کووید ۱۹ با کودکان هم شوخی ندارد/ نگرانی پزشکان در روزهای کرونایی

خبرگزاری مهر؛ گروه سلامت: پیک مجدد شیوع بیماری کرونا علاوه بر هشدارهایی که به دنبال داشته است، یک موضوع را بیش از گذشته آشکار ساخت و آن، مبتلا شدن کودکان به این بیماری است.

در روزهای ابتدایی که کرونا آمده بود، عنوان می‌شد که کودکان از ابتلاء به این بیماری مصون هستند و نگرانی از بابت آنها وجود ندارد. اما، در همان روزها نیز مواردی از ابتلای کودکان به کرونا ویروس گزارش می‌شد که چندان توجهی به آنها نمی‌شد. حالا با عود مجدد این بیماری در روزهای گرم تابستان، شاهد افزایش موارد ابتلای کودکان به این بیماری هستیم.

علیرضا فاطمی متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری، با بیان اینکه کودکان نیز نسبت به ابتلای به این بیماری مصون نیستند، گفت: ویروس علاوه بر عوارض جسمی می‌تواند باعث مشکلات روانی از قبیل افسردگی در جامعه شود زیرا در خانه ماندن برای بسیاری از افراد به ویژه گروه‌هایی که پیش از این در عرصه‌های اجتماعی حضور فعال داشته‌اند بسیار سخت است اما باید سختی‌های محدودیت‌های اجتماعی را برای چند هفته تحمل کرده تا به حفظ سلامت خود و سایر افراد جامعه کمک کنیم.

کودکان هم می‌توانند مبتلا شوند

مینو محرز عضو کمیته کشوری بیماری‌های عفونی، در ارتباط با وضعیت ابتلاء به کرونا در بین کودکان، گفت: در ابتدای شیوع کرونا با توجه به گزارش‌هایی که از چین آمده بود، تصور می‌شد میزان ابتلاء به کرونا در بین کودکان کم است، اما بعد مشخص شد که این تصور درست نیست و میزان ابتلاء به کودکان کم نیست و در مواردی کودکان با علائم شدید به بیماری کووید ۱۹ مبتلا می‌شوند و حتی در مواردی فوت می‌کنند.

ابتلاء به بیماری کووید ۱۹ در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است، اما کودکان نیز می‌توانند مثل بزرگسالان به این بیماری مبتلا شوند عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا، افزود: در مجموع ابتلاء به بیماری کووید ۱۹ در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است، اما کودکان نیز می‌توانند مثل بزرگسالان به این بیماری مبتلا شوند و علائم ریوی و سایر علائم این بیماری در کودکان نیز مشاهده می‌شود. البته همزمان با کرونا شاهد ابتلای کودکان به بیماری کاوازاکی هم در برخی مناطق کشور هستیم که علائم ریوی شبیه کرونا دارد.

این در حالی است که این روزها، نگرانی والدین نسبت به ابتلای کودکان به کرونا، بیشتر شده است و همین ترس از بیماری، با مشکلاتی همراه شده است. به طوری که برخی از والدین سعی می‌کنند کودک بیمار خود را در خانه نگه دارند و از رفتن نزد پزشک خودداری می‌کنند.

توصیه‌های پزشکی به والدین

غزال شریعت پناهی رئیس اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت، در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص افزایش موارد ابتلای کودکان به کرونا، گفت: نمی‌توان گفت که آمار موارد ابتلای کودکان افزایش یافته است، به دلیل اینکه در ابتدا در آمار جهانی تخمین آمار پایین‌تر از حد واقعی بود. به همین دلیل فکر می‌کردیم که آمار کودکان مبتلا کم است و به تدریج آمار جهانی تغییر کرد و به سمت افزایش رفته است و این مربوط به این نیست که فقط آمار ایران افزایش یافته باشد بلکه کل دنیا همینطور است.

