دادخواهی خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی و ‌مخالفت‌ها با آن

چهار ماه پس از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی پرواز شماره ۷۵۲ توسط پدافند موشکی سپاه پاسداران، این روزها برخی خطوط هواپیمایی اروپایی از جمله شرکت هواپیمائی لوفتانزا به‌ دنبال مذاکره با مقامات ایران برای بازگشت به کریدورهای هوایی ایران هستند.

انجمن خانواده‌های قربانیان این حادثه اما با انتشار یک دادخواست تحت عنوان «آسمان ایران امن نیست» از اعضای اتحادیه اروپا، خطوط هوایی اروپایی و فعالان صنعت هوانوردی خواسته‌اند تا زمانی که حکومت ایران با نهادهای بین‌المللی در انجام تحقیقاتی دقیق و منصفانه برای روشن شدن ابعاد این فاجعه همکاری نکند، آنها هم با پرواز هواپیماهای شرکت‌های هواپیمایی خود بر فراز خاک ایران موافقت نکنند.

دادخواهی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس-۷۵۲

در این دادخواست که به امضای بیش از ۳۵ هزار نفر (عدد مربوط به زمان انتشار این گزارش است) رسیده، آمده است:

«سوال ما از شما این است: چگونه پرواز پی‌اس-۷۵۲ و مسافرانی را که هرگز به مقصد نرسیدند فراموش کرده‌اید؟ تنها چهار ماه گذشته است و همه طبق اعتراف جمهوری اسلامی می‌دانند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به انسان‌های بی‌دفاع حمله‌ موشکی کرده است. چه کسی می‌تواند تضمین کند ایران دوباره به چنین کاری دست نخواهد زد؟ وقتی خبری از همکاری در تحقیقات نیست و ایران از عوامل جنایت تقدیر می‌کند، چه تضمینی وجود دارد؟»

انتشار این دادخواست از سوی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس-۷۵۲ اما با واکنش گسترده موافقان و مخالفان آن در شبکه‌های اجتماعی مواجه و به تشکیل دو قطبی «خیر و شر» منجر شده است.

مخالفان طرح این دادخواست که اعلب موافقان آن را به وطن‌فروشی و همدستی با آمریکا و ترامپ متهم می‌کنند، می‌گویند از آنجا که تحریم‌ها در بسیاری موارد نتوانسته مقامات دولتی و نظامی ایران را آن‌گونه که بایسته است پاسخگو کند، حمایت از تداوم تحریم‌های هوایی اتحادیه اروپا علیه ایران می‌تواند فشار مضاعفی را از لحاظ اقتصادی به شهروندان عادی تحمیل کند.

گروهی از مخالفان هم این دادخواست را فراهم کردن زمینه ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز ایران دانسته‌اند و در ارزیابی خود این موضوع را مقدمه‌ای خوانده‌اند برای فراهم شدن زمینه حمله نظامی به ایران.

مقامات رسمی در اتحادیه اروپا تاکنون واکنشی به انتشار این دادخواست نشان نداده‌اند.

حامد اسماعیلیون، نویسنده و پزشک ایرانی که همسرش پریسا اقبالیان و دختر خردسالش ری‌را را در سانحه شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران به هواپیمای مسافربری اوکراینی از دست داده اما به‌عنوان سخنگوی انجمن خانواده‌های قربانیان پرواز شماره ۷۵۲ درباره طرح این دادخواست از سوی خانواده‌های قربانیان گفته است سوال اصلی خانواده‌ها این‌است که «چه‌طور ایرلاین‌های اروپایی ماجرای پرواز پی‌اس-۷۵۲ را فراموش کرده‌اند؟»

او گفته است با توجه به اینکه دولت کانادا نیز برای پیگیری‌های حقوقی از خانواده‌های قربانیان پشتیبانی می‌کند، یکی از اهداف انتشار این دادخواست این است که نه فقط اتحادیه اروپا بلکه توجه دوباره دولت کانادا را نیز به این مسأله جلب کنیم.

حامد اسماعیلیون گفته است خانواده‌ها با انتشار این دادخواست دو هدف عمده را دنبال می‌کنند:

«هدف اول، به یادآوردن و دادخواهی است و هدف دوم، جلوگیری از تکرار این فاجعه.»

او در پاسخ به حمله‌های مخالفان این دادخواست در صفحه فیس‌بوک خود نوشته است:

«من به ستمگر می‌گویم تو زن و فرزند عزیزتر از جان مرا کشته‌ای و باید جواب پس بدهی. تو دو زندگی پرشور و بی‌نظیر را گرفته‌ای و جان آن ۱۷۴ انسان بی‌مانند دیگر را و باید بگویی چه‌طور توانستی دکمه‌ شلیک را بزنی. من به ستمگر، به آن سردار فربهِ گوشتالود که ظهرها در زرادخانه تن بویناکش را می‌خاراند و موشک می‌شمارد می‌گویم باید جعبه‌ سیاه را بدهی، باید مکالمات پدافندت را بدهی و باید خودت را هم تحویل بدهی. من به ستمگر، به عمامه‌به‌سر ژولیده‌ قرون‌وسطایی می‌گویم باید بگویی چرا زدند؟ چرا سه موشک زدند؟ چرا به بچه‌ها شلیک کردند؟ چرا مخفی کردی؟ چرا حلقه‌ ازدواج مرا پس ندادی؟ چرا دروغ گفتی؟ چرا؟ چرا؟ و چرا؟»

او در ادامه با اشاره به طرف‌های غیرایرانی هم نوشته است:

«من حق دارم از سفیر آلمان و اتریش بپرسم چرا یک ماه از جنایت نگذشته مشغول مذاکره برای برگشتن به کریدور هوایی ایران بودند به جای آن‌که به وزیر خارجه و وزیر راه ایران بگویند وقتی به اوکراین سفر می‌کنید جعبه‌ سیاه را هم ببرید. بله موضوع جدید نیست. حق دارم از لوفتانزا بپرسم آیا تضمین می‌کند که این واله‌های دکمه‌های قرمز و عاشقان شلیک، دوباره خانواده‌های بسیاری را عزادار نمی‌کنند. بله من می‌پرسم و حق دارم که بپرسم.»

در همین زمینه

سرباز دادخواهی، علیه بی‌عدالتی و فراموشی هواپیمای اوکراینی: ۱۰۰ روز دادخواهی، ده‌ها سوال بی‌پاسخ

منبع خبر: رادیو زمانه

اخبار مرتبط: دادخواهی خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی و ‌مخالفت‌ها با آن