دعوای بشار اسد با پسردایی میلیاردرش، رامی مخلوف

رامی مخلوف را همه در سوریه می‌شناسند. او پسر دایی رئیس‌جمهور و ثروتمندترین مرد سوریه است. برادرزاده محبوب انیسه مخلوف، مادر بشار اسد برای بسیاری از مردم سوریه نماد رانت‌خواری و فساد در این کشور است.

رامی مخلوف که صاحب شرکت مخابراتی سیریا‌تل است و در ساخت و ساز، صنعت نفت و بانکداری هم دست دارد، در سال‌های اخیر حدود ۶۰ درصد از اقتصاد سوریه را تحت اختیار خود درآورد و تا چندی پیش بزرگترین کارآفرین وفادار به حکومت بشار اسد و ضامن بقای حکومت او بود.

اما حال ورق برگشته است.  وزارت دارایی سوریه مخلوف ۵۰ ساله را به فساد و فرار مالیاتی متهم کرده و از او خواسته است معادل ۲۳۰ میلیون یورو به دولت پرداخت کند.

خانه مخلوف در دمشق تفتیش، بخشی از اموالش توقیف و شماری از کارمندانش بازداشت شدند. مخلوف که احتمال داده می‌شود پیش از بالا گرفتن ماجرا سوریه را ترک کرده، هفته گذشته با حکم دادگاه حتی ممنوع الخروج شده است.

برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که مخلوف حال در امارات متحده عربی به سر می‌برد. او در چند هفته اخیر سه فیلم در فیس‌بوک منتشر کرده و اتهاماتی علیه خانواده اسد مطرح کرده است.

مخلوف در یکی از این فیلم‌ها می‌گوید فقط به پسرعمه خود بشار اعتماد داشته و نه "هیچ‌کس دیگری "در خانواده او. برخی می‌‌گویند منظور مخلوف احتمالأ، اسماء اسد همسر بشار اسد است که پس از مرگ مادرشوهرش در پی کاهش نفوذ خانواده مخلوف در حکومت سوریه است.

اسماء اسد از هفته پیش مدیریت یک سازمان خیریه تأسیس شده توسط مخلوف را بر عهده گرفته است. دنی مکی، کارشناس سوری  در تحلیلی برای مؤسسه خاورمیانه در واشنگتن نوشته است حامیان مخلوف اطمینان دارند که همسر رئیس جمهور پشت پرده مشکلاتی است که برای او پیش آمده است.

اسماء اسد از هفته پیش مدیریت یک سازمان خیریه تأسیس شده توسط مخلوف را بر عهده گرفته است

اسماء اسد، که پیش از ازدواج با بشار ، کارشناس مسائل مالی بانک جی‌پی مورگان بود می‌خواهد در اصلاح ساختار اقتصادی سوریه نقش بازی کند. ممکن است مخلوف مانع او بوده باشد . اسماء اسد که زمانی، روزنامه بریتانیایی گاردین او را "چهره زیبای دیکتاتوری" خوانده بود، بازی قدرت را می‌شناسد. بحران اقتصادی سوریه ممکن است برای او تنها بهانه‌ای برای برهم زدن بازی قدرت در قبیله اسد بوده باشد.

واقعیت اینجاست که اسد با بحران شدید اقتصادی در سوریه دست و پنجه نرم می‌کند و طایفه او که از نیم قرن پیش بر سوریه حکمرانی می‌کند حال به دلیل ویرانی جنگ و تحریم‌های بین‌المللی توان پرداخت هزینه‌های خود را ندارد.

قیمت مواد غذایی و هزینه مسکن در سوریه سر به فلک کشیده و پس از ۹ سال جنگ داخلی ۸۰ درصد از مردم این کشور در فقر زندگی می‌کنند. اقتصاد کشور در آستانه ورشکستگی است و بازسازی زیرساخت‌های نابود شده آن براساس برآوردهای سازمان ملل دستکم ۴۰۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.

از سوی دیگر مدت‌ها است که رسانه‌ها از خواست روسیه برای بازپرداخت هزینه‌های کمک نظامی این کشور به اسد خبر می‌دهند.  روسیه سال ۲۰۱۵ میلادی وارد جنگ داخلی سوریه شد و اسد را از شکست قطعی در برابر مخالفان خود نجات داد. مسکو از  قرار حال سه میلیارد دلار از اسد می‌خواهد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پیشتر شایع شده بود که مسکو از مخلوف خواسته است این پول را پرداخت کند. رامی مخلوف در مسکو هم سرمایه‌گذاری کرده و دارایی قابل توجهی دارد. پوشیده نیست که پوتین و اسد این روزها رابطه چندان خوبی ندارند. جیمز جفری ، نماینده آمریکا در سوریه می‌گوید: «روس‌ها از اسد راضی نیستند.»

خبرگزاری بلومبرگ هم به نقل از مقامات مطلع چندی پیش نوشته بود پوتین خواستار انعطاف‌پذیری بیشتر اسد برای برای یافتن راه حل سیاسی و پایان مناقشه سوریه است. مسکو خواستار امتیازدهی اسد به مخالفان در مذاکرات صلح سازمان ملل در ژنو است. اسد اما هرگونه سازش با مخالفان خود را رد می‌کند و می‌خواهد ریاست‌جمهوری خود را برای یک دوره دیگر آ‌ن‌هم با برگزاری انتخابات در سال آینده، بدون رقابت سیاسی تمدید کند.

در چند هفته گذشته‌ گزارش‌های متعددی در نقد اسد در رسانه‌های روسی منتشر شده که می‌گویند کمتر از یک سوم مردم سوریه حامی اسد هستند. فیراس طلاس، مخالف اسد و فرزند وزیر دفاع پیشین سوریه در مصاحبه‌ای با تلویزیون روسیه گفته است: «مسکو می‌تواند هر زمان بخواهد یک شورای نظامی جایگزین اسد کند تا انتخابات آزاد در سوریه برگزار کند»

کریم حسن، کارشناس روسیه اما معتقد است مسکو هیچ جایگزینی برای اسد ندارد. او به رسانه‌های آلمانی گفته است پوتین نمی‌تواند در مورد سوریه تصمیم‌گیری کند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اما اسد هم شانس چندانی برای غلبه بر بحران اقتصادی این کشور و محکم‌کردن جای پای خود در سوریه ندارد. با توجه به سقوط قیمت نفت و پاندمی کرونا نه تنها روسیه بلکه ایران هم توان حمایت بیشتر از اسد را ندارند و گرفتار مشکلات خود هستند.

ایران، دومین متحد بزرگ اسد به دلیل تحریم های آمریکا، سوء مدیریت و فساد خود گرفتار بحران اقتصادی است. حکومت ایران حال برای نخستین‌بار در پنجاه سال گذشته از صندوق بین‌المللی پول کمک خواسته است. در نتیجه حکومت سوریه می‌داند، گزینه‌های چندانی پیش‌رو ندارد. توقیف اموال رامی مخلوف، احتمالأ یکی از آخرین گزینه‌ها بوده است.