کرونا؛ رئیستان تا چه اندازه باید درباره شما اطلاعات داشته باشد؟

حق نشر عکس Ford Image caption فورد پیش از ورود کارمندان دمای بدن آن‌ها را بررسی می‌کند

همزمان با بازگشایی مجدد مشاغل، خیلی از کارفرماها برای بررسی وضع سلامتی کارمندانشان به شیوه‌های جدیدی روی آورده‌اند، از دماسنج‌های تصویری گرفته تا مچ‌بند.

کارمندان شرکت فورد در سراسر دنیا باید صبح اول وقت دو کار جدید انجام دهند. اول باید روی گوشی‌های تلفن خود به سه سوال سلامتی پاسخ دهند تا مشخص شود که خطری برای دیگر کارمندان ندارند، و سپس هنگام ورود به محل کار دمای بدنشان را با ایستادن در برابر دماسنج‌های تصویری ثبت کنند.

فقط هم مختص فورد نسیت. چنین تمهیداتی در بسیاری از شرکت‌ها به روال عادی تبدیل شده است. آمازون، والمارت و خیلی‌های دیگر - از جمله بی‌بی‌سی - از این دماسنج‌ها استفاده می‌کنند. کارمندان هم عموما از این کار استقبال کرده‌اند، چرا که مانند کارفرماهایشان دوست دارند ویروس کرونا مهار شود.

جان گاردینر، مدیر اجرایی فورد، می‌گوید "تا به حال کسی مخالفت نکرده است. همه می‌دانند که خطر اصلی چیست و درک می‌کنند که ما این کارها را برای محافظت از ایمنی و سلامت آن‌ها می‌کنیم."

• ۱۲ نکته درباره تاثیر روانی کرونا؛ چه باید کرد؟
• چگونه با اضطراب‌های بعد از رفع محدوديت‌ها كنار بياييم

حق نشر عکس Getty Images Image caption همه کارمندان فورد باید پیش از ورود به محل کار به چند پرسش پاسخ دهند

اما سنجش دمای بدن کارمندان تنها یکی از موارد نقض حریم خصوصی کارمندان است، اتفاقی که تا همین چند ماه پیش هم غیر قابل تصور بود.

اپلیکیشن‌های ردگیری کووید-۱۹ و پرسش‌هایی که پیرامون حافظت از داده‌ها ایجاد کرده‌اند، باعث دردسر دولت‌ها شده است، اما حالا شرکت‌ها هم می‌خواهند طرح‌های خود را اجرا کنند.

پرایس‌واترهاوس‌کوپرز، یکی از غول‌های حسابداری، اپلیکیشنی به نام چک‌این ساخته است که در حال حاضر دارد در دفتر شانگهای این شرکت آزمایش می‌شود.

گوشی تلفن شما هر برخورد نزدیکی با کارمندان دیگر را ثبت می‌کند و اگر تست کووید-۱۹ کسی مثبت شود، از همه افرادی که اخیرا با او تماس داشته‌اند خواسته می‌شود که خود را قرنطینه کنند. این شرکت فکر می‌کند که می‌تواند آن را به کارفرماهای دیگر نیز بفروشد.

حق نشر عکس Getty Images Image caption یکی از کارمندان پرایس‌واترهاوس‌کوپرز در هند: این شرکت اپلیکیشنی برای نظارت بر فاصله کارمندانش ساخته است

اما خیلی از استارت‌آپ‌های آمریکایی و اروپایی، مثل مایکروشر و کینکسون، تصمیم گرفته‌اند گوشی تلفن را نادیده بگیرند و در طراحی سامانه‌های ردگیری خود از مچ‌بند و گردنبند برای نظارت بر موقعیت مکانی افراد استفاده کنند.

کسب‌وکارهایی هم که ترجیح می‌دهند از ابزارهای ویدیویی برای نظارت استفاده کنند، می‌توانند سراغ شرکت‌هایی مثل گلیمپس آنالتیکس بروند که با ایجاد تغییرات در الگوریتم هوش مصنوعی خود آن را برای سنجش فاصله بین کارمندان و تشخیص ماسک روی صورتشان آماده کرده است.

بعضی از شرکت‌ها اما تصمیم گرفته‌اند که از کارمندان خود تست کرونا بگیرند. با اینکه هزینه این کار زیاد است، بعضی از سکوهای نفتی، معادن و دیگر فضاهای کاری بسته به این نتیجه رسیده‌اند که راه امن‌تری وجود ندارد. آمازون حتی اعلام کرده است که دارد آزمایشگاه اختصاصی خودش را می‌سازد.

حق نشر عکس Getty Images Image caption شرکت‌ها می‌توانند اجازه ورود به ساختمان را به همکاری با تمهیدات نظارتی مشروط کنند

آنا الیوت، کارمند دفتر حقوقی آزبورن کلارک، می‌گوید که در مشاوره‌هایش به مشتری‌ها می‌گوید که باید حریم خصوصی کارمندان را در نظر بگیرند و پیش از استفاده از تمهیدات جدید نظارتی با اتحادیه‌های کارگری صحبت کنند.

