شعر مقاومت پیوندی ناگسستنی با مقاومت ایرانی دارد

خبرگزاری مهر -گروه فرهنگ: طراد حماده، شاعر و نویسنده لبنانی است که سال گذشته نیز در مقام نایب رئیس جایزه ادبی فلسطین به ایران سفری داشت. وی در کارنامه کاری خود در کنار ادبیات سابقه حضور در کابینه لبنان در مقام وزیر کار را نیز داشت که به عنوان یک وزیر شیعی و نزدیک به حزب‌الله لبنان در کابینه به فعالیت مشغول بود. با این همه بخش مهمی از فعالیت‌های او در سال‌های اخیر در مقام شاعر و در ذیل عنوان فعالیت‌های فرهنگی تعریف شده است.

وی در آستانه روز جهانی قدس و در گفتگو با خبرنگار مهر درباره پیوند میان مقاومت اسلامی و ادبیات عنوان کرد: ایران سابقه خوب و قابل اعتنایی در شعر مقاومت دارد و همه ما این سابقه را در ذهنمان به یاد می‌آوریم اما در لبنان و کشورهای مقاومت هم این روزها نسلی تازه از شاعران و نویسندگان و روایت‌گران ظهور کرده‌اند که متأثر از تجربه‌های ایران در این زمینه هستند. من به طور کلی شاعر مقاومت را در سه نسل تقسیم‌بندی می‌کنم. نسل اول شاعرانی بودند که از مقاومت مردم فلسطین و لبنان سرودند. اینها شاعرانی بودند که مساله مقاومت از جمله موضوع جنوب لبنان و بقاع و نیز امکان استفاده از تجربه انقلاب و مقاومت اسلامی در ایران را برای سرزمین‌های اشعاری مورد توجه قرار دادند. نسل دوم شعران مقاومت اما تأثیر گرفته از مقاومت حزب الله در لبنان بودند و از حماسه‌های حزب‌الله در حراست از سرزمین‌های اشغالی شعر سرودند و سوم و جدید شاعران با الهام از مقاومت و حماسه‌های شکل‌گرفته در مبارزه با جریان تکفیری به سرایش شعر پرداخته‌اند.

وی ادامه داد: در تمامی این نسل‌ها پیوند و الهام با جریان شعر عاشورایی و شروه و روضه‌خوانی برای شهدای قیام امام حسین دیده می‌شود و از سوی دیگر دفاع مقدس ایران در جنگ هشت‌ساله با عراق نیز در ذهن این شاعران تأثیر قابل توجهی از خود برجای گذاشته است. برای همین است که من حس می‌کنم این روزها رویش‌های تازه‌ای در جریان شعر مقاومت به ویژه در لبنان را می‌شود دید.

حماده در ادامه عنوان کرد: مردم و انقلاب ایران طی سال‌های گذشته کمک‌های زیادی به جریان مقاومت داشته‌اند و حضور نظامی ایران در منطقه مقاومت تأثیر الهام بخش زیادی نیز بر مردم در این منطقه داشته است. تبادل فرهنگی میان ایران و کشورهای مقاومت نیز به تناسب همین اتفاق رشد داشته است. در کنار این مساله حضور دانشجویان ایرانی در کشورهای مقاومت به ویژه لبنان و حضور اندیشمندان لبنانی در ایران را هم باید در نظر گرفت. با وجود این اتفاقات اما ترجمه ادبی میان این کشور بسیار کم و ضعیف انجام شده است. کتاب‌های شاعران ایرانی کمتر ترجمه شده است و اطلاعات خیلی کم از آنها در لبنان و منطقه مقاومت در دسترس است.

این شاعر تاکید می‌کند هرچقدر بازار ترجمه کتاب‌های دینی و سیاسی میان ایران و منطقه مقاومت رونق دارد، درباره کتاب‌های ادبی و به ویژه شعر وضعیت برعکس است: این مساله ستودنی نیست. به خود من چندی قبل گفتند که اگر می‌خواهی شعرت به فارسی ترجمه شود باید درباره ایران سروده باشی نه مثلاً درباره لبنان. این دقت وجود ندارد که شعر چنین خط‌کشی‌هایی را نمی‌پذیرد

من کتابی دارم که شعری در آن است برای ترجمه به فارسی. برخی گفتند که چرا برای لبنان نوشتید برای ایران بنویسید که ترجمه شود. ما نمی‌گوییم به شعر آنها نیاز نیست

طراح حماده در ادامه یکی از تازه‌ترین سروده‌هایش درباره ایران را قرائت کرد که ترجمه‌ای از آن به شرح زیر است

قصیده‌ای برای ایران

چه رنگی چه صدایی چه نقشی چه کلماتی

در فارسی نشسته است

زبانی که زبان درویشی است

مثل دود غلیان می‌غلتد و بالا می‌رود

در فضایی رمزآلود

زبانی که شاعر در کنارش مانند چراغ عشق است

مانند بلبل بر گل‌های شیراز است

بیا شاعر؛ بخت خودت را با شعری از خیام امتحان کن

شعر را با روح الله موسوی تجربه کن

که من عشق را با این زبان تجربه کرده‌ام

این حال قلب است

چطور می‌توانم عشقم را به ایران تقدیم نکنم