بخت‌آزمایی به نام پیش‌فروش خودرو در ایران

در حالی که تنها چند ده‌هزار خودرو توسط دو شرکت ایران خودرو و سایپا در طرح پیش‌فروش جدید خودرو در ایران عرضه می‌شوند، اما میلیون‌ها نفر در طرح خرید ثبت‌نام کرده‌اند.

شرکت سایپا اعلام کرده است در قرعه کشی این شرکت ۱۰ هزار محصول سایپا پیش‌فروش شده‌اند در ثبت‌نام اخیر برای طرح فروش فوق‌العاده محصولات سایپا، یک میلیون و ۷۶ هزار نفر شرکت کرده‌اند.

در پیش‌فروش دیگری شرکت سایپا ۴۰ هزار خودرو شامل ۹ محصول را پیش‌فروش می‌کند. پیش‌پرداخت یکی از این ۹ محصول که برای خودروی شاهین سایپا است ۸۰ میلیون تومان اعلام شده است. این در حالی است که هنوز مشتریان اطلاعات دقیقی درباره این خودرو ندارند.

در پیش‌فروش‌های جدید حتی مشخصات دقیق برخی خودروهای پیش‌فروش شده مشخص نبوده یا نیست و این پیش‌فروش و قرعه‌کشی را می‌توان از عجایب فروش خودرو در جهان دانست. فروشی که مشتری نمی‌داند دقیقا چه چیزی را می‌خرد اما برای هر خودرو صدها نفر در نوبت خرید هستند.

برنده نهایی خودروسازانی هستند که توانسته‌اند با فشار به دولت قیمت خودرو را افزایش دهند و با تغییر شرایط فروش، فروش خودرو را تبدیل به بخت‌آزمایی کنند.

بازار انحصاری و بدون رقابت ، ممنوعیت واردات خودرو، کنترل شدید بازار توسط دولت، تبدیل خودرو از کالای مصرفی به سرمایه‌ای، به دلیل شرایط ایران، سبب شده تا چنین وضعیت عجیبی پیش آید. برخی به دنبال سود بیشتر به دلیل تفاوت قیمت کارخانه با بازار و برخی به دنبال راهی برای کاهش نیافتن سرمایه، به سمت این بخت‌آزمایی جدید در ایران رفته‌اند. اما برنده نهایی خودروسازانی هستند که توانسته‌اند با فشار به دولت قیمت خودرو را افزایش دهند و با تغییر شرایط فروش، فروش خودرو را تبدیل به بخت‌آزمایی کنند.

شرکت ایران خودرو هم شرایط مشابهی با شرکت سایپا در پیش فروش‌های خود دارد.

براساس آمار در ثبت‌نام اولیه طرح فروش فوق العاده، سهم ایران خودرو ۱۵ هزار دستگاه بود و حدود چهار میلیون و ۷۴۴ هزار نفر متقاضی خرید چهار محصول این شرکت بوده‌اند.

پس از بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا قیمت خودرو در ایران کاهش شدیدی یافت اما با شروع سال نوی خورشیدی داستان تغییر کرد و قیمت خودرو افزایش پیدا کرد.

کارشناسان درباره علت این افزایش قیمت اختلاف نظر دارند. برخی کاهش عرضه توسط خودروسازان، انبار کردن خودرو و دلال‌بازی را دلیل این افزایش قیمت می‌دانند. برخی دیگر حرکت سرمایه‌های سرگردان از سمت بازار طلا، ارز و بورس به سمت بازار خودرو را دلیل این اتفاق می‌دانند.

یکی از دلایل کاهش تولید عنوان شده است. به گزارش خبرگزاری فارس تولید انواع خودرو در ایران طی دو ماه ابتدایی امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل ۳.۳ درصد افت داشته است. در این مدت تولید ایران‌ خودرو هشت درصد افزایش و تولید سایپا ۱۶ درصد کاهش داشته است.

عوامل عنوان شده باعث شد تا شرایط بازار خودروی ایران برخلاف همه جهان پیش رود؛ بحران کرونا در جهان سبب شده است خودروسازان شرایط ويژه‌ای را برای فروش خودروهای خود ایجاد کنند. به عنوان مثال به دلیل ویروس کرونا و افزایش بحران اقتصادی، شرکت‌های مختلف به سمت روش‌های تازه‌ای برای فروش خودرو در بازار آمریکا رفته‌اند. در یک اقدام جدید برند‌هایی مانند جیپ، شورولت و دوج خودروهای خود را در بازه هفت ساله به‌صورت اقساط می‌فروشند.

این شرکت‌ها با توجه به شرایط به‌وجود آمده، خودروهای خود را در خانه به خریداران تحویل می‌دهند و و روند فروش به‌صورت کاملا اینترنتی و بدون نیاز به مراجعه افراد به مراکز فروش انجام می‌شود.

بیش از ده سال است فروش اقساطی در دوره هفت ساله در آمریکا سابقه نداشته است.

البته شرایط در ایران بسیار متفاوت شده و حتی دولت برای خریدن خودرو محدودیت‌هایی را ایجاد کرده است.

بیشتر در این باره: فساد خودروسازان ایرانی از کجا می‌آید؟

به گزارش خبرگزاری‌های ایران، بر اساس مصوبات کمیته خودرو که با حضور دستگاه‌های نظارتی از جمله «دادستانی کل کشور» و «سازمان بازرسی کل کشور» به دو خودروساز ابلاغ شده است، به هیچ عنوان امکان صلح یا فروش خودرو به صورت وکالتی تا یکسال وجود ندارد.

از طرفی سند خودروی واگذار شده به مدت یکسال در رهن شرکت خودروساز باقی خواهد ماند، به همین دلیل امکان فروش تا پایان این دوران وجود ندارد.

همچنین پلاک واگذار شده از سوی پلیس راهور به فرد مشمول، به هیچ عنوان قابل انتقال به غیر نیست و مسئولیت هرگونه کشف تخلفات بر عهده دارنده پلاک انتظامی است.

این در حالی است که خودروی واگذار شده صرفاً با تطبیق مدارک هویتی به فرد ثبت‌نام کننده دارای مشخصات ثبت شده، تحویل داده خواهد شد.