چه کسی رئیس مجلس یازدهم می‌شود؟

مجلس شورای اسلامی تاکنون که ۱۰ دوره آن را سپری کرده ایم، ۶ رئیس به خود دیده است.

به گزارش خبرنگار حوزه احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مجلس یازدهم نزدیک به چهل روز دیگر آغاز خواهد شد؛ مجلسی که حداقل به لحاظ ترکیب سیاسی تفاوت زیادی با مجلس دهم دارد و از آنجا که دیگر علی لاریجانی هم در آن حضور ندارد حرف و حدیث درباره اینکه چه کسی رئیس قوه مقننه خواهد بود زیاد است. بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که مجلس یازدهم در برهه بسیار حساسی کار خود را آغاز می کند و باید از آزمون و خطا در تعیین رویکرد عملیاتی؛ و نه صرفا شعاری آن پرهیز کرد.

مجلس شورای اسلامی از آغاز به کار خود در سال ۵۹ تاکنون که ده دوره آن را سپری کردیم، شش رئیس به خود دیده است. مرحوم آیت الله «اکبر هاشمی رفسنجانی» اولین رئیس مجلس شورای اسلامی در جمهوری اسلامی ایران است. دومین رئیس مجلس شورای اسلامی در جمهوری اسلامی ایران، حجت الاسلام «مهدی کروبی» بود که بین ۲۵ مرداد ۱۳۶۸ تا ۶ خرداد ۱۳۷۱ عهده دار ریاست مجلس شد، هرچند او فقط در این مدت زمان سه ساله مسئولیت تصدی ریاست مجلس را بر عهده نداشت، بلکه در مجلس ششم و از ۲۲ خرداد ۱۳۷۹ تا ۶ خرداد ۱۳۸۳ که جمعا یک بازه ۷ ساله می‌شود، مسئولیت ریاست مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت.

حجت الاسلام «علی‌اکبر ناطق نوری» فردی بود که به عنوان سومین رئیس مجلس شورای اسلامی عهده دار کرسی ریاست پارلمان شد. ناطق نوری از ۱۲ خرداد ۱۳۷۱ تا ۶ خرداد ۱۳۷۹ ریاست قوه مقننه را در یک بازه زمانی ۸ ساله بر عهده داشت. در مجلس هفتم «غلامعلی حداد عادل» این وظیفه را بر عهده داشت. او از ۱۷ خرداد ۱۳۸۳ تا ۶ خرداد ۱۳۸۷ عهده دار کرسی ریاست مجلس شورای اسلامی بود.

با آغاز مجلس هشتم «علی لاریجانی» که به دلیل عدم توانایی در همکاری با «محمود احمدی نژاد» ترجیح داده بود راه خود را از او جدا کند از دبیری شورای عالی امنیت ملی استعفاء کرده بود، به نمایندگی از مردم قم وارد مجلس شورای اسلامی شد تا در رقابت با «غلامعلی حداد عادل» برای تصدی کرسی ریاست پیروز شود و در نهایت برای سال‌های متمادی این عنوان را در اختیار بگیرد. لاریجانی که یک چهره اصولگراست، با اینکه مورد تایید برخی اصولگرایان نظیر جبهه پایداری و برخی نواصولگرایان نیست، از ۱۲ خرداد ۱۳۸۷ در مجالس هشتم، نهم و دهم کرسی ریاست قوه مقننه را در اختیار گرفت تا با ۱۲ سال ریاست مجلس رکورددار این عرصه لقب بگیرد.

معمولا در مجالس مختلف افرادی عهده دار ریاست مجلس شده اند که سابقه زیادی در برهه‌های مختلف انقلاب داشته اند، پس در این دوره هم می‌توان شانس بیشتری برای افرادی که چنین سوابقی دارند در نظر گرفت. محمد باقر قالیباف، مصطفی میرسلیم و مرتضی آقاتهرانی اسامی هستند که بیش از دیگران اسم‌شان برای کرسی ریاست مطرح می‌شود. جدالی که گاهی در فضای رسانه‌ای آنقدر داغ می‌شود که منجر به صف‌آرایی حامیانشان در مقابل هم می‌شود و گاهی هم کنایه‌ای در لفافه خطاب به یکدیگر مطرح می‌کنند. 

