فضای مجازی تریبونی جریان‌سازتر از تلویزیون

بیش از دو ماه از آغاز شیوع ویروس کرونا در ایران و لزوم خانه نشینی و قرنطینه برای حفظ فاصله اجتماعی و رعایت بیشتر نکات بهداشتی در این زمینه می گذرد.

در آغاز اسفندماه که شروع وضعیت جدید بود اوضاع در همه بخش هایی که تعطیل شده بودند کمی نابسامان بود نخست به این دلیل که کسی نمی دانست قرار است این شرایط تا چه زمانی ادامه پیدا کند و در گام بعدی اینکه راهی برای برون رفت از این اوضاع مشخص نشده بود اما بعد از مدتی به آرامی شرایط تغییر کرد و مانند تمام طول تاریخ، ما انسان ها به شرایط جدید عادت و با آن وفق پیدا کردیم.

اما از آنجایی که ارتباط، عضوی جدانشدنی انسان است، راه ها و ایده های جدید از کانال های ارتباطی نوظهور سالیان اخیر پیدا شدند که مهمترین و اصلی ترین آن اینترنت و استفاده از فضای مجازی بود.

فضایی که بدون نیاز به خروج از خانه و با رعایت فاصله اجتماعی به کمک مردمی آمد که با نگرانی برای جان خود احتیاج به سرگرمی و ارتباط با دیگران داشتند تا بتوانند این روزهای خانه نشینی و قرنطینه را پشت سر بگذارند.

حالا این روزها فضای مجازی خانه دوم همه اقشار جامعه شده است تا بتوانند با دنیای بیرون ارتباط بگیرند و جالب اینجاست که این فضا مرز نمی شناسد و هر مخاطبی از هر جا

ی جهان که بتواند به اینترنت دسترسی داشته باشد می تواند به تماشای هنرمندان، سیاست مداران و هر کسی که دستی بر آتش دارد بنشیند.

ایرانیان نیز از این فضای بزرگ بی بهره نماندند و هر کسی به نوبه خود با مخاطبان ارتباط گرفت؛ این مسیر در فرهنگ و هنر نخست با برگزاری کنسرت های آنلاین با همکاری دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران آغاز شد که مخاطبان می توانستند با حضور در فضای برنامه اینستاگرام یا سایت های معرفی شده در این برنامه حضور پیدا کنند و بعد از آن نیز تئاتر اجرای زنده خود را به راه انداخت و اکران فیلم آنلاین هم آغازی نو برای سینما رقم زد اما داستان به اینجا ختم نشد.

پخش زنده برنامه اینستاگرام فضایی را ایجاد کرد تا تمامی هنرمندان به آن راه پیدا کنند از مجریان و برنامه سازان تلویزیونی گرفته که با در اختیار داشتن آنتن شبکه های مختلف تلویزیونی و رادیویی امکان ارتباط با مخاطبان را داشتند تا افرادی که این تریبون را یا سال های پیش از دست داده اند و یا تاکنون نتوانسته اند از آن بهره مند شوند.

این روزها مخاطبان شاهد پخش های زنده اینستاگرامی و گفت و گوهای دونفره و گاه چندنفره افراد با مخاطبان هستند از جمله آنها می توان از رامبد جوان مجری و برنامه ساز خندوانه، احسان علیخانی تهیه کننده و مجری برنامه عصر جدید، رضا رشیدپور مجری برنامه اتفاق، محمد دلاوری مجری و برنامه ساز، سید بشیر حسینی استاد دانشگاه و داور برنامه عصر جدید نام برد که به ساده ترین شکل ممکن با پیوستن به فضای این برنامه جهانی حرف های خود را بیان می کنند و عده زیادی می توانند پای این صحبت ها و گاه گفت وگو بنشینند اما چرا این اتفاق رخ داده است.

این روزها و شب ها از یک سو به دلیل وجود ویروس کرونا تلویزیون با کمبود برنامه سرگرم کننده مواجه شده است و بسیاری از برنامه ها به دلیل شرایط موجود ضبط خود را متوقف کرده اند و از سوی دیگر این رسانه ملی و قابل دسترسی برای تولیدات بیشتر با رعایت شرایط تلاشی نمی کند تا زمان مخاطبان خانه نشین که به دنبال برنامه هایی برای گذران زمان خود هستند را پر کند و شاید هم نیازی به آن نمی بیند با این وجود این فرصت در شبکه های مجازی فراهم شده است حال چه شامل اکران و اجراهایی با مجوز باشیم چه در برنامه ای مانند اینستاگرام بدون هیچ نظارتی جلساتی برگزار شود.

شیوع ویروس کرونا و به دنبال آن خانه نشینی مردم فرصتی بود که میهمانی ناخوانده برای همه جهان فراهم کرد تا هر فرد و رسانه ای به دنبال مخاطب و توانایی خود برود؛ عده ای از مردم عادی به خودسازی و بهبود شرایط زندگی پرداختند، برنامه ریزی کردند و به راه هایی جدید برای کشف و تقویت استعدادهای خود پرداختند.

عده ای دیگر با انتشار فعالیت های خانگی خود به تشویق یکدیگر برای زندگی بهتر و استفاده از فرصت خانه نشینی اقدام کردند تا رشد فکری و روحی با تقویت جسمی همراه باشد.

هنرمندان نیز چه آنهایی که نام و محبوبیتی در میان مردم دارند و چه آنهایی که گمنام مانده اند به معرفی آثار و بروز آن پرداختند تا دیگران را با خود آشنا و همراه کنند.

در این میان تلویزیون نیز که سال هاست بارها مخاطبان خود را از دست داده و گاهی برخی از آنها را به دست آورده می توانست با بهره مندی از این فرصت بی سابقه بار دیگر مردم را به سمت خود جذب کند و هر روز تماشاگران بیشتری را با خود همراه کند اما رسانه ملی این فرصت را به راحتی به فضاهای دیگر واگذار کرد تا بتوانند مخاطبانی را هم که برای تلویزیون باقی مانده بودند به سمت دیگری جذب کرده و همراه کنند و در صدر آنها برنامه پخش زنده اینستاگرام قرار گرفته است که حتی برنامه سازان تلویزیون هم از آن بهره مند می شوند؛ البته شاید هم تلویزیون این روزها خود را بی نیاز از جذب مخاطب می داند و به همین دلیل با رخوتی که به خود گرفته، تلاشی برای سر بر آوردن از میان رقبای پر سرعت خود نمی کند.