آشنایی با مدافعان مکتوبِ خونین شهر

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، عملیات «الی بیت‌المقدس»، چهارمین عملیات بزرگ سال‌های نخست جنگ است که به آزادسازی خرمشهر در ۳ خرداد ۱۳۶۱ منجر شد. این شهر پس از آزادسازی برای مدتی «خونین شهر» لقب گرفت.

فتح خرمشهر عراق را به هم می‌ریزد. جایی که صدام‌حسین دیکتاتور عراق آن را خاکریز بصره می‌دانست. «وفیق السامرایی» نوشته است سال ۱۹۸۲ (۱۳۶۱ و ۱۳۶۲) برای صدام سالی سخت بوده: «صدام درباره سال ۱۹۸۲ گفته است: سال ۱۹۸۲؛ و تو چه می‌دانی که سال ۸۲ چیست؟ او با این تعبیر سعی داشت دشواری شرایط این سال را بیان کند».

درست یک ماه بعد یعنی در تیرماه هم دادگاه نظامی صحرایی و غیرعلنی در بصره تشکیل شد. وزیر دفاع، عزت ابراهیم‌الدوری، معاون سیاسی صدام، رهبران حزب (بعث) و چندین نفر از اعضای ستاد فرماندهی نیرو‌های مسلح (عراق) که عمدتاً از وابستگان صدام بودند، در این دادگاه که شبیه دادگاه ویلهلم کایتل و هیتلر بود، شرکت داشتند. جلسه محاکمه هم مملو از داد و فریاد و فحش و ناسزا بود.

در آستانه سوم خرداد و سالروز آزادسازی خرمشهر، ۱۰ اثر مکتوب که به خرمشهر پرداخته است را به طور خلاصه برای علاقه‌مندان معرفی خواهیم کرد.


۱- دخترم! قصه شهر را فریاد بزن: خاطرات دختران خرمشهری از ایثار و مقاومت مردم خرمشهر
تهیه و تنظیم:حسن بهادران؛ زیرنظر:ملک‌محمد لاری‌زاده - کتاب همه - ۴۸ صفحه - پالتویی (شومیز) - ۶۰۰۰ نسخه

۲- از خونین‌شهر تا خرمشهر
گردآورنده:فاطمه محمدی - هفت اختر اندیشه - ۲۲۰ صفحه - رقعی (شومیز) - ۵۰۰ نسخه - ۱۵۰۰۰۰ ریال

۳- ماموریت در خرمشهر (خاطرات سرهنگ عراقی صبار فلاح اللامی)
مترجم:مهرداد آزاد - شرکت انتشارات سوره مهر - ۲۰۰ صفحه - رقعی (شومیز) - ۲۵۰۰ نسخه - ۷۵۰۰۰ ریال

۴- دختران خرمشهر
اختر دهقانی - مجنون - ۷۳ صفحه - پالتویی (شومیز) - ۱۹۰۰ نسخه - ۵۰۰۰۰ ریال

۵- اولین روز‌های مقاومت: روایت تکاوران از خرمشهر
مرتضی قاضی؛ سیدحسین یحیوی - روایت فتح - ۹۲ صفحه - رقعی (شومیز) - ۲۲۰۰ نسخه - ۴۶۰۰۰ ریال

۶- رنگ و رزم (بچه‌های خرمشهر)
شاعر:مهدی وحیدی‌صدر - سوره تماشا - ۱۲ صفحه - خشتی (شومیز) - ۱۰۰۰۰ نسخه - ۱۵۰۰۰ ریال

۷- تکاوران نیروی دریایی در خرمشهر: خاطرات ناخدا یکم هوشنگ صمدی
هوشنگ صمدی‌کلخورانی؛ گردآورنده:قاسم یاحسینی - سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، سوره مهر - ۳۰۴ صفحه - رقعی (شومیز) - ۲۵۰۰ نسخه - ۱۰۹۰۰۰ ریال

۸- خرمشهر، خانه رو به آفتاب (گفتگو با صدیقه زمانی همسر سردار شهید عبدالرضا موسوی)
صدیقه زمانی - سوره مهر - ۳۲ صفحه - رقعی (شومیز) - ۲۵۰۰ نسخه - ۳۹۰۰۰ ریال

۹- نگاه خورشید به کلبه‌ای در مازندران: زندگینامه و خاطراتی از سردار فتح خرمشهر شهید حسین اکبری
محمود محققیان - دفتر نشر معارف - ۱۷۶ صفحه - رقعی (شومیز) - ۲۰۰۰ نسخه - ۶۰۰۰۰ ریال

۱۰- کوچه‌های باران (خرمشهر)
فاطمه قائدی - امیرکبیر، کتاب‌های جیبی - ۱۲۰ صفحه - جیبی (شومیز) - ۵۰۰ نسخه - ۳۵۰۰۰ ریال

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ۶ سال دیگر پس از فتح خرمشهر هم ادامه پیدا کرد. در نهایت تیرماه سال ۱۳۶۷ ایران در نامه‌ای به سازمان ملل آتش‌بس با عراق را پذیرفت. اما بعد از گذشت چهار دهه هر سال در آخرین فصل بهار یاد روز‌های مقاومت خرمشهر و بازگشتش به وطن دوباره جوانه می‌زند؛ جوانه مقاومت، اتحاد، همدلی و اراده.