اشتاین‌مایر: امروز باید خودمان برای رهایی بکوشیم

هشتم ماه مه سال ۱۹۴۵ روز پایان جنگ جهانی دوم و رهایی اروپا از جنگ، بمباران و مارش مرگ و رهایی از سایه هولناک آلمان نازی است. فرانک والتر اشتاین‌مایر، رئیس جمهوری آلمان در سخنرانی خود به  مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد این روز با اشاره به کشتار یهودیان در دوران ناسیونال سوسیالیسم از ۸ مه به عنوان «پایان جنایات بی‌بدیل در تاریخ» یاد کرد. 

او همچنین این روز را روز رهایی دانست و گفت: «آنزمان ما را رها کردند، حالا باید خود، خودمان را رها کنیم؛ از رشد تمایلات ناسیونالیستی جدید و جذبه تمامیت‌خواهی، از بی‌اعتمادی و ایجاد دشمنی میان ملیت‌‌‌ها». اشتاین مایر گفت که نفرت پراکنی، بیگانه ستیزی و بی‌احترامی به دمکراسی، چیزی نیست جز احضار همان ارواح خبیث گذشته، این بار در ردایی جدید.

به آلمان فقط با قلبی شکسته می‌توان عشق ورزید

رئیس جمهوری آلمان در سخنرانی روز جمعه هشت مه در برلین مردم کشورش را به نگاهی انتقادی به خود و تاریخ خود دعوت کرد و گفت: «به این سرزمین تنها با قلبی شکسته می‌توان عشق ورزید» او ادامه داد: «تاریخ آلمان نیز به خاطر مسئولیتی که در قبال کشتار میلیون‌ها نفر و رنج و درد میلیون‌ها نفر دیگر بر دوش می‌کشد، تاریخی شکسته است.»

به گفته اشتاین‌مایر «هرکس که تحمل بار این مسئولیت را نداشته باشد» و خواهان پایان دادن به نگاهی انتقادی به گذشته باشد، نه «فقط فجایع جنگی را که دیکتاتور ناسیونال سوسیالیسم مرتکب شده فراموش می‌کند، بلکه تمام آنچه ما در این مدت بدان دست یافته‌ایم، یعنی هسته دمکراسی ما را انکار می‌کند». او تاکید کرد که «نه اعتراف به مسئولیت که انکار مسئولیت شرم‌آور است».

اشتاین‌مایر: به دلیل کرونا ما به تنهایی این مراسم را برگزار می‌کنیم، بدون حضور کسانی که برای ما مهم هستند و سپاس‌گزارشان هستیم. شاید این تنهایی ما را به هشتم مه ۱۹۴۵ بازگرداند؛ زیرا آلمانی‌ها در آن زمان واقعا تنها بودند

با توجه به بحران پاندمی کرونا، مراسم بزرگداشت ۷۵ امین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم بسیار محدود برگزار شد. به جای برنامه باشکوهی که قرار بود با شرکت هزاران جوان از سراسر اروپا برگزار شود، فقط تاج گلی در محل یادبود قربانیان جنگ و استبداد در برلین گذاشته شد. در این مراسم آنگلا مرکل همراه با تنی چند از مقام‌های بلندپایه آلمان از جمله رئيس دادگاه قانون اساسی رئیس پارلمان حضور داشتند.

اشتاینمایر با اشاره تاثیر پاندمی کرونا گفت،  این بیماری آلمان را مجبور کرد «به تنهایی این مراسم را برگزار کند، بدون حضور کسانی که برای ما مهم هستند و سپاس‌گزارشان هستیم. شاید این تنهایی ما را به هشتم مه ۱۹۴۵ بازگرداند؛ زیرا آلمانی‌ها در آن زمان واقعا تنها بودند.»

در شب هشتم به نهم ماه مه ۱۹۴۵ ، ویلهلم کایتل، فرمانده ارشد آلمان نازی و سایر سران ارتش وقت آلمان در  محل کازینوی  افسران در منطقه کارلس‌هورست در برلین قرارداد تسلیم ارتش  ناسیونال سوسیالیست را به امضا رساندند. پس از امضای این سند بود که آتش سلاح ها در اروپا خاموش شد.  

پایه بحث های امروزی در آلمان در باره روزی که امپراتوری نازی سرانجام پس از گذشت حدود شش سال از جنگ و برجای گذاشتن میلیون ها کشته مجبور به پذیرش شکست شد، هنوز هم بر مبنای یک سخنرانی تاریخی است که سال ۱۹۸۵ و توسط ریچارد فون وایتسکر، رئیس جمهوری وقت آلمان ایراد شد که گفت: «۸ مه روز رهایی بود، روزی که همه ما را از سیستم غیر انسانی استبداد ناسیونال سوسیالیستی آزاد کرد.» سخنرانی امروز فرانک والتر اشتاین‌مایر نیز اشاره‌ای به این سخنان و تاکیدی بر آن بود.