به گفته او "اگر نیت کارفرمای شما خیر است و کارهایش را هم درست انجام می‌دهد، فکر نمی‌کنم چندان جای نگرانی باشد." کاری که نباید بکنید استفاده از این فرصت برای جمع‌آوری حداکثری اطلاعات از کارمندانتان است.

• کرونا؛ حریم خصوصی در دوران همه‌گیری
• کرونا و تکنولوژی؛ آیا حریم خصوصی فدای حفظ جان می‌شود؟
• گذرنامه‌ مصونیت کرونا؛ آیا یک گروه برتر شکل‌‌ خواهد گرفت؟
• کرونا: چه تغییراتی در امنیت ملی و جاسوسی ایجاد خواهد شد؟

ما هنوز با همه جوانب این مساله آشنا نیستیم. برای مثال، رئیسان شرکت‌ها شاید تصمیم بگیرند که با استفاده از یک پرسشنامه سوالاتی درباره اینکه کارمندانشان با چه کسی زندگی می‌کنند یا در اوقات فراغتشان چه کارهایی می‌کنند بپرسند تا خطرات احتمالی دیگر را کشف کنند. اما خانم الیوت می‌گوید که چنین کاری احتمالا زیاده‌روی تلقی خواهد شد.

او اضافه می‌کند که کارمندان مجبور نیستند که به پرسش‌هایی که به زندگی خصوصی مربوط می‌شود پاسخ دهند، یا اجازه دهند دمای بدنشان را بگیرند، اما "عدم توازن قدرت" به این معنی است که به راحتی نمی‌توان چنین موضعی گرفت، مخصوصا حالا که امنیت شغلی هم بسیار پایین آمده است. و شرکت‌ها هم می‌توانند اجازه ورود به ساختمان را مشروط به همکاری با تمهیدات نظارتی کنند.

حق نشر عکس Microshare Image caption این مچ‌بندها در بیمارستان، زندان‌ها و اماکن نظامی بریتانیا در حال آزمایش است

در یکی از کارخانه‌های فورد در شهر پلیموث ایالت میشیگان، داوطلبان اخیرا مچ‌بندهایی را آزمایش کردند که اگر بیش از حد مجاز به یکدیگر نزدیک می‌شدند می‌لرزید، و اگر دور هم جمع می‌شدند به رئیس گروه خبر می‌داد.

بستن مچ‌بندی که نظارت مستمر بر موقعیت مکانی فرد را ممکن می‌کند برای خیلی‌ها یادآور داستان‌های جورج اورول است، و شرکت فورد تصمیم گرفت که از این سامانه استفاده نکند و در عوض وسایل محافظتی بیشتری به کارمندانش بدهد. اما بعضی‌ها هم از این ایده استقبال کرده‌اند.

شرکت رامبیت که حسگرهای پوشیدنی را ابتدا برای استفاده در بنادر طراحی کرده بود، می‌گوید تا به حال ۴۰۰ مورد استعلام درباره نسخه به‌روز‌شده‌ای که بر فاصله‌گذاری اجتماعی نظارت می‌کند دریافت کرده است.

یک شرکت فرانسوی که در شمال این کشور قطعات الکترونیکی تولید می‌کند، در یک ماه گذشته از مچ‌بندهایی استفاده کرده است که توسط استارت‌آپ آمریکایی مایکروشر ساخته شده‌اند. آن‌ها در این مدت سه مورد ابتلا به ویروس کرونا را شناسایی کرده‌اند و توانسته‌اند همه کسانی را که شاید در خطر باشند به خانه بفرستند. این سامانه در بیمارستان‌ها، زندان‌ها و اماکن نظامی بریتانیا نیز در حال آزمایش است.

حق نشر عکس Microshare Image caption مایک موران می‌گوید همه کارهای ما یک هدف داشته است و آن هم این است که راهی برای ورود به عادت‌های شخصی شما باز نشود

مایک موران، مسئول ارتباطات این استارت‌آپ، می‌گوید این سامانه در مقایسه با اپلیکیشن‌های موبایلی تهدید کمتری برای حریم خصوصی دارد.

به گفه او "کارمندان فقط لازم است از مچ‌بندی استفاده کنند که فرستنده بلوتوث دارد و صرفا می‌گوید 'من اینجا هستم' و می‌تواند در فاصله مشخصی فرستنده‌های دیگر را پیدا کند. این شیوه ردگیری کاری با اطلاعات شخصی افراد ندارد."

افراد در سامانه مایکروشر، مانند رامبیت، تا وقتی که تست کرونای آن‌ها مثبت نشده باشد ناشناس باقی می‌مانند.

