انتظار بی‌پایان روستاهای «غیزانیه» برای آب

بی‌آبی یک بار دیگر فریاد مردم خوزستان را بلند کرده است. مردم بخش غیزانیه سوم خرداد ماه جاری  در اعتراض به وضعیت بد آب آشامیدنیشان و نیز انجام نشدن طرح آبرسانی به این بخش پر جمعیت  اقدام به مسدود کردن جاده ترانزیتی اهواز به رامهرمز کردند که با دخالت پلیس به پایان رسید. ویدیوها و تصاویر تجمع روستاییان و مجروح شدن تعدادی از آنها در درگیری با پلیس، در روزهای اخیر بازتاب زیادی در فضای مجازی داشته است.

سرهنگ محسن دالوند فرمانده انتظامی کلانشهر اهواز به ایرنا گفت: بی‌توجهی مسئولان به مردم بخش غیزانیه در زمینه تامین آب شرب باعث تجمع غیر قانونی اهالی این بخش شده بود و در این تجمع  تعدادی از تجمع کنندگان با سنگ و چوب به سوی ماموران حمله ور شده و ۲ مامور پلیس را از ناحیه سر مجروح کردند. همچنین پلیس با استفاده از سلاح ساچمه‌ای پلاستیکی ضد شورش دو نفر از تجمع کنندگان را  به صورت سطحی مجروح و بازداشت کرد.

به گفته وی اگر مسئولان امر به خواسته‌های مردم توجه کنند هیچ‌گاه مشکلات اجتماعی به مسائل انتظامی تبدیل نخواهد شد و نمونه آن همین تامین آب شرب مردم بخش غیزانیه است.

بی‌آبی در گرما و کرونا

بخش غیزانیه در شرق اهواز پیش از این ۹۶ روستا داشت که بعضی از آنها خالی از سکنه شده و اکنون تعداد آنها به حدود ۸۰ روستا با حدود ۳۰ هزار نفر رسیده است.

عضو شورای روستای غیزانیه می‌گوید: امروز تعدادی از اهالی روستاهای بخش غیزانیه دوباره در مقابل تاسیسات آبرسانی روستایی تجمع کردند، زیرا بعد از اعتراض اولیه، فقط دیروز تانکرها به مردم آبرسانی کردند و از امروز دوباره کار آنها متوقف شده است.

سید محمد غرابی می‌افزاید: سال‌هاست که روستاهای بخش غیزانیه و از جمله روستای غیزانیه بزرگ با مشکل آب روبه رو هستند اما در ماه‌های گرم سال از اسفند تا مهر ماه این مشکل تشدید شده و به بحران تبدیل می‌شود، به طوری که آب روستاها قطع می‌شود و نه برای شرب و نه برای شستشو هیچ آبی نداریم.

وی اضافه می‌کند: پیش از این هم مردم از بی‌آبی شکایت می‌کردند اما بیش از ۱۰ روز پیش آبرسانی با تانکر تقریبا متوقف شد و تنها یک تانکر برای روستای غیزانیه می‌آمد که با کمبود شدید آب مواجه شدیم، از سوی دیگر این روستا به دلیل بیماری کرونا در قرنطینه است و مردم برای شستشو در تنگنا بودند که باعث شد فشار مضاعفی به مردم وارد شود.

۶ مجروح برای آب

عضو شورای روستای غیزانیه درباره تجمع اعتراضی مردم در روز سوم خرداد توضیح می‌دهد: تجمع به صورت خودجوش بود و بدون برنامه قبلی اتفاق افتاد و ما هم خبر نداشتیم، مرد و زن و کودک به تدریج در مقابل بخشداری جمع شدند که بعد از تیراندازی پلیس تعداد آنها زیاد شد، روستای غیزانیه بزرگ حدود چهار هزار نفر جمعیت دارد که حدود یک سوم جمعیت آن در تجمع حاضر بودند، در این تجمع کسی بازداشت نشده اما ۶ نفر از مردان معترض با تیراندازی پلیس، مجروح شدند (چهار نفر از ناحیه پا و ۲ نفر از ناحیه سر) که یک نفر از آنها پسر بچه بوده، اما تعداد دیگری هم در این تیراندازی مجروح شده بودند که به دلیل ترس از بازداشت مجروحیت خود را  اعلام نکرده‌اند.

