احیای تئاتر پس از کرونا و چند مسئله/ کاهش تماشاگر حتمی است؟

به گزارش خبرنگار مهر، وحید لک فعال حوزه تئاتر طی یادداشتی درباره وضعیت گروه‌ها و سالن‌های تئاتری و راهکاری که دولت باید در حمایت از فعالیت‌های تئاتری در نظر بگیرد، نکاتی را مطرح کرد.

در متن این یادداشت چنین آمده است:

«چهار ماه از تعطیلی مراکز و مجموعه‌های هنری در پایتخت گذشت. تقریباً یک سوم یک سال و در حدود ۱۲۰ روز. کووید ۱۹ (کرونا) با آمدنش تقریباً تمام فعالیت‌های اجتماعی را به تعطیلی کشاند و تنها دلیل قانع‌کننده و قابل‌قبول برای تعطیلی تمامی مشاغل «نجات جان انسان‌ها» بود که با پیشگیری و درمان این دوره چهار ماهه را سپری کردیم و همچنان ادامه دارد. تقریباً یک ماهی می‌شود که برخی از مشاغل با تعاریف و پروتکل‌های بهداشتی فعالیت خود را از سر گرفته‌اند و در تلاشند که به ثبات نسبی قبل از شیوع کرونا برگردند و بعضاً گروهی نیز درصدد جبران ضرر و زیان‌های دوران بیکاری و تعطیلی. در این بین تا امروز مجموعه‌های هنری از جمله سالن‌ها و تالارهای نمایش (تماشاخانه‌ها)، گالری‌ها، سینماها، موسسه‌های فرهنگی و هنری و آموزشی، ستادهای برگزاری جشنواره‌های ملی و بین‌المللی و … تقریباً به طور کامل تعطیل بوده و هیچ گونه فعالیت تخصصی و حرفه‌ای و البته جاری خود را نتوانسته‌اند آغاز کنند و همچنان منتظر دریافت پیشنهاد برنامه‌ای جامع و کامل و همچنین راهبردی‌اند که بشود با کمترین خطا (اول در حفظ سلامتی مخاطبان و در وهله بعد درآمدزایی) فعالیت خود را آغاز کنند.

در این بین شکل و شمایل فعالیت تماشاخانه‌ها با بخش‌های دیگر امور هنری کمی متفاوت‌تر است که باید از سوی تصمیم‌گیرندگان در وزارتخانه‌های بهداشت و فرهنگ مورد توجه جدی‌تری قرار گیرد.

از آنجا که تولیدات نمایشی پیش از اجرای عمومی، نیاز به تمرین گروه اجرایی (در حدود یک ماه) دارد، می‌بایست با نظارت مراجع مورد تایید وزارت بهداشت، تایید بهداشتی تمامی سالن‌های فعال به صورت رسمی انجام شده و پروتکلی به صورت روزانه در اختیار مدیران تماشاخانه‌ها قرار گیرد، همین مسأله می‌تواند در آرامش نسبی گروه‌های هنری و مخاطبان تاثیر فراوانی برای ادامه فعالیت داشته باشد.

همچنین این پروتکل بهداشتی می‌بایست در بندهایی، شرح وظایفی را نیز ویژه گروه‌های هنری و مخاطبان (تماشاگران) پیش‌بینی کند که پیشنهاد می‌شود شرح وظایف گروه‌های هنری و تعهدات تماشاخانه‌ها در قراردادهای اجرا درج شود و تعهدات مخاطبان نیز در بلیت‌ها و سایت‌های فروش بلیت، سایت‌های اطلاع رسانی تماشاخانه‌ها و همچنین تابلوهای داخل سالن‌های انتظار منعکس شود.

از آنجا که بسیاری از کشورها، برنامه‌های ملی و بین‌المللی خود را از سال ۲۰۲۰ به ۲۰۲۱ منتقل کرده‌اند شاید این نگاه، الگوی مناسبی برای برنامه‌های ملی و بین‌المللی کشور ما نیز مناسب باشد، اما برای آغاز اجراهای عمومی، مهم‌ترین مسأله جلب توجه و رضایت و اطمینان تماشاگر است، تماشاگری که در شرایط حال، مهم‌ترین مسأله‌اش حفظ سلامتی است و بعد دیدن آثار نمایشی، که این مسأله نیز در گرو تصمیمات مشترک وزارت بهداشت، وزارت فرهنگ، مدیران تماشاخانه‌ها و گروه‌های نمایشی دارد و در واقع در هر شرایطی تا از بین رفتن کامل ویروس کرونا و اعلام وضعیت سفید، هر چهار بخش اشاره شده می‌بایست به مخاطب و تماشاگر سالن‌های نمایشی تعهد پیدا کنند.

پس از طی این مراحل تعیین بهای بلیت در سال جدید در تماشاخانه‌های خصوصی و دولتی است و همچنین نحوه فروش صندلی‌های سالن‌های نمایشی است که در این مرحله نیز مهم رعایت فاصله قانونی است که مطمئناً در پروتکل بازگشایی سالن‌ها اشاره خواهد شد.

در بحث بازگشایی سالن‌های خصوصی از آنجا که قرار است پروتکل رعایت فاصله تماشاگران از یکدیگر عملیاتی شود، به نظر می‌رسد چند اتفاق را شاهد باشیم که این وضعیت باید به صورت کاملاً تخصصی بررسی شود. از جمله افزایش بهای بلیت، افزایش درصد قراردادهای تماشاخانه‌ها و یا سایت‌های فروش بلیت و حتی خدمات تبلیغاتی و … در هر صورت همان طور که پیشتر هم اشاره کردم با توجه به تفاوت در شکل اجرایی این گونه هنری، اگر موارد بالا اجرایی شود به طور حتم با کاهش تماشاگر روبرو خواهیم شد و البته به میزان بسیار بالا.

در صورتی که فرض بر آن بگیریم که درصد قراردادهای سالن‌ها با گروه‌های نمایشی بالا نرود، قیمت بلیت نیز نجومی نشود و تماشاگران وارد سالن‌ها شوند، فقط یک راه می‌ماند که باید دولت تا پایان «کرونا» به گروه‌های متقاضی حمایت مالی، سوبسید مناسب‌تری را اختصاص دهد.