داده‌های تازه، تصویری پیچیده‌تر از افت جمعیت حشرات ارائه می‌کند

حق نشر عکس Getty Images Image caption کاهش آلودگی آب های شیرین مثل دریاچه ها به بهبود وضع این گروه حشرات کمک کرده است

داده های تازه نشان می دهد که وضع سلامتی جمعیت حشرات جهان خیلی پیچیده تر از تصور قبلی است.

تحقیقات قبلی افت نگران کننده شمار حشرات در همه بخش های جهان را نشان می داد، به طوری که میزان نابودی این موجودات حداکثر ۲۵ درصد در دهه رقم زده می شد.

این بررسی تازه، که بزرگترین تحقیق تا به امروز است، می گوید وضع حشرات خیلی پیچیده تر و در بخش های مختلف غیریکسان است.

نویسندگان می گویند شمار حشرات ساکن خشکی ها مسلما درحال افت است، اما جمعیت حشرات آبزی درحال رشد است.

گزارش ها از افت سریع و گسترده جمعیت حشرات در جهان باعث نگرانی زیادی در میان پژوهشگران شده است.

حشرات در میان فراوان ترین و متنوع ترین موجودات سیاره ما هستند و نقشی مهم در اکوسیستم بازی می کنند: مثل ایجاد حفره های ریزه در خاک که امکان نفوذ آب به ریشه گیاهان را فراهم می کند، گرده افشانی و بازیافت مغذی ها از مدفوع حیوانات.

مطالعات موردی مانند تحقیقی که در یک منطقه حفاظت شده طبیعی در غرب آلمان انجام شد نشان دهنده افت شدید آنها بود یعنی حدود ۷۵ درصد کاهش جمعیت ظرف ۲۷ سال. مطالعات دیگری هم با نتایج مشابه منتشر شده است.

اما بسیاری از این مطالعات در یک منطقه مشخص یا در مورد گونه های مشخص انجام شده.

حالا بزرگترین بررسی در این مورد سعی می کند تصویری کامل‌تر از درک ما درباره تغییراتی که واقعا در جهان حشرات درحال وقوع است ارائه کند.

این بررسی که بر تحلیل ۱۶۶ مطالعه بلندمدت در ۱۶۷۶ نقطه استوار است تصویری با تفاوت های ظریف و متغیر از وضع سلامتی حشرات ارائه می دهد.

این مطالعه نشان می دهد که جمعیت حشراتی مانند پروانه ها، مورچه ها و ملخ ها سالانه ۰.۹۲ درصد افت می کند که معادل افتی ۹ درصدی در هر دهه است، یعنی رقمی کمتر از آنچه مطالعات منفرد قبلی نشان می داد.

هرچند این رقم آنقدر که قبلا تصور می شد وخیم نیست اما نویسندگان تاکید می کنند که همچنان آماری بزرگ است.

دکتر رول فن کلینک از مرکز تحقیقات ترکیبی تنوع زیستی آلمان گفت: "وضعیت خیلی جدی است، یعنی ظرف ۳۰ سال یک چهارم حشرات از میان رفته اند. و از آنجا که این یک میانگین است، جاهایی هست که وضعیت خیلی بدتر از این است."

بسیاری از مردم حدس می زنند که شمار حشرات در حال کاهش است چون هنگام رانندگی تعداد حشراتی که به شیشه می خورند کاهش یافته. برداشتی که محققان می گویند درست است.

حق نشر عکس Getty Images

پروفسور جاناتان چیس از دیگر نویسندگان این بررسی از مرکز تحقیقات ترکیبی تنوع زیستی آلمان می گوید: "بسیاری از حشرات می توانند پرواز کنند، و همین ها هستند که روی شیشه له می شوند. تحلیل ما نشان می دهد که شمار حشرات بالدار در عمل کم شده است."

"با این حال اکثریت حشرات کمتر در معرض دید هستند و دور از نظر زیست می کنند - در خاک، لای شاخ و برگ درختان یا در آب."

بیشترین ضایعات در غرب و غرب میانه آمریکا و در اروپا به خصوص در آلمان مشاهده شد.

این روند در اروپا در سال های اخیر شیب تندتری پیدا کرده است و بیشترین افت از سال ۲۰۰۵ به این سو اتفاق افتاده.

با این حال درحالی که جمعیت بسیاری از گونه های ساکن خشکی درحال کاهش است، مطالعه تازه نشان می دهد که شمار حشراتی که در آب زندگی می کنند سالانه ۱.۰۸ درصد افزایش پیدا می کند.

این روند صعودی به خصوص در شمال اروپا، غرب آمریکا و از دهه ۱۹۹۰ در روسیه مشاهده شده.

به عقیده پژوهشگران دلیل این تحول قوانینی است که به تمیز شدن رودها و دریاچه های آلوده کمک کرده است.

با این حال افزایش جمعیت گونه های ساکن آب ضایعات در خشکی را جبران نمی کند.

• خطر رشد حشرات آزارنده همزمان با افت شدید حشرات مفید
• اگر حشرات نابود شوند، چه می‌شود؟
• کاهش حشرات بالدار 'به مرز هشدار رسیده است'

حق نشر عکس Getty Images Image caption جمعیت ملخ ها به شدت افت کرده است

دکتر فن کلینک گفت: "اینها فقط کسر کوچکی از حشرات ساکن خشکی هستند، حداکثر ده درصد."

"مساحت آب های شیرینی که در زمین داریم فقط درصد کوچکی از کل مجموع خشکی هاست، به همین دلیل شمار حشرات ساکن این آب ها هرگز نمی تواند کمبود حشرات در خشکی را جبران کند."

دانشمندان می گویند نمی توان این افت را به یک دلیل مشخص نسبت داد اما گسترش شهرنشینی و نابودی زیستگاه را از علل اصلی این پدیده می دانند.

این گزارش می گوید که تصویر کلی این روند پیچیده است، به طوری که حتی در یک ناحیه جغرافیایی ممکن است شاهد عملکرد موفق اعضای یک گونه باشیم درحالی که دیگر اعضای همان گونه در آن مجاورت برای بقای خود درحال تقلا هستند.

دکتر فن کلینک می گوید: "به باور ما از آنجا که شاهد افزایش جمعیت حشرات آب شیرین هستیم، که به دلیل قوانینی است که وضع شده، می توانیم امیدوار باشیم که اگر قوانین درستی برای حشرات ساکن خشکی اعمال شود می توانیم به احیای جمعیت آنها کمک کنیم."

نتایج این مطالعه در نشریه "ساینس" چاپ شده است.

بیشتر بخوانید:

• افزایش موارد گزیدگی حشرات به دلیل موج گرما
• تغییرات اقلیمی: موج گرما قدرت باروری حشرات نر را 'نصف می کند'
• چرا آنجلینا جولی حشره می‌خورد؟
• دانشمندان: چرا باید قدر زنبورهای بی‌عسل را بدانیم
• صدای جیرجیرک‌ها 'ممکن است دیگر در اروپا به گوش نرسد'