غرابی تصریح می‌کند: پلیس مدعی شده که تیراندازی به سوی مردم بعد از این اتفاق افتاد که مردم به سمت آنها حمله کرده و قصد بردن اسلحه مامور پلیس را داشتند اما ما این را قبول نداریم، کسی در روستا جسارت نمی‌کند که به ماموران نیروی انتظامی حمله کند، ما مسدود کردن جاده را از سوی مردم تایید نمی‌کنیم و با آن موافق نیستیم اما آنها برای مطالبه حقشان و مشکل آب شرب تجمع کرده بودند و هیچ قصد دیگری نداشتند، مسئولان خودشان را به جای مردم بگذارند، آیا می‌توانند چند روز بدون آب زندگی کنند که چنین انتظاری از مردم دارند؟

وی می‌افزاید: در اطراف روستای غیزانیه چند لوله بزرگ نفتی عبور می‌کند، ما می‌بینیم که برای دکل‌های حفاری و چاه‌های نفت، ظرف چهار روز لوله کشی آب انجام می‌شود، اما برای آب شرب روستا سال‌هاست که نتوانسته‌اند آبرسانی کنند، این ظلم در حق مردم است.

غرابی می گوید: دیگر از مسئولان محلی انتظاری نیست و پیگیری آنها نتیجه بخش نبوده، از وعده‌های مسئولان رده بالای استان، چند سال می‌گذرد و دیگر نمی‌توانیم از جانب مسئولان به مردم دروغ بگوییم.

همسایه‌های تشنه کارون

بخش غیزانیه محل تمرکز بزرگترین تولیدکنندگان نفت است. شرکت‌های نفت و گاز کارون، نفت و گاز مارون، پتروشیمی مارون واحد اهواز، واحدهای نمک زدایی و شرکت سیالات انگیزشی وابسته به شرکت ملی حفاری در غیزانیه فعالیت می‌کنند اما این بخش جزو محروم‌ترین مناطق خوزستان است.

طرح آبرسانی به بخش غیزانیه از مصوبات استاندار خوزستان در بازدید از این بخش در دی ماه ۹۵ بوده و مقرر بود این روستاها تا پایان آن سال، از آب شرب بهره مند شوند اما این وعده محقق نشد. پس از تجمع مردم غیزانیه در سوم خرداد ۹۸ و بستن جاده ترانزیتی، طرح آبرسانی که متوقف شده بود دوباره فعال و مقرر شد تا اول آبان ۹۸ این طرح به بهره برداری برسد. اما این وعده نیز به سرانجام نرسید و اسفند ۹۸ به عنوان زمان اتمام طرح اعلام شد. این در حالیست که هنوز ۳۰ تا ۴۵ روستای بخش غیزانیه به دلیل نداشتن شبکه آب شرب به وسیله تانکر آبرسانی می شوند و در بقیه روستاها نیز آب به دلیل افت فشار به صورت سهمیه بندی است.

رییس شورای روستای «نزهه» و عضو شورای بخش غیزانیه در همین رابطه می‌گوید: این مردم ولایتمدار هستند و تنها چیزی که می‌خواهند آب است، اما برخی‌ قصد دارند اتهامات دیگری به مردم بزنند که ما آنها را قبول نداریم، ما هیچوقت نمی‌گوییم مردم بروند جاده را مسدود کنند، اما وقتی مردم روستاها می‌بینند که مشکلشان با نامه نگاری و اعتراض مسالمت آمیز حل نمی‌شود و مسئولان اهمیتی به خواسته آنها نمی‌دهند، ناگزیر این راه را در پیش می گیرند.

جعفر مجدمی با اشاره به گذشت ۲ سال از وعده استاندار، می‌افزاید: مردم اعتمادشان را به مسئولان از دست داده‌اند، مسئولان می‌گویند که مردم در روستاها بمانند و در حاشیه شهرها ساکن نشوند، اما به این سوال پاسخ نمی‌دهند که بدون آب و مدرسه و کشاورزی مگر می‌شود در روستا زندگی کرد؟ آنهایی که تا الان در روستاها مانده‌اند هنر کرده‌اند.

وی با انتقاد از فراموشی زودهنگام وعده‌های مسئولان، می‌افزاید: تجمع دو روز پیش با حضور تعدادی از اهالی روستاهایی بود که با مشکل بی‌آبی مواجه هستند، بعد از اعتراض و تجمع مردم، مسئولان قول ارسال روزانه  ۱۵ تانکر آب را داده بودند، یک روز بعد از تجمع این کار انجام شد و امروز که روز دوم است، هیچکدام از تانکرها نیامده و فقط یک تانکر ارسال کرده‌اند، تعدادی از مردم برای اعتراض به خانه من مراجعه کرده‌اند و دوباره داریم پیگیری می‌کنیم.

