اعتراض میشل باچله و گزارشگران سازمان ملل به اعدام شایان سعیدپور

میشل باچله، کمیسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل متحد به اعدام شایان سعیدپور و مجید اسماعیل‌زاده، دو کودک-مجرم در ایران به شدت اعتراض کرد.

او اعدام این دو نوجوان را نقض قوانین بین‌المللی حقوق بشر دانست و تصریح کرد که نهادهای مختلف سازمان ملل بارها به ایران تاکید کرده‌اند که صدور مجازات اعدام برای مجرمانی که در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال داشته‌اند مطلقا ممنوع است.

کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در ادامه گفته است: «با وجود تعاملات مکرر دفتر من با دولت ایران درباره این موضوع، صدور این احکام و اعدام کودک مجرمان ادامه دارد. این مسأله موجب تاسف و با توجه به غیرقانونی بودن آشکار آن محکوم است.»

باچله با اشاره به اینکه دو نوجوان اعدام‌شده در اعتراضات نسبت به عدم اعطای مرخصی به زندانیان به دلیل شیوع کرونا شرکت داشته‌اند، "نگرانی شدید" خود را از احتمال تسریع اعدام سایر زندانیان محکوم به اعدام که در این اعتراضات شرکت داشته‌اند ابراز کرده است.

خانم باچله بار دیگر درخواستش از مقامات ایران را برای توقف فوری اعدام کودک-مجرمان تکرار کرد.

شایان سعیدپور، که در نوجوانی مرتکب قتل شده بود، اعدام شد

شایان سعیدپور در مردادماه سال ۱۳۹۴، در حالی که کمتر از ۱۸ سال سن داشت، به اتهام قتل عمد در طی یک نزاع بازداشت و به اعدام محکوم شد. دیوان عالی کشور این حکم را در سال ۱۳۹۵ تأیید کرد.

 سعیدپور یکی از ده‌ها زندانی بود که در اوایل فروردین امسال در جریان شورش و اعتراض به بی‌توجهی  مسئولان به نگرانی زندانیان از گسترش ویروس کرونا در زندان‌های ایران، از زندان مرکزی سقز گریخت.

وی چند روز بعد دوباره دستگیر و صبح روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت در زندان مرکزی سقز در استان کردستان اعدام شد.

مجید اسماعیل‌زاده سال ۱۳۹۱ در حالی که احتمالا کمتر از ۱۸ سال داشته به اتهام قتل بازداشت و در دادگاه به اعدام محکوم شد. او روز ۳۰ فروردین در زندان اردبیل اعدام شد.

مرگ بر اثر ضرب و شتم

کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل همچنین به مرگ یک کودک-مجرم دیگر بر اثر ضرب و شتم در زندان ایران اعتراض کرده و گفته: «ضرب و شتم تا حد مرگ دانیال زین‌العابدین در حالی که وی در بازداشت بوده نقض فاحش حق حیات به موجب قوانین بین‌المللی حقوق بشر است.»

او یادآور شده که پس از مرگ زین‌العابدین از مقامات ایران خواسته بوده تا درباره این واقعه تحقیقات مستقل و بیطرفانه کرده و افراد مسئول را بازخواست کنند.

دانیال زین العابدین در شهریورماه ۹۶ در حالی که ۱۷ سال داشت به اتهام قتل به همراه سه تن دیگر بازداشت شده و بر اساس رای صادره توسط دادگاه بدوی در خردادماه ۱۳۹۷ به اعدام محکوم شد.

این کودک- مجرم در پی شورش زندانیان مهاباد در روز دهم فروردین، نخست در همان زندان به یک سلول انفرادی فرستاده شده و فردای آن روز به زندان دیگری منتقل شده بود.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، بامداد پنجشنبه ١٤ فروردین از زندان میاندوآب با خانوادۀ زین‌العابدین تماس گرفته و از آنها خواسته شد که برای تحویل گرفتن جسد او مراجعه کنند.

اعتراض دو گزارشگر سازمان ملل

دو گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل، جاوید رحمان و اگنس کلامارد در ژنو، اعدام شایان سعیدپور، کودک-مجرمی که در ۱۷ سالگی مرتکب قتل شده بود را نقض حقوق بین‌الملل دانسته‌اند.

این دو در بیانیه مشترکی نوشته‌اند که از شنیدن این که مقامات جمهوری اسلامی یک بار دیگر تعهدات بین‌المللی‌شان را نقض کرده‌اند، "شوکه" شده‌اند.

آنها بارها به دولت و قوه قضاییه ایران درباره "صراحت حقوق بین‌الملل" درباره اعدام نوجوانان هشدار داده‌اند. این دو در بیانیه خود نوشته‌اند: «اعمال مجازات اعدام برای مجرمان زیر ۱۸ سال مطلقا ممنوع است و اجرای آن نقض شرم‌آور حق حیات است.»

اعتراض عفو بین‌الملل به اعدام شایان سعیدپور

این دو گزارشگر ویژه سازمان ملل همچنین از اعدام قریب‌الوقوع یک نوجوان دیگر در ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.

جمهوری اسلامی ایران با اعتراضات فراوان بین‌المللی و پس از تصحیح قانون مجازات اسلامی، مجازات اعدام برای مجرمان زیر ۱۸ سال را که جرایمی غیر از قتل عمد مرتکب شده باشند، حذف کرد.

اعدام مجرمان زیر ۱۸ سالی که مرتکب قتل عمد شده‌اند اما بنا بر اصل اسلامی "قصاص" همچنان پابرجاست. جمهوری اسلامی این کودکان را تا رسیدن به سن ۱۸ سالگی در زندان نگه داشته و به محض رسیدن به سن قانونی اعدامشان می‌کند.