کرونا در افغانستان؛ اضطراب زنان باردار و دلتنگی پدری که اولین فرزندش را ندید

Image caption بهشته پارسینا زن جوانی که ترس از ابتلا به کرونا همپای درد زایمان‌اش بوده؛ سه هفته قبل برای سومین بار مادر شد

شیوع کرونا محدودیت‌های زیادی را برای شهروندان افغان ایجاد کرده و دراین میان مشکلات زنان باردار در این کشور دو چندان است.

الهه هاشمی، در آخرین روزهای بارداری‌ و در انتظار اولین فرزند است. می‌گوید برای کودک شان قرار است به دنیا بیاید حتی یک پیراهن ساده هم ندارد و نمی‌داند اگر اینجا متولد شود، کودک خود را با چه چیزی بپوشاند!

او می‌گوید:"وقتی ۸ ماه پیش برای اولین بار فهمیدم باردار هستم ، دکتر به من گفت که آخرین ماه‌های بارداری‌ام سخت و پرمخاطره خواهد بود و نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای خواهم داشت."

خانم هاشمی می‌گوید که "این مشکل باعث شد به ایران سفر کنم و تحت نظر چند پزشک داروی لازم را برای خودم تهیه کنم و تا نزدیک شدن وقت زایمان به کابل برگردم. یادم هست از همان ابتدا استرس داشتم اما تصورش را نمی‌کردم که به یک بارگی جهان با یک ویروس به این اندازه دگرگون شود. هیچکس تصورش را نمی‌کرد."

او می‌گوید کمتر به کادر پزشکی و بهداشتی در کشور اعتماد دارد و حالا این بی‌باوری با شیوع ویروس کرونا بیشتر هم شده است. می‌گوید خانه ماندن‌های اجباری افسرده‌اش کرده و تبلیغات رسانه‌ای تشویش ذهنی‌اش را دوبرابر ساخته است.

در افغانستان، مشکل زنان باردار در دوران کرونا تنها کمبود امکانات، قرنطین و افسردگی ناشی از آن نیست؛ ترس ابتلا به ویروس در هنگام زایمان یا وقت آزمایش‌های ماهانه بخش دیگری است که دلهره‌شان را بیشتر کرده است.

وضعیت نابسامان بهداشتی در کشور نگرانی را برای مردم بیشتر کرده است اما مادران باردار حالا بیشتر در معرض خطر قرار دارند زیرا جان دو نفر در خطر است. خطری که باعث شده شماری حتی به زایمان در خانه فکر کنند.

خانم هاشمی برای زایمان اولین فرزندش تصمیم داشته ماه‌های آخر را به خانه مادرش در تهران برود و همانجا در بیمارستانی مطمئن زایمان کند، حالا به دلیل شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌های بار آمده مثل قرنطین و نبود پرواز در "اوج تنهایی" در کابل مانده است.

Image caption الهه هاشمی در آخرین روزهای بارداری‌اش و در انتظار اولین فرزندش است

اومی‌گوید حتی به زایمان در خانه فکر کرده که شاید در این شرایط مصون‌تر از رفتن به بیمارستان باشد.

خانم هاشمی تاکید می‌کند که در تمام این مدت سعی کرده است با مشکلات صحی ناشی از بارداری هم در خانه بماند و به دکتر مراجعه نکند اما همان اوایل نزدیک به دو ماه پیش وقتی با ضربان های نامنظم و دردناک قلبی، افت شدید فشار خون و کم تحرکی جنین روبرو بوده به یکی از بزرگترین بیمارستان‌های خصوصی مراجعه کرده است.

داستان‌های زیادی از برخورد غیرتخصصی دکتران از جمله عدم رعایت حریم خصوصی و تشکیل پرونده در مقابل ده‌ها مراجع تا عدم رعایت مسائل بهداشتی دارد. می‌گوید در نهایت "بدون کمترین توجهی به توضیحاتم در مورد سابقه بیماری‌ام دکتر به من گفت: "بس است تو از چهره‌ات معلوم است سالم هستی و تشویش هایت بی مورد است و من وقت ندارم!

خانم هاشمی می‌گوید به یکی دیگر از بیمارستان‌های خصوصی رفته ولی از لحظه ورود متوجه شده که هیچ تدابیری برای مقابله با کرونا ندارند. او وضعیتش را اینگونه توضیح می‌دهد: "دو ماه را هرلحظه با تصور اینکه در بهترین بیمارستان شهر در حال جان دادن هستم یا مبتلا به کرونا می‌شوم سپری کردم و حالا هم نمی‌دانم برای زایمان به کجا بروم."

متخصصان هم به مراجعان‌شان توصیه کرده‌اند که فقط در صورت داشتن مشکلاتی جدی‌ حضوراً به آنها مراجعه کنند در غیر آن از شبکه‌های اجتماعی برای مکالمات و مشوره‌ با آنها استفاده کنند.

نجماالسما شفاجو، متخصص زنان و زایمان می‌گوید حالا زنان کمتر به او مراجعه می‌کنند زیرا بیرون آمدن و بودن در محیط بیمارستان خودش ریسک را بالا می‌برد و مردم متوجه این خطر هستند. خانم شفاجو تائید می‌کند که او هم به مراجعین پیشنهاد کرده تا جای امکان حضورا به دیدراش نروند.