مجدمی با بیان اینکه اراده‌ای برای اتمام پروژه آبرسانی به غیزانیه وجود ندارد، می‌افزاید: مسئولان نبود بودجه را دلیل انجام نشدن طرح‌های آبرسانی عنوان می‌کنند اما هر دم اخباری از هزینه کردن پول‌های کلان برای آمفی تئاتر و سالن جلسات اداره‌ها به گوش مردم می‌رسد، پیمانکاران نیز وجود معارضان را بهانه می‌کنند تا پول بیشتری بگیرند، در حالی که این مساله قابل حل است زیرا معارضان یا به دلیل گذشتن خط لوله از املاکشان ادعای خسارت می‌کنند که باید پول آنها داده شود و یا اینکه درخواست اشتغال در پروژه را دارند، این در حالیست که می‌بینیم پیمانکاران حتی کارگران ساده خود را هم از شهرستان‌های دیگر می‌آورند، مثلا اغلب کارگران یکی از پیمانکاران اهل شیراز بودند.

وی تاکید می‌کند: شرکت نفت در این پروژه کمک‌هایی کرده اما ما از نفت راضی نیستیم، زیرا هیچگاه به مسئولیت اجتماعی خود در غیزانیه عمل نکرده است، مسئولان می‌گویند این بخش ۳۰۰ حلقه چاه دارد ولی ما معتقدیم ۷۵۰ حلقه چاه فعال دارد و علاوه بر آن شرکت پتروشیمی و کارخانه‌های نمک زدایی هم در اینجا مستقر هستند، به عبارت دیگر بزرگترین شرکت‌های پول‌ساز کشور در این بخش قرار دارند اما طرح‌ها با مشکل اعتباری مواجهند، روستای «ملیگط» در ۵۰۰ متری پتروشیمی هنوز آب شرب ندارد، مگر می‌شود چاه نفت در زمین و یا روبروی خانه‌ات باشد و شما زیر پوشش کمیته امداد باشی؟ یا اینکه چطور ممکن است در ۲۰ کیلومتری رودخانه کارون تشنه باشید؟ این تناقض‌ها باید برای روستائیان حل شود.

مجدمی می‌گوید: علاوه بر مشکل آب شرب، مردم این منطقه کشاورز و دامدار هستند، وقتی برای گاو و گوسفندانشان هم آبی ندارند، چه کار دیگری از دستشان برمی‌آید، جهاد کشاورزی موظف است که آب احشام را تامین کند اما با وجود پیگیری‌های بسیار، از این کار شانه خالی می‌کند، این منطقه نیازمندی‌های زیادی از جمله مدرسه و جاده و گاز و درمانگاه دارد اما انتظارات روستائیان به آب شرب تنزل پیدا کرده است.

بی‌آبی ادامه دارد

صادق حقیقی‌پور مدیرعامل شرکت آبفای خوزستان پیش از این گفته است: بخش غیزانیه از چند سال قبل با مشکل آب مواجه است و ما هم از این بابت ناراحت هستیم، از طرفی انتظار داریم وزارت نیرو و استاندار در خصوص وضعیت آب روستایی استان به ما کمک کنند. این منطقه بسیار محروم است لذا ما رسیدگی به این منطقه را در اولویت کاری خود قرار دادیم.

وی از برطرف شدن مشکل آبرسانی منطقه غیزانیه ظرف ۲ هفته خبر داده و گفته: با انجام این پروژه ۸۰ درصد مشکلات آب منطقه غیزانیه برطرف می‌شود.

این در حالیست که بخشدار غیزانیه می‌گوید: اگر چه بخشی از مشکلات تامین آب روستاهای این بخش با پروژه‌های در دست اجرای شرکت آب و فاضلاب تا یک ماه آینده حل می‌شود، اما تا زمان اجرای فاز دوم طرح آبرسانی، مشکل آب در روستاها باقی می‌ماند.

رسول ساکی توضیح می‌دهد: آبرسانی به روستاهای بخش غیزانیه از طریق تاسیسات آبرسانی اهواز، کارون، شیبان (شهرستان باوی) و رامهرمز انجام می‌شود، اما به دلیل مشکلاتی که وجود دارد، طرح‌هایی برای اجرای خطوط انتقال آب از شیبان و شهرستان کارون آغاز شده است.