آقای موران می‌گوید "همه کارهای ما یک هدف داشته است و آن هم این که راهی برای ورود به عادت‌های شخصی شما باز نشود." به گفته او شما هنگام ورود به محل کار مچ‌بند را می‌بندید و به این ترتیب با ردگیری خود تا پایان شیفت کاری موافقت می‌کنید. اما پس دادن مچ‌بند در پایان کار به این معنی است که دیگر کسی شما را ردگیری نمی‌کند.

با وجود تلاش‌های شرکت‌هایی نظیر مایکروشر برای حفظ حریم خصوصی، آقای موران می‌گوید که واقعیت این است که ما چاره‌ای جز پذیرش سطحی از نظارت نداریم، همان‌طور که بعد از حمله‌های تروریستی ۱۱ سپتامبر تمهیدات امنیتی بیشتر را پذیرفتیم تا در امنیت بیشتری زندگی کنیم.

حق نشر عکس Heather Ainsworth Image caption خانم آجونوا معتقد است که کووید-۱۹ نباید به بهانه‌ای برای نقض حقوق کارمندان تبدیل شود

چیزی که فعلا برای بیشتر کارمندان مهم است کسب اطمینان از اقدامات مراقبتی کارفرماها است، نه شکایت از زیاده‌روی‌های آن‌ها. اما کارشناسان حریم خصوصی می‌گویند که بالاخره زمانی فرا خواهد رسید که حفظ حقوق کارمندان به اولویت اول تبدیل خواهد شد.

آفیوما آجونوا، استادیار قانون کار در دانشگاه کرنل، می‌گوید "نگاه من به حریم خصوصی مطلق‌گرایانه نیست. اما نباید بگذاریم که همه‌گیری به بهانه تبدیل شود."

او می‌گوید چند ماه دورکاری خیلی از شرکت‌ها را به فکر خرید نرم‌افزارهای نظارت بر بهره‌وری انداخته است. این نرم‌افزارها می‌توانند ضربه‌های وارده به صفحه‌کلید را ثبت کنند، دوربین را فعال کنند و از صفحه نمایش عکس بگیرند.

البته این روند حتی پیش از ویروس کرونا نیز شدت گرفته بود، اما خانم آجونوا می‌گوید که قرنطینه باعث شد بیش از گذشته به آن علاقه نشان داده شود و نگرانی‌هایی را بابت افزایش فشار بر کارمندان، دخالت رئیسان در جزئیات زمان‌بندی کاری آن‌ها و نقض احتمالی حریم خصوصی ایجاد کند.

پخش این فایل در دستگاه شما پشتیبانی نمی شود. نگرانی‌ها به دنبال نقض حریم خصوصی با شیوع کرونا

برای مثال، ارتباط تصویری اینترنتی می‌تواند پنجره‌ای باشد به زندگی خانگی، گرایش جنسی، مذهب و خانواده، وضعیت اقتصادی و اینکه آیا بچه دارید یا نه. خانم آجونوا می‌گوید که این اطلاعات ممکن است به دستاویزی برای تبعیض تبدیل شوند.

شکی نیست که در شرایط اضطراری باید بعضی چیزها را پذیرفت، اما خانم آجونوا معتقد است که این سیاست‌ها به اندازه کافی به بحث گذاشته نشده‌اند.

"نگرانی اصلی از این نیست که شرکت‌ها دارند فاصله گیری اجتماعی لازم را اعمال می‌کنند. چیزی که نگران‌کننده است نبود قوانین نظارتی برای استفاده از این داده‌ها است. آیا می‌توان این اطلاعات را به شرکت‌های بیمه درمانی فروخت؟ به دلالان اطلاعات چه؟ یا مثلا به بانک‌ها و بیمه‌های خودرو که می‌توانند یا حق بیمه شما را بالا ببرند یا اصلا به شما بیمه نفروشند. در حال حاضر هیچ نظارتی وجود ندارد و شما می‌تواند هر کاری که می‌خواهید بکند."

گرفتن دمای بدن کارمندان او را خیلی نگران نمی‌کند، اما برنامه بعضی از شرکت‌ها برای تست گرفتن گسترده کارمندانشان چرا. او می‌گوید شرکتی که نمونه دی‌ان‌ای کارمندانش را در اختیار دارد می‌تواند از آن در آزمایش‌های ژنتیک هم استفاده کند.

حق نشر عکس Getty Images Image caption خانم آجونوا می‌گوید که این سیاست‌ها به اندازه کافی به بحث گذاشته نشده‌اند

شاید احتمال ابتلای شما به کووید-۱۹ یا بیماری‌های دیگر به دلایل ژنتیکی بیشتر باشد، آیا این چیزی است که بخواهید به رئیستان بگویید؟

"من نمی گویم که کارفرمایان نمی‌توانند برای مهار همه گیری این قدم‌ها را بردارند. مساله این است که هیچ تضمینی برای این مراحل که برای کارگران مضر نباشد، وجود ندارد."

• خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید