با تصویب مجلس واحد پول ایران تومان می‌شود

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز دوشنبه ۱۵ اردیبهشت رای به تصویب کلیات یک لایحه دولت دادند که بر اساس آن در طول سه سال آینده، واحد پول ایران به تومان تغییر کند.

طبق مصوبه مجلس، پس از اجرایی شدن این قانون، هر تومان برابر با ۱۰۰ قران و ۱۰ هزار ریال جاری خواهد بود.

پیش از این بانک مرکزی در لایحه خود پیشنهاد داده بود که هر تومان معادل ۱۰۰ پارسه باشد.

«پارسه» که نام دیگر «تخت جمشید» است، یکی از نام‌های منتخب مردم در نظرسنجی بانک مرکزی در سال ۱۳۹۰ است. پارسه، پارس، نور و دریک نام‌های پیشنهادی مردم بود که در کنار اسامی پیشنهادی بانک مرکزی در این نظرسنجی ذکر شده بود.

بر اساس این مصوبه دولت ایران موظف شده که در طول این دوره، «جمع‌آوری و شرایط خروج اسکناس‌ها و سکه‌های ریال» را اجرایی کند.

علی ربیعی،‌ سخنگوی دولت ایران گفته است این کار برای «ساده کردن روابط مالی» انجام می‌شود.

بحث حذف چهار صفر و تعیین تومان به عنوان واحد پول ایران از دی ماه ۹۶ در دولت روحانی مطرح شده بود.

مقامات دولت می‌گویند وجود تورم مزمن و کاهش قدرت خرید واحد پول ملی، مشکلاتی مانند افزایش حجم اسکناس در گردش و نیز عدم استفاده از نام واحد پول رسمی (ریال) و جایگزینی آن با واژه غیر رسمی «تومان» را به دنبال داشته است.

عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی ایران مهر ماه ۹۸ توضیح داد که «پول ملی به دلیل تورم در سال‌های طولانی عملا خاصیت خود را از نظر ظاهری از دست داده» و «اصلاح ظاهر آن از ضروریات است».

او با اشاره به «کاهش» اسکناس در پی حذف صفر، می‌گوید شمار اسکناس‌های در چرخش از ۹ میلیارد به ۲.۲ میلیارد خواهد رسید.

از زمانی که بحث تغییر واحد پول و حذف صفرها در ایران جدی‌تر شده، تحلیل‌ها و برآوردهای گوناگونی نیز در این مورد ارائه شده است.

بسیاری از تحلیلگران این اقدام را یک اقدام ظاهری می‌دانند که پیامد چندانی بر وضعیت اقتصادی، تورم و مسائل پیرامون آن نخواهد داشت.

بهروز شاکری‌فرد، کارشناس ارشد اقتصاد بین‌الملل در کانادا، برای رادیو فردا نوشته است که «نفسِ عملِ حذفِ صفر، کار خوبی است. اما پیش از عملی کردن این تصمیم، اقتصاد ایران باید مسیری طولانی برای رسیدن به ثبات طی کند، مسیری که به شدت به سیاست خارجی کشور گره خورده است».

جمشید اسدی، اقتصاددان در پاریس نیز در یادداشتی برای رادیو فردا نوشته ‌است: «تکانه روانی برداشتن صفر از پول ملی به تندی آرام می‌گیرد و به دنبال آن مردم اعتماد خود به امکان اصلاح را از دست می‌دهند تا آنجا که با به یاد داشتن این تجربه ناکام، ممکن است در آینده در برابر سیاست‌های اصلاحی راستین هم بی‌اعتنا باشند».

فریدون خاوند، استاد اقتصاد در فرانسه، پیش از این در مقاله‌ای در رادیو فردا نوشته است که از جنگ جهانی دوم به این سو، بیش از هفتاد کشور جهان، از جمله آلمان، فرانسه، برزیل، آرژانتین، ترکیه و افغانستان، شمار صفر‌ها را در سکه‌ها و اسکناس‌های خود کاهش داده‌اند.

با این همه آقای خاوند مسایل اقتصادی کلان را عامل اصلی نیاز به تغییر واحد پول دانسته و افزوده بود که «صفرزدایی» زمانی موثر می‌افتد که عوامل زاینده انحطاط اقتصادی کشور از میان برداشته شوند.

به گفته آقای خاوند، در پی تورم لجام‌گسیخته چند دهه گذشته، پول ملی ایران بخش بسیار بزرگی از قدرت خرید خود را از دست داده و آنچه از دیدگاه هواداران «صفرزدایی» بیش از همه اهمیت دارد، بازگرداندن اعتبار به پول ملی است.