تصاویر| آتش‌سوزی در محوطه سایت تاریخی ربع رشیدی تبریز

آفتاب‌‌نیوز :

عصر روز چهارشنبه ۱۴ خرداد، خبر رسید که علف‌های هرز محوطه‌ی سایت تاریخی رَبع‌رشیدی آتش گرفته‌اند. هر چند ساعتی بعد با حضور نیروهای آتش‌نشانی، علف‌ها خاموش شد، اما وقوع این اتفاق باز هم داستانِ هشدارهای سال گذشته برای محوطه‌های تاریخی را به یاد می‌آورد که معمولا احتمال آتش‌گرفتن علف‌های هرز بلند با آغاز تابستان و گرمای هوا را تذکر می‌دهد.

تصاویر نشان می‌دهند، زمینِ برهوت در اطرافِ محوطه‌ی ربع‌رشیدی - که بخش زیادی از آن در طول سال‌های گذشته توسط مردم تملک و حتی روی‌ آن‌ها سخت‌وساز انجام شده به حدی که برخی از خانه‌ها امروز سند قانونی دارند - سیاه شده است و بین این سیاهی‌ها باقی‌مانده‌های ربع‌رشیدی چشمک می‌زند. محوطه‌ای تاریخی که به اعتقادِ فعالانِ میراثی تبریز قطعا رشیدالدین فضل‌الله همدانی وزیر دانشمند ایلخان‌ها ۷۰۰ سال قبل و وقتی که نخستین مجموعه دانشگاهی جهان را در تبریز راه‌اندازی کرد، هیچ‌گاه تصور نمی‌کرد که شاید روزی به این وضعیت دچار شود.

از یک سو می‌گویند سال‌هاست واژه آتش‌سوزی در تابستان با محوطه‌های تاریخی در نقاط مختلف کشور عجین شده! اتفاقی که به جای تبدیل شدن به یک زنگ خطر، در حال تبدیل شدن به رخدادی ساده و روزمره است که دست‌کم یک وظیفه، از وظایف مسئولان در محوطه تاریخی کم می‌کند تا کار علف‌زنی در محوطه‌ها را به دوش گرمای هوا بیندازند و از سوی دیگر باستان‌شناسان بروز همین اتفاق را در محوطه‌های تاریخی که از قضا اغلب آن‌ها هنوز نیازمند بررسی‌ها و کاوش‌های مطالعاتی باستان‌شناسانه است، عاملی در از بین رفتن تدریجی نشانه‌های تاریخی آثار و سازه‌های تاریخی در این محوطه‌ها می‌داند.

حالا محوطه‌ی وسیع و بزرگ ربع رشیدی که یکی از مهم‌ترین مشکلات آن تملک زمین‌های حریمِ این محوطه توسط مردم و حتی ساخت‌وسازهای غیرمجاز است، بعد از آزاد سازی به کاوش‌هایی عمیق و گسترده نیاز دارد، محوطه‌ای که بیابانی بودنش خود عاملی در رشد علف‌های هرز است و به دنبال بی‌توجهی‌ها خودش هم در آتش می‌سوزد.

هر چند بزرگ شدن علف‌های هرز در این محوطه عاملی آسان‌تر برای اعلام علت آتش‌سوزی است، اما با این وجود برخی حرف و حدیث‌ها از عمدی بودن برخی از این آتش‌سوزی‌ها خبر می‌دهند که اگر حالت دوم را در نظر نگیریم، بی‌توجهی به علف‌های هرزی که هر سال یکی از هشدارهای فعالان و دوستداران میراثی صرفِ وجین کردن آن می‌گذرد، خود می‌تواند یک عامل عمدی در این اتفاق محسوب شود.

محمد باقر هنرمند مدیر کل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی در تشریح جزئیات این حادثه اظهار کرد: آتش سوزی مربوط به آتش گرفتن علف‌های هرز در محوطه سایت تاریخی ربع رشیدی تبریز است.

او از حضور آتش نشانان در محل خبر داد و گفت: به گفته معاون عملیاتی سازمان آتش نشانی تبریز این آتش سوزی اطفاء شده و آتش‌نشانان در حال لکه گیری هستند. علت این حادثه هنوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد افزایش دما و گرمای هوا دلیل آن باشد.  با توجه به اینکه علت بیش از ۸۰ درصد آتش سوزی‌ها مربوط به خطای انسانی است، از شهروندان و هم استانی‌های عزیز خواهش می‌کنیم تا به هنگام روشن کردن آتش از خاموش شدن آن اطمینان حاصل کرده و از انداختن زباله به ویژه زباله‌های پلاستیکی قابل اشتعال مانند بطری به بیرون خودداری کنند.