محمدباقر قالیباف

امروز در فضای سیاسی و مجازی مطرح‌ترین گزینه برای ریاست مجلس یازدهم، محمد باقر قالیباف است؛ هرچند به نظر می‌رسد در فضای مجلس پیش رو مخالفان جدی هم دارد؛ مخالفانی که بخشی از مخالفت آن‌ها در جریان بستن لیست انتخاباتی اصولگرایان به وضوح به چشم آمد و در لحظه آخر تلاش‌های بیرونی منجر به شکل گیری ائتلاف شد.

حضور ۱۲ ساله در شهرداری تهران و فرماندهی نیروی انتظامی مهم ترین جایگاه های حضور قالیباف در مدیریت کلان کشور است؛ سوابق اجرایی قالیباف کاملا برای مردم تهران شناخته شده و ملموس است. انتخاب او به عنوان هشتمین شهردار برتر دنیا بهترین شاهد بر این ادعاست. موافقان شهردار اسبق، محمدباقر قالیباف را چهره ای اجرایی که توانسته است در شهرداری تهران عملکرد خوبی داشته باشد می شناسند، که می تواند این تحرک را در مجلس هم پیاده کرده و آن را از بی عملی کنونی نجات دهد.

مرتضی آقاتهرانی

۱۶ سال است که مجلس رئیس روحانی نداشته است. اگر آقاتهرانی بتواند در رقابت با قالیباف و مصطفی میرسلیم و دیگر رقبای ریاست مجلس به پیروزی برسد، بعد از ۱۶ سال نخستین رئیس معمم مجلس می‌شود. احتمالا آقاتهرانی در تلاش برای رسیدن به ریاست مجلس است تا هم سنت رئیس معمم را به مجلس بازگرداند و هم جایگاه خود و جبهه پایداری را یک پله بالا بکشد و در ساختار سیاسی تثبیت کند.

در کارنامه وی، تأسیس و ریاست مؤسسه اسلامی نیویورک و امامت جمعه این شهر نیز درج شده‌است. وی با اخذ مدرک دکترای فلسفه عرفان، کار درسی‌اش را در نیویورک به اتمام رساند. وی همچنین از سوی چند مرکز علمی و دانشگاهی در آمریکا برای تدریس دعوت شد . به گفته خودش دعوت دانشگاهی همچون سونی بینگهمتون را با حقوق ماهانه ۱۱۰۰۰ دلار نپذیرفته‌است.

آقاتهرانی در انتخابات مجلس شرکت کرد و به نمایندگی تهران برگزیده شد. وی در دوره نهم مجلس، ریاست کمیسیون فرهنگی آن را عهده‌دار بود.

مصطفی آقامیرسلیم

میرسلیم از اعضای شاخص حزب موتلفه اسلامی است. وی با استعفای عسگراولادی از دبیرکلی، سمت ریاست شورای مرکزی این حزب را که تازه ایجاد شده بود عهده‌دار شد و طبق اعلام روابط عمومی این حزب، در مجمع عمومی اردیبهشت ۱۳۸۸ برای مدت ۳ سال دیگر به عضویت شورای مرکزی آن انتخاب و سمت ریاست شورای مرکزی وی تمدید شد.

از دیگر سوابق او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

-عضو مؤسس گروه سیاسی موسوم به «پویای توحید» سال ۱۳۵۴
-جانباز انقلاب: مجروح در ۱۶ شهریور ۱۳۵۷
-مسئول تبلیغات حزب جمهوری اسلامی از ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۰
-عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی از اسفند ۱۳۵۷ تا۱۳۶۰
-عضو مؤسس و عضو هیئت دبیران جامعه اسلامی دانشگاهیان
-مسئول مرکز آمار و نظرسنجی حزب مؤتلفه اسلامی از ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۹

مسعود پزشکیان

مسعود پزشکیان که این روزها سومین دوره نمایندگی خود را از حوزه انتخابیه تبریز می­ گذراند، سابقه وزارت بهداشت دولت دوم اصلاحات و نایب رئیسی مجلس دهم را در کارنامه خود دارد. او فارغ­ التحصیل جراحی قلب از دانشگاه ایران و مسلط به زبان­های انگلیسی و عربی است که با گرایشات اصلاح طلبی پا به انتخابات مجلس گذاشته و عضو فراکسیون امید است.

او از مجلس دهم به بعد و با عهده دار شدن کرسی نایب رئیسی اول مجلس نقش پررنگ تری در خانه ملت ایفا کرد و اکنون هم یکی از کاندیداهای اصلاح طلب مجلس یازدهم از حوزه انتخابیه تبریز است. با توجه به جایگاه پزشکیان در میان اصلاح طلبان و سابقه طولانی او در مجلس، می توان او را یکی از گزینه های ریاست مجلس در نظر گرفت.

