شیرین عبادی:‌ قوه قضاییه بخشنامه خودش را نقض می‌کند

با وجود بحران کرونا، هنگامه شهیدی، زندانی سیاسی علی‌رغم هشدار پزشکان مبنی بر ابتلایش به بیماری حاد قلبی، با تمدید نشدن مرخصی‌اش از سوی قوه قضاییه به زندان اوین بازگردانده شد. شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل با اشاره به این موضوع و با توجه دادن به اینکه این زندانی سیاسی از بیماری حاد قلبی رنج می‌برد، به زمانه می‌گوید که قوه قضاییه با این اقدام خود در حقیقت بخشنامه‌های صادر شده از سوی خود را نیز نادیده گرفته است.

کارتون از اسد بیناخواهی

همزمان با بازگردانده شدن هنگامه شهیدی به زندان اما زینب جلالیان، زندانی سیاسی کُرد محکوم به حبس ابد توسط نیروهای امنیتی از زندان خوی به مکانی نامعلوم منتقل شد.

به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، انتقال ناگهانی این زندانی سیاسی در حالی صورت می‌گیرد که او در سیزدهمین سال حبس خود بر اساس گواهی پزشک از بیماری‌هایی مثل «ناخنک چشم» و «برفک دهان» رنج می‌برد.

یک منبع آگاه در این باره به شبکه حقوق بشر کردستان گفته است:

«صبح امروز تیمی از نیروهای امنیتی با حضور در زندان خوی، بدون ارائه دلیل مشخصی زینب جلالیان را با خود برده‌اند.»

خانواده این زندانی سیاسی پس از اطلاع از این موضوع به زندان خوی مراجعه کرده‌اند و مسئولان زندان به این خانواده گفته‌اند احتمالا پرونده‌ تازه‌ای برای او گشوده شده است.

این احتمال مطرح شده که زینب جلالیان را برای بازجویی در مورد اتهامات جدید به یکی از زندان‌های استان تهران منتقل کرده‌ باشند.

او از بهمن ماه سال ۹۵ در اعتراض به عدم رسیدگی پزشکی در مورد وضعیت چشمانش و بیماری گوارشی‌اش در اعتصاب دارو به سر می‌برد اما با شروع سردردهای شدید و اصرار خانواده، قبول کرده بود که از داروی میگرن استفاده کند.

جلالیان، متولد سال ۱۳۶۱ و اهل روستای «دیم قشلاق» از توابع شهرستان ماکو است. او اسفند ماه سال ۱۳۸۶ توسط نیروهای اداره اطلاعات کرمانشاه بازداشت شد و حدود سه ماه در بازداشتگاه ستاد خبری اداره‌ اطلاعات کرمانشاه به اتهام عضویت در «پژاک» تحت شکنجه‌های جسمی و روحی شدید قرار گرفت و بعد به کانون اصلاح و تربیت کرمانشاه منتقل شد.

او در تاریخ ۱۳ آذر سال ۱۳۸۷، در شعبه یک دادگاه انقلاب اسلامی کرمانشاه به اتهام «عضویت در پژاک و اقدام مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران» به اعدام محکوم شد. بعد از اعتراض به این حکم، پرونده به شعبه چهار دادگاه تجدید نظر استان کرمانشاه ارجاع داده شده و حکم عینا تایید شد و در نهایت در زمستان سال ۱۳۸۸ حکم صادره به تایید دیوان عالی کشور رسید.

به نوشته شبکه حقوق بشر کردستان، این زندانی سیاسی در اسفند ۱۳۸۸ به شکلی غیرمنتظره از زندان کرمانشاه به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد و بعد از پنج ماه دو باره به زندان دیزل‌آباد کرمانشاه برگشت.

به دنبال تلاش‌های زیادی که برای لغو حکم اعدام زینب جلالیان از سوی خانواده، وکیل و فعالان حقوق بشر صورت گرفت، حکم اعدام این زندانی سیاسی در آبان ماه سال ۱۳۹۰ با عفو رهبر جمهوری اسلامی از اعدام به حبس ابد کاهش یافت. در آذر ماه سال ۱۳۹۳ نیز با موافقت دادستانی و اداره اطلاعات، او از کرمانشاه به زندان خوی انتقال یافت تا خانواده‌اش برای هر بار ملاقات مجبور به طی مسیر طولانی ماکو تا کرمانشاه نباشند.

در حال حاضر اما امیرسالار داوودی، یکی از وکیلان مدافع زینب جلالیان که نقشی فعال در پرونده او داشت به ۱۵ سال حبس محکوم شده است.

او اوایل خرداد ۹۸ در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ۱۱۱ ضربه شلاق و ۳۰ سال حبس محکوم شد که ۱۵ سال از این میزان مجازات قابل اجراست. زینب جلالیان در نامه‌ها و پیام‌های خود از زندان، بازداشت و صدور حکم سنگین برای وکیلش را به شدت محکوم کرده است.

اسفند ماه سال گذشته اما سازمان عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه‌ای خواستار پایان حبس ناعادلانه زینب جلالیان شد و اعلام کرد که این زندانی سیاسی در طول سال‌های طولانی زندان بارها از حقوق اساسی خود از جمله حق دسترسی به خدمات درمانی مناسب و کافی محروم مانده است.

بخشنامه مرخصی و بی‌توجهی به مواد آن

در تبصره بند «ج» از بخشنامه‌ای که روز هفتم اسفند ماه از سوی ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه برای اعزام به مرخصی بخشی از زندانیان واجد شرایط صادر شد، صریحا تأکید شده است که زندانیان دارای «بیماری‌های خاص و حاد» می‌توانند با ارائه مستندات پزشکی از حق مرخصی خود بهره‌مند شوند.

همچنین در بند ششم از ماده «الف» دستورالعمل معروف به «عفو نوروزی» علی خامنه‌ای، زندانیان بیمار که مراتب بیماری آنان تا قبل از پایان دوره محکومیت مورد تأیید کمیسیون پزشکی قانونی قرار گیرد، می‌توانند از مرخصی بهره‌مند شوند.

شیرین عبادی

شیرین عبادی اما می‌گوید با وجود ابتلای برخی از زندانیان سیاسی از جمله نرگس محمدی و آتنا دائمی به بیماری‌های زمینه‌ای و حاد، این زندانیان همچنان از اعزام به مرخصی محروم مانده‌اند.

این حقوقدان می‌گوید:

«طبق قانون، حفاظت از جان و امنیت زندانیان اعم از سیاسی و عادی بر عهده قوه قضاییه است و در شرایطی که شیوع ویروس کرونا در بسیاری از زندان‌های ایران تأیید شده و از طرفی با وجود کمبود امکانات درمانی و بهداشتی در زندان‌ها و همچنین با در نظر گرفتن اینکه امکان فاصله‌گذاری در زندان‌ها به ‌دلیل تراکم جمعیت زندانیان و کمبود فضا امکان‌پذیر نیست، مسئولیت هر اتفاق احتمالی مبنی بر به ‌خطر افتادن جان زندانیان بر عهده مسئولان زندان‌ها، رئیس قوه قضاییه و در نهایت شخص رهبر جمهوری اسلامی است.»

• در همین زمینه: شیرین عبادی: دادن مرخصی به نرگس محمدی وظیفه قوه قضاییه است

در حالی که در روزهای اخیر از یک ‌سو انتقادها از اعزام به مرخصی برخی اختلاس‌گران و زندانیان با جرایم خطرناک بالا گرفته و از سوی دیگر صدها زندانی سیاسی و عقیدتی از حق استفاده از مرخصی خود محروم شده‌اند، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه اواخر فروردین‌ ماه اعلام کرد مقامات قضایی ایران یک «نگرش جامع به همه طیف‌های زندانیان داشته» و تنها از آزادی زندانیانی جلوگیری کرده‌اند که آزادی آن‌ها امنیت اجتماعی، اقتصادی، روانی و … شهروندان را به مخاطره می‌انداخته است.

• بیشتر بخوانید: چرا اختلاس‌گرها مرخص شدند اما نسرین ستوده و نرگس محمدی نه؟

شیرین عبادی اما در ادامه گفت‌وگوی خود با زمانه با اشاره به ممانعت قوه قضاییه از اعزام به مرخصی زندانیان سیاسی و عقیدتی هم‌زمان با اعطای مرخصی به برخی از اختلاس‌گران از جمله حسین فریدون برادر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و شبنم نعمت‌زاده، دختر وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت که هر دو به اتهام اختلاس و «غارت بیت المال» به زندان محکوم شده‌اند، می‌گوید که این یک بام و دو هوایی قوه قضاییه، چیزی نیست جز اطاعت از مأموران امنیتی:

«از دید قوه قضاییه هر کس که کوچک‌ترین انتقادی به حکومت داشته باشد، محکوم است که در زندان بماند اما اگر افرادی حتی بیت‌المال را غارت کرده باشند، در چنین شرایطی می‌توانند به‌ راحتی از زندان به مرخصی آمده و از خطر ویروس کرونا در امان بمانند.»

عبادی همچنین با تأکید بر گفته‌های پیشین خود می‌گوید که قوه قضاییه با کارشکنی در زمینه اعزام به مرخصی زندانیان سیاسی و عقیدتی در ایران، در تدارک مرگ خاموش مخالفان سیاسی خود است.

• در همین زمینه

مستقل نبودن قوه قضاییه، مانع اعزام به مرخصی زندانیان سیاسی