تولد یک میلیون کودک افغان در سایه کرونا

• 'اگر واقعا کرونا وجود دارد، چرا هنوز کسی را در محله ما نکشته؟'

Image caption نجماالسما شفاجو، متخصص زنان و زایمان می‌گوید حالا زنان کمتر به او مراجعه می‌کنند

بهشته پارسینا، زن جوانی که ترس از ابتلا به کرونا همپای درد زایمان‌ برای او بوده؛ سه هفته قبل برای سومین بار مادر شد. او که روزهای آخر بارداری را با استرس کرونا پشت سر گذاشته نگران مبتلا شدن به ویروس در محیط شفاخانه/بیمارستان بوده است. این نگرانی وادارش کرد که برای اطمینان خاطر هم که شده کاری کند.

خانم پارسینا خودش پزشک است. او چند روز قبل از وقت زایمان، اتاقی را در یکی از بیمارستان‌های خصوصی رزرو کرده بود و با ضدعفونی کردن محیط به نگرانی‌اش پاسخ داده است.

تمام این آمادگی هم برای رفع نگرانی او کفایت نمی‌کرده اما چاره‌ دیگری نیافته جز این و شستن مکرر دست‌ها زمان حضور در بیمارستان. سومین فرزند خانم پارسینا بدون مشکل متولد شد و هردو سالم به خانه رفتند.

اما داستان همه زنان باردار در افغانستان همیشه ختم به خیر نمی‌شود. هنوز هم از هر ۱۰۰ هزار زن باردار ۶۰۰ نفر هنگام زایمان جان می‌بازند. بسیاری از زنان در مناطق دور دست و روستاها به بیمارستان و دکتر دسترسی ندارند و در خانه با ابتدایی‌ترین امکانات زایمان می‌کنند. شماری هم در مسیر صعب‌العبور روستاها قبل از رسیدن به مرکز صحی جان می‌دهند.

حالا کرونا محدودیت‌های بیشتری خلق کرده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل(یونیسف) اخیراً اعلام کرده که میلیون‌ها مادر و نوزاد به دلیل محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا در معرض خطر جدی قرار دارند.

این نهاد تاکید کرده که فشارهای وارد شده بر مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها؛ خدمات حیاتی و بهداشتی را برای مادران و نوزدان تحت تاثیر قرار داده است. نظر به یافته‌های یونیسف بیشترین کودک در ۴۰ هفته بعد از همه گیر شدن بیماری کووید۱۹ در کشورهای آسیای میانه متولد خواهند شد که افغانستان نیز شامل آن است. یونیسف شمار کودکان متولد شده در افغانستان را یک میلیون اعلام کرده است. این نهاد از دولت‌ها و سازمان‌های کمک ‌کننده خواهان کمک فوری به مادرها و نوزادان شده است. وضعیت در کشور توسعه‌نیافته‌ای مثل افغانستان نیاز به توجه جدی‌تری دارد.

قرنطین و پدری دور از فرزند

Image caption قرنطین و پدری دور از فرزند

افغانستان که یکی از دو کشوری است که هنوز موادری از پولیو(فلج کودکان) در آن وجود دارد و از جانبی سیستم بهداشتی آماده مقابله با ویروس مهلک و خطرناکی چون کرونا را ندارد.

شیوع ویروس کرونا باعث شده نه تنها زنان باردار نگران باشند، بلکه مادرانی هم که کودکان واجد شرایط واکسن دارند از رفتن به دکتر سر باز بزنند.

مژگان خروش، مادر پنج فرزند نگران است که کودک یک ساله‌اش را برای انجام واکسن‌هایی که وقتش رسیده به بیمارستان ببرد. او نمی‌داند بین واکسن‌های حیاتی برای کودکش و ترس آلوده شدن به ویروس کدام را انتخاب کند. خانم خروش می‌گوید از دوستش که در بخش واکسن کودکان کار می‌کند درخواست کرده تا با واکسن به خانه‌اش برود.

سایه سنگین کرونا بر سر پدران هم افتاده است. فضل‌الحق مرادی، مردی ۲۹ ساله که برای اولین بار دو ماه قبل پدر شد، هنوز چشم‌اش به دیدار کودکش روشن نشده است. او می‌گوید شاید هیچ چیزی در زندگی به اندازه تجربه پدر شدن خوشحالش نکرده اما غم اینکه کودکش بیش از ۶۰ روز اول زندگی را بدون حس آغوش پدر گذرانده، دست خوشی او را بسته است.

آقای مرادی در کابل زندگی می‌کند. همسر او که دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد در ایران است، کودکش را در شهر هرات افغانستان به دنیا آورده است؛ درست زمانی که قرنطین و محدودیت‌های رفت و آمد تازه وضع شده بود. مشخص نیست طارق(نوزاد) چند ماه بعد دستان پدر را احساس کند و آقای مرادی چه زمانی لبخند کودکانه اولین پسرش را ببیند.

چشم‌اندازی برای ختم این بحران در کشور روشن نیست. شماری معتقدند به دلیل کمبود امکانات و عدم دسترسی به آزمایش و مراکز صحی، تعداد مبتلایان در افغانستان تدریجی رشد می‌کند و ممکن زمان بیشتری برای کنترل این ویروس نیاز باشد. در تمام افغانستان با جمعیت تخمینی حدود ۳۴ میلیونی تنها ۷ آزمایشگاه، آزمایش کرونا انجام می‌دهند که تا به دست آوردن نتیجه برای هر کسی دست کم ۳ روز زمان را در بر می‌گیرد.

پخش این فایل در دستگاه شما پشتیبانی نمی شود. کرونا در افغانستان؛ انتقاد از شفاف نبودن شیوه مصرف کمک‌های جهانی