پشت پرده عدم تعیین تکلیف نمایشگاه کتاب / پای «بایکوت بودجه میلیاردی» در میان است؟

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو، طبق برنامه هرساله و پیش بینی شده سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران قرار بود، اوایل اردیبهشت ماه امسال در مصلی تهران برگزار شود اما ویروس کرونا به عنوان مهمان ناخوانده این روزهای کشورمان جلوی برگزاری بزرگترین رویداد فرهنگی، هنری کشور را گرفت تا یک خلاء بزرگ برای اهالی نشر و علاقه مندان کتاب و کتاب خوانی بوجود آورد که در این میان برخی ها طی چند ماه گذشته پیشنهاد برگزاری نمایشگاه کتاب تهران بصورت مجازی را مطرح کرده اند که این موضوع با توجه به صرفه جویی در هزینه برپایی فیزیکی نمایشگاه کتاب تهران پیشنهاد معقولی محسوب میشود.

اما اوایل اردیبهشت ماه امسال بود که برخی رسانه های رسمی کشور و همچنین شبکه های صداوسیما، خبری با عنوان " عدم برپایی نمایشگاه کتاب تهران در سال 99" منتشر کردند که این خبر حکایت از عدم قطعی برپا نشدن نمایشگاه کتاب تهران در سال 99 دارد اما ایوب دهقانکار، دبیر شورای سیاست‌گذاری سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که همزمان به عنوان مشاور اجرایی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین رئیس موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران مشغول به فعالیت است در واکنش به این موضوع به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو گفته بود، تاکنون هیچ تصمیم نهایی برای عدم برپایی نمایشگاه کتاب تهران در سال 99 اتخاذ نشده است و  قرار بر این شد تا یک هفته آینده در این باره تصمیم گیری شود .

اما این اتفاق پس از گذشت یک هفته رخ نداد و دهقانکار در گفتگو با «دانشجو» درباره این مسئله گفت: قرار بر این شد بعد از عید فطر در جلسه ای با حضور تمامی اعضای شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران و با دعوت از آقای جهانپور(سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا) درباره سرنوشت نمایشگاه کتاب تهران در سال 99 تصمیم گیری شود.

 

اول هفته ای که هنوز نرسیده!

اما عید فطر هم فرا رسید و خبری از سرنوشت نمایشگاه کتاب تهران نشد و ایوب دهقانکار مجددا در گفتگویی مجدد با دانشجو از تعویق یک هفته ای برپایی جلسه سرنوشت ساز خبر داد اما باز هم پس از گذشت یک هفته از عید سعید فطر هیچ اتفاقی رخ نداد تا اینکه دبیر شورای سیاست‌گذاری سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در جدیدترین اظهارنظرش  به دانشجو گفته بود، «متاسفانه به خاطر برخی ناهماهنگی ها این جلسه هنوز برگزار نشده است و از سویی دیگر اعضای محترم ستاد ملی مبارزه با کرونا طی چند وقت اخیر به شدت درگیر اوضاع مربوط به کرونا بودند و شرایط لازم برای برپایی جلسه مشترک با اعضای شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران را نداشتند، بطور حتم تا پایان خردادماه با برپایی این جلسه با حضور دوستان ستاد ملی مبارزه با کرونا درباره سرنوشت نمایشگاه کتاب به جمع بندی میرسیم و بلافاصله اطلاع رسانی خواهیم کرد.»

اما خردادماه هم به پایان رسید و باز هم خبری از تعیین سرنوشت برپایی نمایشگاه کتاب تهران نشد تا اینکه روز گذشته ایوب دهقانکار در گفتگو با رادیو گفتگو در پاسخ به سوالی درباره پیش‌بینی‌ها برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری هم پاسخ روشن و شفافی نداد و گفت: «تلاش داریم نمایشگاه مجازی برپا شود و از تجربیات تیم فنی برای شکل گیری این رویداد مجازی بهره برده‌ایم. در سال ۹۹ حتما یک نمایشگاه مجازی خواهیم داشت اما این رویداد جایگزین نمایشگاه کتاب تهران نخواهد بود.»

یکی از نکات قابل تامل جدیدترین اظهار نظر دهقانکار درباره نمایشگاه کتاب تهران به پافشاری و اصرار عجیب وی به احتمال برپایی نمایشگاه در سال 99 است، این مسئول وزارت ارشاد در حالی نسبت به این مسئله پافشاری میکند که از اعلام شرایط برپایی این نمایشگاه در ایام کرونا و همچنین تاریخ های پیشنهادی حرفی به میان نمی آورد.

از سویی دیگر چند وقتی است طبق اعلام نظر رسمی مسئولین وزارت بهداشت و درمان حداقل تا پایان سال ویروس کرونا میهمان اجباری مردم کشور خواهد بود و مهیا نبودن شرایط برپایی نمایشگاه کتاب تهران تا پایان سال 99 تا حدودی برای اغلب کارشناسان درمانی محتمل است و از سوی دیگر با توجه به فضای باز مصلی تهران امکان برپایی نمایشگاه در فصل های پاییز و زمستان وجود ندارد و چندین دلیل دیگر اینکه که امکان برپایی نمایشگاه کتاب تهران در سال 99 را به کمترین شانس ممکن میرساند.

پشت پرده مبهم نگه داشتن سرنوشت نمایشگاه 

اما نکته جالب توجه اینجاست که علی رغم همه موارد و موانعی که مطرح شد، مسئولین وزارت ارشاد جه اصرار عجیبی دارند که همچنان سرنوشت برپایی این نمایشگاه را مبهم اعلام کنند تا با این مسئله همچنان بسیباری از ناشران و فعالان حوزه نشر را بلاتکلیف و سردرگم نگه میدارد، حال بماند عده ای معتقدند که خود مسئولین وزارت ارشاد هم با توجه به شرایط کرونایی قصد برپایی نمایشگاه را ندارند زیرا به لحاظ بهداشتی و ساختاری امکانش تا پایان سال فراهم نخواهد شد و صرفا به علت اینکه بودجه برپایی نمایشگاه کتاب را در حمایت از حوزه نشر هزینه نکنند، تا آنجا که میتوانند با خرید زمان سرنوشت نمایشگاه را مبهم نگه می دارند که البته این موضوع صرفا یک پیش فرض و ذهنیت است که با توجه به تعلل غیرعادی مئسولین نمایشگاه کتاب برای برخی ناشران بوجود آمده است که باید منتظر روزهای آتی ماند تا ببینیم موضع نهایی و رسمی وزارت ارشاد در خصوص نمایشگاه کتاب 99 چه خواهد بود.

ابهام پشت ابهام

اما محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگوی جدید با تسنیم با کلی گویی تا حدودی به ابهامات سرونشت بودجه نمایشگاه کتاب اضافه کرده است و گفت: چیزی به عنوان نمایشگاه کتاب تهران که شامل همه بخش‌ها باشد و ناشران به دور هم جمع شوند و مخاطبان از آن بازدید داشته باشند، برگزار نخواهد شد، برنامه‌های دیگری به عنوان جایگزین تدارک دیده خواهد شد که به زودی در این زمینه اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.