مافیای پخش کتاب از دیده شدن آثار ناشران شهرستانی جلوگیری می‌کند

به گزارش خبرنگار مهر، صنعت چاپ و نشر ایران سال‌های اخیر را با مشکلات فراوانی دست‌وپنجه نرم کرده است. مشکلاتی چون افزایش سرسام آور قیمت کاغذ، کاهش محسوس تیراژ کتاب، عدم ریسک‌پذیری ناشران در حمایت از مؤلفان و همچنین افزایش چاپ کتب غیرمجاز و قاچاق لطمه‌های جدی به بدنه صنعت چاپ و نشر وارد آورده است. ضعف در سیستم توزیع کتاب نیز گلایه مشترک بسیاری از ناشران کتاب است.

به دنبال افزایش روز افزون مشکلات چاپ، بسیاری از ناشران تا آستانه ورشکستگی، تعدیل نیرو و حتی تعطیلی پیش رفته‌اند. شیوع کرونا مشکلات ناشران را چند برابر کرد. این میان اما باید به ناشران فعال در شهرستان‌ها توجه بیشتری شود. آنها پیش از کرونا نیز با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کردند، مشکلاتی که شاید ناشران تهرانی چندان با آن مواجه نمی‌شدند. یکی از ناشران شناخته شده شهر اصفهان، نشر گلدسته به مدیرمسئولی حمید فرهمند بروجنی است. فرهمند بروجنی، عضو هیأت علمی دانشگاه هنر اصفهان است و پژوهشگر تخصصی حوزه هنر و حفظ و مرمت میراث فرهنگی است. «شیوه نگرش به تابلوهای نقاشی‌» نوشته داوسن ویلیام کار و کینگ لئوناردویلیام، «خواص مواد برای هنرمندان: چسب‌ها و جلاهای طبیعی‌» نوشته لیلیان ماسشلین کلاینر، «دانشنامه خطوط اسلامی» نوشته ناجی زین الدین و… از جمله ترجمه‌های منتشر شده اوست.

فرهمند بروجنی، درباره فعالیت این روزهای نشر گلدسته به مهر گفت: سال‌هاست که انتشارات گلدسته در زمینه چاپ کتاب‌های تخصصی، هنر، ادبیات کودک، شعر و کتاب‌های نفیس هنری فعالیت می‌کند. از بهمن‌ماه سال گذشته (۱۳۹۸) به دلیل مشکلاتی از قبیل گرانی کاغذ و هزینه چاپ و پایین بودن تیراژ، فعالیت ما نیز کاهش یافت. عده‌ای به دنبال چاپ کتاب‌هایی با شمارگان ۵۰ نسخه و کمتر هستند و برخی دیگر نیز دنبال کتاب‌سازی هستند که ارزش چاپ ندارند. در صورت تقبل این موارد از اعتبار انتشارات ما نیز کاسته می‌شود. نشر گلدسته در این سال‌ها کتاب‌های مهمی را با صرف هزینه‌های گزاف منتشر کرده است، اما در پخش و در نتیجه در بازگشت سرمایه با مشکل مواجه شده‌ایم.

فرهمند با توجه به موانع موجود در چاپ و نشر کتاب‌ها در دوران قبل از کرونا و همزمان با آن گفت: از زمانیکه ارزش ریال افت کرد و در مقابل قیمت دلار سیر صعودی داشت، مسئله افزایش ناگهانی و چند برابری قیمت چاپ و خدمات آن مشکلاتی بر دوش ناشران گذاشت و صنعت چاپ و نشر نیز کم رونق شد. ما پیش از دوران کرونا نیز با مشکلات و چالش‌های عدیده‌ای مواجه بودیم.

وی ادامه داد: قبل از بحران کرونا وضعیت چاپ شرایط ایده‌آلی نداشت ولی دست‌کم قادر به چاپ کتاب بودیم. برای مثال سال ۹۳ کتابی با عنوان «نگارستان ادیب» به چاپ رسید و اتفاقاً با قیمت گرانی که داشت استقبال خوبی نیز از آن شد. اما متأسفانه دو سه سال اخیر چنین امکانی از ما گرفته شده و وضعیت چندان مناسب نیست.

وی از همکاری‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره ارشاد شهرستان اظهار رضایت کرد: خوشبختانه ما در طول سال‌های فعالیت خود مشکلی در اخذ مجوز انتشار نداشته‌ایم و تمام مجوزها ظرف مدت یک الی دو هفته و در موارد نادر پس از یک‌ماه صادر شده‌اند.

مدیر انتشارات گلدسته با اظهار تأسف از وجود دست‌های پشت‌پرده در جلوگیری از پخش مناسب کتاب‌های تولید شده توسط ناشران شهرستانی گفت: یکی از عمده مشکلات بزرگ نشر کشور نحوه توزیع و پخش کتاب‌هاست. متأسفانه در ایران نهاد فرهنگی کتاب ضعیف است و سیستمی قوی در پخش آن وجود ندارد. اکثر توزیع‌کنندگان کتاب در تهران هستند و به صوت درون‌خانوادگی عمل می‌کنند. این توزیع‌کنندگان امکان دیده شدن کتاب‌های شهرستانی را از ناشران آن‌ها سلب می‌کنند و عملکردشان مافیایی است. ما چاره را در این دیدیم که به دنبال یک اسپانسر برای پخش کتاب باشیم و خود به امر توزیع اقدام کنیم.

فرهمند بروجنی در پایان درباره کتاب‌های در دست انتشار نشر گلدسته اشاره کرد: کتاب «شهر در طول تاریخ» نوشته لویس‌من فورد به ترجمه جمشید برومند با موضوع شهرسازی و شهرنشینی در دنیا را تا دو هفته آینده روانه کتابفروشی‌ها خواهیم کرد.