را تحریف می‌کنند فریاد «اصلاح‌طلب اصول‌گرا، دیگه تمومه ماجرا» سر می‌دهند.

اما وقتی همین تلنگر هم حضرات را از خواب بیدار نکرد، وقتی شعارهای مردم را تحریف کردند، وقتی هیچ کس نخواست صدای بی‌صدایان را نمایندگی کند، وقتی چپ و راست بسیج شدند که معترضان را در عمل خس و خاشاک جلوه دهند و مطالبات دروغین را جایگزین فریادهای صریح آن‌ها کردند تا همه گناه را به گردن دشمن خارجی بیندازند، آن وقت توده‌های معترض هم یک گام هم به پیش می‌روند و طبیعتا به این نتیجه می‌رسند که برای دست‌یابی به «بهترین و بیشترین» مطالبه باید ابتدا مملکت را از گروی فاسدها، سرکوبگرها، و توجیه‌گران دروغ‌گو پس بگیرند: «می‌میریم، می‌میریم، ایران رو پس می‌گیریم».

منبع: مجمع دیوانگان