آیا ارتباطی میان آلودگی هوا و مرگ و میر بر اثر کرونا وجود دارد؟

برخی پژوهشگران معتقدند که ارتباطی هست میان آلودگی هوا و شدت بیماری جدید کوید ۱۹. اما دسته دیگری از محققان به این فرضیه به دیده تردید می‌نگرند.

تحقیقاتی که در دانشگاه مارتین لوتر شهر هاله - ویتنبرگ آلمان صورت گرفته، نشان می‌دهند که در مناطقی که میزان آلودگی هوا دائما بالاست، شمار کسانی که پس از ابتلا به کرونا در اثر این بیماری درگذشته‌اند، در مقایسه با دیگر مناطق، بیشتر است.

پژوهش مشابهی که از سوی محققان آمریکایی در دانشگاه هاروارد صورت گرفته است هم حاکی از ارتباطی بین این دو مؤلفه است. 

یارون آوگه محققی که در آلمان روی این مسئله کار می‌کند، برای تحقیقاتش داده‌های ماهواره‌ای در مورد آلودگی هوا در زمین، داد‌ه‌های هواشناسی مربوط به جریان‌های هوایی و اطلاعات مربوط به آمار مرگ و میر را که با بیماری جدید در ارتباط‌اند، از کشورهای ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و آلمان تجزیه و تحلیل کرده است. 

آلاینده‌ها و موقعیت جغرافیایی تعیین‌کننده شدت بیماری؟

نتیجه نشان می‌دهد که بیش از همه در مناطقی که به شدت به "نیتروژن دی‌اکسید" آلوده‌اند و در جاهایی که به دلیل شرایط محیطی، گردش هوا به سختی امکان‌پذیر است، انسان‌ها پس از مبتلا شدن به ویروس جدید کرونا جان سپرده‌اند.

این محقق با تکیه بر داده‌های مناطقی چون شمال ایتالیا، مادرید در اسپانیا یا ووهان در چین، می‌گوید: «همه این مناطق در محاصره کوه‌ها هستند. که این مسئله این موضوع را محتمل‌تر می‌کند که هوا در این مناطق ساکن است و میزان آلاینده‌ها بالاتر.»

او در مورد آلمان و ارتباط آلودگی هوا با موارد مرگ و میر در اثر کرونا، به منطقه‌هایی چون ایالت نوردراین وست‌فالن، جنوب هسن، بایرن و منطقه‌ای مرزی میان ایالت بادن‌وورتمبرگ و راین‌لندفالتس که آلودگی هوا در آنها بالاست، اشاره می‌کند.

تصویری از آلودگی هوا در شهر میلان (زمان عکسبرداری دسامبر ستا ۲۰۱۶)

اما به گفته او، «میزان آلودگی هوا در این مناطق، به هیچ‌وجه با شمال ایتالیا قابل مقایسه نیست.» چرا که بنا بر گفته این محقق، در شمال ایتالیا غلظت نیتروژن دی‌اکسید دو تا سه برابر بیشتر از بالاترین میزان این آلاینده در هوای آلمان است.

ارتباط آلودگی هوا و کرونا از نظر پژوهشگران هاروارد

پژوهشگران دانشگاه هاروارد هم در یکی از بررسی‌ها، دریافتند که غلظت بالای ذرات معلق در هوا با افزایش نرخ مرگ و میر در اثر کوید ۱۹ در ارتباط است. محققان کیفیت هوا در شهرهای مختلف آمریکا و همچنین آمار مرگ و میر در اثر کرونا در این مناطق را با هم مقایسه کردند. نتیجه نشان داد که افزایش اندک آلودگی هوا بر روی ساکنان این مناطق که مدتی طولانی در معرض این شرایط آب و هوایی بوده‌اند، منجر به بالا رفتن نرخ مرگ و میر در اثر کرونا می‌شود.

آیا کسی که در کنار اتوبان زندگی می‌کند بیشتر در خطر است؟

محقق دانشگاه هاله -ویتنبرگ آلمان می‌گوید، نمی‌تواند اظهارنظری کند در این‌باره که تا چه حد فاکتور محیط زیستی در مقایسه با دیگر فاکتورها چون پیشینه دیگر بیماری‌ها، می‌تواند در پیشرفت کوید ۱۹ تأثیرگذار باشد. اما به گفته‌ی او جای شک نیست که باید تحقیق در این زمینه صورت گیرد. 

آوگن می‌گوید: «برای حل این مسئله، دانشمندان نباید فقط پیشینه بیماری‌ها یا سن بیماران و قربانیان را در نظر بگیرند یا این موضوع که آیا آنها اهل دخانیات بوده‌اند یا نه. شاید آلودگی‌های زیست محیطی هم فاکتور مهمی در این ارتباط باشند.»

به اعتقاد او تجزیه و تحلیل نقش آلودگی هوا وقتی مهم‌تر می‌شود که با مرگ جوانان سر و کار داریم، «آیا جوان ۳۰ ساله کنار فرودگاه یا شاهراه زندگی می‌کرده یا راننده کامیون بوده و همواره در معرض دود اگزوز؟ همه اینها می‌توانند تعیین‌کننده باشند.»

فاکتورهایی مهم‌تر از وضعیت ریه در مرگ بیمار مؤثرند

اما برتهولد یانی، مدیر پیشین انجمن پولمونولوژی آلمان می‌گوید، این موضوع ثابت نشده است. به گفته‌ی او آلودگی شدید هوا الزاما دلیل شدت بیماری و بروز بیشتر عفونت‌ نیست. یانی معتقد است، هرچند ارتباط میان مرگ و میر و آلودگی هوا غیرقابل‌انکار است و برای مثال نرخ مرگ و میر در کسانی که در کنار جاده‌های بسیار پر رفت و آمد زندگی می‌کنند، بیشتر است، اما بر سر این مسئله اتفاق‌نظر وجود ندارد.

دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید

به نظر او ارتباط دادن آلودگی هوا با وخیم شدن روند بیماری کرونا در بیماران، گمانه‌زنی است.
دلیلی که یانی برای ضعیف کردن این فرضیه می‌نامد این است که فاکتورهایی که بر روی روند بیماری کوید ۱۹ تأثیر می‌گذارند تنها به وضعیت ریه بیمار خلاصه نمی‌شوند. به گفته او سن بیمار و پیشینه بیماری‌های دیگر دو مسئله‌ای هستند که بیشترین تأثیر را در روند بیماری دارند.

شمار دیگری از متخصصان بیماری‌های ریوی در آلمان هم ارتباط مستقیمی میان آلودگی هوا و مرگ بیماران مبتلا به کرونا نمی‌بینند. فرانک هایمان، یکی از این متخصصان است که می‌گوید، آلودگی هوا می‌تواند در درازمدت بر توانایی بدن در دفاع در برابر عفونت‌ها تأثیر منفی بگذارد اما به گفته او "سیگار کشیدن خیلی بدتر از آلودگی هواست." 

دویچه وله را در تلگرام دنبال کنید
هایمان می‌گوید، استعمال یک سیگار بلافاصله دفاع مخاطی محلی را برای ساعت‌ها ضعیف می‌کند، مژک‌ها فلج می‌شوند و نمی‌توانند ویروس‌هایی را که وارد مجاری تنفسی شده‌اند، از این مجاری بیرون برانند.

این محققان احتمال اینکه یک انسان مبتلا به کرونا در اثر این بیماری جان دهد را بیشتر تابعی از وضعیت بیمار از نظر پیشینه یا درگیری با بیماری‌های دیگر می‌دانند.