مجتبی ذوالنور

حجت‌الاسلام و المسلمین مجتبی ذوالنوری که هم‌اکنون بعنوان نمایندهٔ قم و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در دوره دهم مجلس شورای اسلامی فعالیت می‌کند. وی در انتخابات مجلس دهم به همراه احمد امیرآبادی فراهانی و علی لاریجانی بعنوان نماینده سوم قم، به مجلس دهم راه یافت. او یکی از کرسی‌های کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی را در اختیار داشت و در انتخابات داخلی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ۲ تیر ماه ۱۳۹۸ و در سال پایانی مجلس دهم به ریاست این کمیسیون انتخاب شد.

ذوالنور پیش از این، سال‌ها جانشین نمایندهٔ ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. گفتنی است ذالنور در انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۱ با قرار گرفتن در جایگاه چهارم از راهیابی به مجلس بازمانده بود.

علی نیکزاد

برخی شنیده‌ها نیز حاکی از آن است که برخی از چهره های نزدیک به محمود احمدی‌نژاد، از مدت‌ها پیش برای کسب ریاست مجلس مشغول رایزنی با سایر نمایندگان هستند. در این میان نام یک نفر بیشتر از بقیه شنیده می‌شود؛ علی نیکزاد. بنا به روایت‌ها نیکزاد با انجام رایزنی‌های پشت پرده، مشغول بالابردن شانس خود برای رقابت با گزینه‌هایی مثل قالیباف، آقاتهرانی و میرسلیم بر سر ریاست مجلس است.

در این میان البته نمی‌توان از تلاش‌های حاجی بابایی نیز عبور کرد. او در همین مجلس فعلی که لیدری اصولگرایان را نیز برعهده داشت، برای تکیه بر کرسی ریاست دورخیز کرد، اما ناکام ماند و با چندین دوره سابقه پارلمانی شاید حتی خود را محق‌تر و مدعی‌تر از دیگر دولتمردان احمدی نژاد در مجلس بداند.

فریدون عباسی

فریدون عباسی از ابتدای به ثمر نشستن انقلاب عضو نهاد ریاست جمهوری بود و در هشت سال دفاع مقدس هم در جبهه‌ها حضور داشته‌ و پس از به پایان رسیدن جنگ دکترای فیزیک هسته‌ای گرفته‌است. عباسی از متخصصان لیزری است که در طرح جداسازی و غنی‌سازی اورانیوم با لیزر نیز شرکت داشته‌ است. وی ریاست گروه فیزیک در پژوهشکده شهید بهشتی سپاه پاسداران هم دارد. وی روز دهم اردیبهشت ۱۳۸۶ توسط محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت کشورمان به علت خدمات علمی به کشور، به عنوان استاد نمونه کشوری انتخاب شد و ۲۷ مهر ۱۳۸۹ نیز در مراسمی در دانشگاه شهید بهشتی که با حضور پرویز داوودی و غلامعلی حدادعادل برگزار شد، مورد تقدیر قرار گرفت.

فریدون عباسی از سال ۱۳۷۲ عضو هیئت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه امام حسین سپاه شده‌ است و در ادامه به ریاست دانشکده فیزیک این دانشگاه رسید. عباسی عضو شورای مرکزی انجمن هسته‌ای ایران نیز هست.

عباسی صبح روز ۸ آذر ۱۳۸۹ در یک سو قصد که از سوی عوامل موساد، در تهران مجروح شد و به بیمارستان انتقال پیدا کرد. وی در حالی که مشغول رانندگی بود متوجه نصب بمب توسط یک موتورسوار به در ماشین شد و در همین لحظه از خودرو بیرون پرید و از این ترور جان سالم به در برد. عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز بود.

در هر حال علی لاریجانی با سابقه‌ترین رئیس مجلس شورای اسلامی بعد از ۱۲ سال تکیه بر این جایگاه در نهایت تصمیم گرفت، دیگر برای نمایندگی مجلس کاندیدا نشود و بر همین اساس عمر ریاست او در قوه مقننه یک ماه دیگر و با پایان کار مجلس دهم به پایان می‌رسد تا بعد از گذشت سه دوره، کت ریاست مجلس بر تن رئیس جدیدی بنشیند.

انتهای پیام/