از اسناد شخصی رئیس‌جمهور تا منابع اطلاعاتی میراث فرهنگی

به گزارش خبرنگار مهر، نهاد دولتی «کتابخانه اولین رئیس جمهور قزاقستان - یلباسی» در تاریخ ۱۳ مارس ۲۰۱۴ مطابق با تصمیم رئیس جمهور قزاقستان به منظور حصول اطمینان از عملکرد کتابخانه و آرشیو شخصی رئیس نخستین جمهور قزاقستان- یلباسی، برای مطالعه تاریخچه شکل‌گیری و توسعه قزاقستان و همچنین تبلیغ ایده‌ها و ابتکارات نخستین رئیس جمهور قزاقستان در داخل و خارج از کشور تأسیس شده است.

ساختمان کتابخانه نخستین رئیس جمهور قزاقستان - یلباسی در شهر نور سلطان، خیابان بوکیخان شماره ۱ واقع شده است. کتابخانه یلباسی در یک ساختمان منحصر به فردی قرار دارد که ساخت آن در مارس ۲۰۱۳ به پایان رسید و حاصل تلاش‌های نورمن فوستر معمار معروف انگلیسی است. مساحت کل ساختمان ۳۰ هزار متر مربع است و به شکل یک چشم بزرگی ساخته شده که به آسمان نگاه می‌کند.

کتابخانه یلباسی دارای زیرساخت‌های الکترونیکی و بایگانی مدرن و منابع اطلاعاتی بی‌نظیری است که میراث فرهنگی و تاریخی ملی را تشکیل می‌دهد. دسترسی مخاطبان به کتابخانه الکترونیک یلباسی از طریق سایت رسمی www.presidentlibrary.kz امکان‌پذیر است.

کتابخانه شخصی نخستین رئیس جمهور قزاقستان شامل انتشارات اهدا شده به نورسلطان نظربایف در سال‌های مختلف، کتاب‌هایی با نوشته‌های اختصاصی و همچنین آثاری از کتابخانه شخصی (خانگی) یلباسی است که نورسلطان نظربایف از دهه ۱۹۶۰ جمع‌آوری کرده است.

همچنین در مخازن کتابخانه رئیس نخستین‌جمهور قزاقستان – یلباسی نشریات چاپی و الکترونیکی و اشیای نمایشی از مجموعه شخصی نورسلطان نظربایف شامل هدایای سران کشورها و نمایندگان رسمی آنها، آثار هنری و عتیقه‌های تاریخی نگهداری می‌شود. مخازن کتابخانه همچنین شامل نشریه‌های نادر، کلکسیونی و چاپ قدیمی مانند آلبوم با پیش طرح‌های لئوناردو داوینچی که توسط کتابخانه امبروسیانا در میلان به نخستین رئیس‌جمهور اهدا شده است، قرآن کریم که در فضا بوده و توسط تالگات موسابایف فضانورد قزاقستانی اعطا شده، تاریخ جهانی اثر فریدریخ شلوسر که قبلاً در کتابخانه الکساندر دوم امپراطور روسی نگهداری می‌شد.

در آرشیو شخصی یلباسی بیش از ۱۳۰ هزار سند آرشیوی، مطالب بی‌نظیر بیوگرافی و خلاقانه در مورد فعالیت‌های رسمی و عمومی نخستین رئیس‌جمهور قزاقستان یلباسی جمع‌آوری شده است. اسناد شخصی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که مراحل زندگی و فعالیت رئیس‌جمهور اول قزاقستان را منعکس می‌کند مانند کارنامه، کارت‌های شناسایی، تقدیرنامه‌ها، اعتبارنامه، گواهی‌های نماینده پارلمان، تعدادی از مدارک والدین، اطلاعات در مورد نزدیکان و غیره.

همچنین اسناد از آرشیو شخصی یلباسی بیانگر روند تشکیل قزاقستان مستقل، تشکیل کانون ریاست جمهوری، ساخت دولتی کشور جدید و پایتخت جدید، دگرگونی سیستم قانون‌گذاری، قوه مجریه، به‌سازی دستگاه اداری آن و دستاوردها در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است.

فعالیت‌های نمایشگاهی کتابخانه یلباسی در دو جهت توسعه می‌یابد:

• توسعه و شکل‌گیری نمایشگاه‌های دائمی؛

• برگزاری نمایشگاه‌های موقت به عنوان بخشی از اجرای پروژه‌های نمایشگاهی: «انتخاب تاریخی» (با موضوع کانون ریاست جمهوری)، «دستاورد ملی» (طرح منطقه‌ایی با موضوعات مهم درباره میراث تاریخی و فرهنگی جامعه قزاقستانی)، «گفتگو از طریق فرهنگ» (طرح بین‌المللی)، «مجموعه موزه‌ایی» (نمایشگاه‌هایی که بر اساس نتایج تحقیقات مجموعه‌های آرشیوی، موزه‌ایی و مجموعه کتاب‌ها صورت می‌گیرد)، پروژه مشارکت با هدف مردمی سازی هنر معاصر قزاقستان، «روی بال امید» (پروژه پشتیبانی از جوانان خلاق)، «نگاهی از دوران کودکی» (برای حمایت از خلاقیت کودکان)، «زادگاه من» (برنامه سراسری حمایت از مؤسسات آموزشی اضافی).