وی درباره دلیل عدم اتمام طرح‌های آبرسانی غیزانیه می‌گوید: مهمترین دلیل آن کمبود اعتبار بود که باعث تاخیر در اجرا شد، عبور خطوط لوله متعدد نفت و گاز و پتروشیمی نیز یکی دیگر از علت‌های تاخیر در اجرا بود به طوری که برای گرفتن کوچکترین مجوز عبور خط لوله آب گاهی تا ۲ ماه باید صبر کنیم، عامل سوم نیز معارضان محلی هستند که برخی از آنها مدعی گرفتن خسارت از زمین‌هایی، جزو اراضی ملی هستند، البته عملکرد نامناسب پیمانکار قبلی پروژه نیز یکی از دلایل تاخیر در اجرا بوده است.

ساکی می‌افزاید: شرکت آب و فاضلاب خوزستان قول داده است که فاز اول پروژه انتقال آب از شیبان به غیزانیه که شامل ۲۵ کیلومتر لوله کشی با اعتباری بالغ بر ۴۳۰ میلیارد ریال است تا یک ماه آینده به بهره برداری برسد و مشکل تامین آب این روستاها برطرف شود، البته این به معنی حل شدن همه مشکل آب روستاها نیست؛ در حال حاضر آب روستاها سهمیه بندی است و ۲۴ ساعته نیست، به این صورت که هفته‌ای یک تا سه روز می توانند سه ساعت آب داشته باشند، بنا بر وعده مدیران آبفا بعد از اتمام فاز اول طرح، بعضی روستاها به صورت ۲۴ ساعته، بعضی پنج ساعت در روز و بعضی دیگر هر هفته حدود ۱۳ ساعت آب خواهند داشت.

وی اضافه می‌کند: در صورت اجرای فاز دوم طرح، حجم بیشتری از آب منتقل شده و  می‌توان گفت که مشکل آب ۶۰ تا ۷۰ روستا حل می‌شود، اما لوله‌های مورد نیاز برای این فاز هنوز تامین نشده و وزیر نفت به استاندار خوزستان قول داده ۱۰۰ میلیارد ریال پول مورد نیاز آن را پرداخت کند.

ساکی ادامه می‌دهد: تعداد دیگری از روستاهای غیزانیه از تاسیسات آبرسانی شهرستان کارون و رامهرمز آب دریافت می‌کنند که به دلیل رعایت نکردن نوبت دهی در انتقال آب، فرسودگی خطوط و لوله کشی نبودن برخی روستاها تامین آب در این مناطق نیز با مشکلاتی مواجه است که شرکت آبفار این قول داده با نصب پمپ، تکمیل لوله کشی روستاها و افتتاح پروژه آبرسانی به رامشیر تا یکی دو هفته آینده مشکل تامین آب در این روستاها نیز حل شود.

وی تصریح می‌کند: یکی از مشکلات مردم این منطقه تامین آب دام آنها است که به حجم بالای آب نیاز دارند و برای حل این مشکل باید جهاد کشاورزی ورود کند که متاسفانه همکاری لازم را در این بخش ندارند.

تغییر و تحولات در مدیریت و معاونت آب رسانی سازمان آب و آبفای روستایی علت کندی طرح آبرسانی به غیزانیه

استاندار خوزستان گفت: تغییر و تحولات در مدیریت و معاونت آب رسانی سازمان آب و آبفای روستایی ، ناهماهنگی بین آبفای روستایی و شرکت نفت ، بیماری طولانی مدیریت آبفای روستایی و همچنین تغییر قیمت‌ها باعث شد تا به تعهدات خود کاملا عمل نکنیم و انجام این پروژه طولانی شود.

غلامرضا شریعتی افزود: بخشی از طرح آبرسانی به بخش غیزانیه اهواز تا ۲ هفته دیگر تکمیل خواهد شد و این منطقه از آب سالم و پایدار برخوردار خواهد شد.

وی اظهار داشت : رفع مشکل آب بخش غیزانیه از سال ۹۶ به طور جدی دنبال شده است ، این پروژه  یک پروژه مهم و  بزرگی است که در حال اتمام می باشد؛ اعتبار این پروژه بالغ بر ۴۵۰ میلیارد ریال است که با انجام آن بخش غربی ، مشرحات و بخش غیزانیه بزرگ به آبی پایدار دسترسی خواهند داشت .

