چالش‌های آموزش آنلاین در دوران قرنطینه؛ تکلیف آنهایی که اینترنت و موبایل ندارند چیست؟

آفتاب‌‌نیوز :

سرویس اجتماعی- سایت "المانیتور" در گزارشی درباره چالش‌های پیش روی ایران برای آموزش از راه دور در دوره شیوع کرونا و تعطیلی مراکز آموزشی می‌نویسد: "ایران در تلاش برای آموزش آنلاین و از راه دور در دوران شیوع کرونا و محدودیت‌های وضع شده برای تردد و رفت و آمد است.

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ در واکنش به شیوع کرونا در ایران از اواخر ماه فوریه، یکی از اولین اقدامات دولت ایران تعطیل کردن مدارس و دانشگاه‌ها از تاریخ ۵ مارس بود. ادامه قرنطینه باعث ایجاد چالش‌هایی برای دانشجویان، دانش آموزان، والدین و معلمان و اساتید شد‌ه است.

"مهتا" دانش آموز کلاس پنجم در تهران است. او تلاش می‌کند علیرغم چالش ایجاد شده به دلیل شیوع پاندمی کرونا تحصیل خود را ادامه دهد. او می‌گوید: "دلم برای همکلاسی‌ها و دوستان‌ام تنگ شده است. دوست دارم کنار همکلاسی‌ها و معلمان باشم. آموزش حضوری بهتر از آموزش آنلاین است".

او از طریق اپلیکیشن‌های تلگرام و واتس‌اپ با دوستان‌اش در ارتباط است. او می‌گوید معلم‌شان درس‌ها را به صورت فایل صوتی به اشتراک می‌گذارد و تکالیف روزانه‌ای را برای آنان در نظر می‌گیرد. با این وجود، او می‌گوید آموزش حضوری بهتر است چرا که طبق برنامه خاص و معینی پیش می‌رود و موثرتر است. او می‌گوید آمورش‌های بیشتر را از پدر و مادرش فرا می‌گیرد، اما معتقد است که این نوع آموزش دشوار است چرا که روش آموزش توسط والدین‌اش متفاوت از روش آموزش در مدرسه است. او می‌گوید زمانی که در خانه است تمرکز کمتری برای تحصیل دارد.

این چالش به مهتا محدود نمی‌شود. "فهیمه" مادر او می‌گوید در طول یک ماه و نیم گذشته با دشواری‌هایی مواجه بوده است. او می‌گوید از جمله این چالش‌ها اپلیکیشن‌های پیام‌رسان داخلی هستند که ویژگی‌های تلگرام و واتس اپ را ندارد. او می‌گوید اکنون بچه‌ها وقت آزاد بیشتری در خانه دارند و این وقت را در رسانه‌های اجتماعی می‌گذرانند".

این سایت در ادامه می‌افزاید: "وزیر آموزش و پرورش شبکه اجتماعی دانش آموزان (شاد) را برای آموزش از راه دور راه اندازی کرده است و دروس را از طریق شبکه‌های تلویزیونی نیز ارائه می‌کند. وزارت فناوری و ارتباطات نیز از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت خواسته تا سرعت بیشتری را برای اینترنت مصرف خانگی در نظر گیرند. دولت نیز بسته‌های خودیادگیری را در نظر گرفته و به دانش آموزان در نواحی با خدمات ارتباطی اینترنتی ضعیف و یا فاقد ارتباط اینترنتی ارائه داده است.

اپلیکیشن داخلی ارائه شده می‌تواند به ۱۶ میلیون دانش‌آموز ایرانی از جمله دانش آموزان دچار ناتوانی‌های جسمانی خدمات آموزشی ارائه دهد. با این حال، پس از حادثه اخیر افشای اطلاعات کاربران ایرانی، تردید‌هایی درباره میزان ضریب امنیتی این اپلیکیشن و اپلیکیشن‌های مشابه وجود دارد. چالش دیگر آن است که شکاف موجود در نواحی مختلف در دسترسی به اینترنت باعث ایجاد شرایطی همراه با فرصت نابرابر آموزشی می‌شود.

فهیمه می‌گوید حتی در تهران هم تمام کودکان به گوشی تلفن هوشمند دسترسی ندارند و برخی از گوشی‌های والدین‌شان برای دریافت دروس استفاده می‌کنند. او می‌گوید حتی برخی از والدین نیز به دلیل شرایط دشوار اقتصادی گوشی تلفن هوشمند ندارند و برخی نیز به دلیل شیوع کرونا امکان خرید گوشی برای‌شان فراهم نیست. چالش دیگری که معلمان نسبت به آن گلایه‌مند هستند عدم تعامل دو طرفه میان دانش‌آموز و معلم در آموزش آنلاین است که باعث افت کیفیت آموزش می‌شود.

با این حال، مهم‌ترین چالش، فقدان عدالت آموزشی و عدم دسترسی دانش آموزان مناطق محروم به اینترنت است. وزیر آموزش و پرورش گفته نزدیک ۷ درصد دانش‌اموزان ایرانی یعنی در حدود ۸۷۰ هزار نفر به اینترنت دسترسی ندارند. وزارت ارتباطات ایران در ماه مارس اعلام کرد که تنها ۷۹ درصد خانواده‌های ایرانی به اینترنت دسترسی دارند.

توزیع اینترنت نیز عادلانه نیست. برای مثال، در جنوب شرقی ایران در استان سیستان و بلوچستان، بیش از ۵۳ درصد خانوار‌ها یعنی ۲.۹ میلیون نفر از ساکنان آن مناطق به اینترنت دسترسی ندارند. برخی کارشناسان معتقدند در ایران آموزش از راه دور به عنوان مکمل آموزشی در نظر گرفته شده و به آن هیچگاه به عنوان بدیلی برای آموزش حضوری توجه نشده است. در نتیجه، کرونا آزمونی بزرگ برای نظام آموزشی ایران محسوب می‌شود.