از سال ۲۰۱۷ پروژه نمایشگاهی سیار گسترده کتابخانه یلباسی با عنوان «نورسلطان نظربایف: دوره، شخصیت و جامعه» برگزار می‌شود.

کتابخانه یلباسی با مراکز، بنیادها، کتابخانه‌ها، مراکز پژوهشی، انستیتوهای علمی و مراکز فرهنگی ریاست‌های جمهوری خارجی، در رسانه‌ها (از جمله شبکه‌های اجتماعی) نظردهی کارشناسی، مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و نشریات مربوط به موضوعات مهم در زمینه توسعه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را در بستر ابتکارات سیاسی یلباسی سازماندهی می‌کند.

به منظور تربیت جوانان به روحیه میهن پرستی قزاقستانی، شفاف سازی برنامه‌های استراتژیک و ترویج ایده‌های خلاقانه نخستین رئیس جمهور قزاقستان یلباسی و همچنین افزایش مشارکت مدنی جوانان قزاقستانی در زندگی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور از سال ۲۰۱۵ در کتابخانه یلباسی اقدامات اجتماعی و آموزشی صورت می‌گیرد.

بهترین دانشجویان و دانش آموزان از تمام مناطق قزاقستان و همچنین معلمان و کارمندان دولتی هر هفته در چارچوب سمینارهای آموزشی، آموزش می‌بینند که موضوعات آن هر سال تغییر می‌یابد، مثلاً از اکتبر سال ۲۰۱۵ تا سال ۲۰۱۶ موضوع نقشه ملت ۱۰۰ گام مشخص برای اجرای پنج اصلاح نهادی، در سال ۲۰۱۷ موضوع راه قزاقستان: کشور جاودان، در سال ۲۰۱۸ – نوسازی معنوی: جهت‌گیری به آینده، و در سال ۲۰۱۹ موضوع راه به آینده از هر فرد آغاز می‌شود.

با دستور رئیس جمهور قزاقستان با شماره ۳۶۹ مورخ ۴ نوامبر سال ۲۰۱۶ کتابخانه نخستین رئیس جمهور قزاقستان یلباسی با موزه نخستین رئیس جمهور قزاقستان ادغام شد.

موزه نخستین رئیس جمهور قزاقستان – موزه تاریخ معاصر قزاقستان است. ایده اصلی آن که در اشیا نمایشی موزه تجسم یافته است، شکل‌گیری حاکمیت دولتی کشور و نقش تاریخی نخستین رئیس جمهور نورسلطان نظربایف در ساخت یک کشور دموکراتیک مستقل است. هم اکنون مخزن موزه کتابخانه نخستین رئیس جمهور قزاقستان بیش از ۱۱۰۰۰ مورد در اختیار دارد. جهت مهم اجرای وظیفه فرهنگی این موزه، برپایی نمایشگاه‌های موضوعی برگرفته از مخازن این موزه در مناطق مختلف کشور است.

موزه کتابخانه یلباسی در محل اقامت نخستین رئیس جمهوری قزاقستان واقع شده است، جایی که وی در دوره ۱۹۹۷-۲۰۰۴ پس از انتقال پایتخت از آلماتی به آستانه مشغول به کار بود.

فضای روزهای کاری آن سال‌ها توسط کابینه، اتاق پذیرایی و اتاق‌های جلسات رئیس دولت بازسازی می‌شود که به شکل اصلی خود حفظ شده است.

موزه کتابخانه همچنین نمایشگاه‌های منحصر به فردی را ارائه می‌دهد که مراحل اصلی شکل‌گیری و پیشرفت قزاقستان مستقل از طریق منشور زندگی و فعالیت نورسلطان نظربایف منعکس می‌کند.

با دستور رئیس جمهور قزاقستان در تاریخ ۱۹ مارس سال ۲۰۱۹ آقای رحیم جانوف امری‌خان مراد بیکوویچ به عنوان رئیس کتابخانه نخستین رئیس جمهور قزاقستان یلباسی منصوب شد.

ساختار این کتابخانه به شرح ذیل است:

- بخش کتابداری

- بخش فعالیت‌های آرشیوی و دیجیتال سازی

- بخش ثبت و نگهداری از ارزش‌های موزه‌ایی

-بخش برگزاری نمایشگاه‌ها

-بخش فعالیت گشت و گذاری؟

- بخش پروژه‌های اجتماعی-انسانی و آموزشی

- بخش مطبوعاتی کتابخانه یلباسی

- بخش فعالیت‌های انتشاراتی و تحریریه

- بخش روابط بین‌المللی

- بخش برنامه‌ریزی، حسابداری و خرید دولتی

- بخش تحقیقات حقوقی، امور اداری، امور پرسنل و ساماندهی

- بخش پروژه‌های نوآورانه و تحقیقاتی

این گزارش از سوی رایزنی فرهنگی ایران درقزاقستان، به‌صورت اختصاصی به خبرگزاری مهر داده شده است.