وی ادامه داد:این پروژه طبق برنامه ریزی پیشرفت داشته است و ظرف ۲ هفته آینده آبرسانی در آن انجام می‌شود ؛ البته ۶ کیلومتر از این مسیر در روستاهای صفیره و نزهه به دلیل فرسودگی باید تعویض شود که اعتبارات آن تامین شده و ظرف ۳۰ تا ۴۵ روز آینده وصل می شود .

استاندار خوزستان افزود : مشکل آب بخش غیزانیه مشکلی ۱۵ ساله است و خط آبرسانی آن مربوط به سال ۱۳۶۱ می باشد که گسترش ، بازسازی و نوسازی نشده است ؛ سال ۱۳۹۶ پروژه آبرسانی در این بخش به کمک شرکت نفت ، سازمان آب و برق خوزستان ، آبفا روستایی و استانداری آغاز شد و امیدواریم با پایان طرح آبرسانی در این منطقه شاهد آب پایداری برای ساکنان آن باشیم .

شریعتی تصریح کرد: ۳۶ روستای دیگر این بخش که در حال حاضر از سمت رامهرمز آبرسانی می شوند هم مشکلات آبرسانی دارند که قرار است آب این روستاها از رامشیر جدا شوند و از مسیر دیگری آبرسانی شوند ، با این کار آب روستاهای بخش غیزانیه پایدارتر خواهند شد.

وی گفت: با انجام این خط ۶ کیلومتری ظرف یک ماه آینده آب پایداری وارد مدار خواهد شد و مشکل بیش از ۹۵ درصد بخش غیزانیه حل خواهد شد.

استاندار خوزستان بیان کرد : از اعضای شورای بخش غیزانیه  و مردم این منطقه  که همیشه با ما همراه بوده اند و از نظام در موارد مختلف حمایت کرده‌اند صمیمانه تشکر می‌کنیم.

 دستور رییس جمهوری برای رفع سریع مشکل آب غیزانیه

 دکتر روحانی رییس جمهوری در تماس‌های جداگانه با وزیر نیرو و استاندار خوزستان، با اشاره به بروز برخی مشکلات مردم در تامین آب آشامیدنی در بعضی از مناطق اهواز از جمله غیزانیه دستور داد هرچه سریعتر اقدامات لازم برای رفع این معضل انجام شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین «حسن روحانی» روز دوشنبه در گفت‌و گوهای جداگانه با رضا اردکانیان وزیر نیرو و غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان، تاکید کرد: باید استاندار، مسوولان استانی و تمام دستگاه‌های مرتبط برای جلوگیری از بوجود آمدن مشکل و سختی برای مردم خوزستان در زمینه تامین آب آشامیدنی در فصل تابستان برنامه ریزی و اقدامات لازم را داشته باشند تا شاهد بروز چنین مشکلاتی برای مردم نباشیم. 

کارون به فلات می‌رود

مردم خوزستان در مناطق مختلف استان با داشتن پنج رودخانه دائم همیشه از کمبود آب شرب رنج می‌برند. چند روز پیش نیز قطع شدن آب ۴۴ روستا شهرستان ایذه که در میان سدهای کارون ۳ و کارون ۴ قرار داشتند، مشکل ساز شده بود.

این در حالیست که میدانی معاون سابق وزیر نیرو در دی ماه ۹۶ گفته بود: حق مسلم همه هموطنان است که آب مطمئن، سالم و پایدار با استانداردهای بالا را از وزارت نیرو مطالبه کنند و یکی از آرزوهای وزارت نیرو عملی کردن مطالبات مردم است و تلاش می‌کند تا به بهترین شکل ممکن این خواسته‌ها را برآورده کند.

اکنون طرح‌های بزرگ انتقال آب از سرشاخه‌های رودخانه کارون، آب این رودخانه را کیلومترها دورتر تا فلات مرکزی می‌رساند. آخرین آنها طرح انتقال آب بهشت آباد برای تامین آب اصفهان، یزد و کرمان است که راه اندازی مجدد آن در روزهای قرنطینه کرونا با واکنش خوزستانی‌ها و چهار محالی‌ها مواجه شده بود.

آیا آب به روستاهای غیزانیه می‌رسد؟

گزارش از:  نادره وائلی زاده