وی افزود: افزایش تماس‌های کودکان با افراد دیگر در خانواده و جامعه باعث شد که آمار کودکان کرونایی نیز زیاد شود چرا که یک فرد کودک ممکن است در خانواده با پدر، مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ خود در ارتباط باشد و یکی از آنها کرونا داشته باشند. بنابراین در تماس نزدیک با این افراد است و احتمال ابتلای او وجود دارد. با توجه به اینکه آمار ابتلای بزرگسالان افزایش پیدا کرده به همین دلیل آمار کودکان کرونایی نیز زیاد شده است و این موضوع قابل پیش بینی بود و این گونه نیست که هم اکنون زیاد شده باشد.

با توجه به اینکه آمار ابتلای بزرگسالان افزایش پیدا کرده به همین دلیل آمار کودکان کرونایی نیز زیاد شده است و این موضوع قابل پیش بینی بود شریعت پناهی در خصوص علائم ابتلاء به کرونا در کودکان، گفت: این علائم تقریباً در بزرگسالان نیز یکی است و در کودکان نیز تب و مشکل تنفسی مهم‌ترین علامت آنها است و در کنار آن علائم گوارشی، تهوع و استفراغ و در برخی مواقع تظاهرات پوستی در کودکان دیده شده است و در برخی مواقع نیز علائم عصبی مانند تشنج دیده می‌شود و نسبتاً تنوع علائم با بزرگسالان مشابه یکدیگر هستند.

وی با اشاره به اینکه در فصل تابستان مشکل گوارشی، تهوع، اسهال و استفراغ در کودکان مشاهده می‌شود، افزود: یک کودک ممکن است با علائم تهوع و استفراغ به پزشک مراجعه کند اما در همان ابتدا بیماری کرونا در او تشخیص داده نمی‌شود چرا که شبیه مشکل گوارشی فصل تابستان است و اگر این علامت‌ها ادامه پیدا کند و در صورتی که حاد شود حتماً باید پزشک معالج علائم بیماری کرونا را در کودک بررسی و حتماً سوال کند که آیا فرد بزرگسال مبتلایی در خانواده وی وجود دارد یا خیر؟ و پس از آن می‌توان به درستی علت بیماری را تشخیص داد.

علائم کودکان کرونایی

رئیس اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت، گفت: هنگامی کودکی به پزشک مراجعه می‌کند که دارای علائم گوارشی است و با داشتن علائم تب، تهوع و یا استفراغ خفیف نیازی نیست که به پزشک مراجعه کند و با همان اقدامات اولیه و تماس والدینشان با ۴۰۳۰ که در خصوص کودکان نیز توصیه می‌کنند، می‌توانند نسبت به معالجه کودک خود اقدام کنند و در صورتی که نیاز به ارجاع به پزشک داشته باشد کارشناسان سامانه حتماً اعلام می‌کنند که به پزشک مراجعه کنند. داروهایی که برای کاهش تب و یا رفع حالت تهوع وجود دارد می‌تواند برای درمان علائم خفیف مؤثر باشد اما اگر علائم شدت پیدا کرد در این صورت فرد باید به مراکز درمانی مراجعه کند.

وی در پاسخ به این سوال که سامانه ۴۰۳۰ در ابتدا فقط در خصوص سالمندان سوالاتی می‌پرسید و کودکان در این سامانه جایی نداشتند، ادامه داد: در غربالگری دو مرحله وجود دارد. مرحله اول غربالگری غیرفعال بود به طوری که افرادی که خودشان در سامانه ثبت نام می‌کردند و علائمشان را ثبت می‌کردند سامانه غربالگری آنها را انجام می‌داد و به آنها اعلام می‌کرد که به بیماری مبتلا هستند یا خیر. اما در مرحله دوم غربالگری فعال انجام شد به این معنی که از همه افراد تمامی علائم پرسیده می‌شد و در این مرحله در خصوص کودکان چون فکر می‌کردند که آمار کودکان خیلی بالا نیست غربالگری فعال انجام نشد و این مرحله از غربالگری در مواردی انجام می‌شود که حجم کیس بسیار بالا باشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، افزود: در حال حاضر نیز که آمار کودکان افزایش پیدا کرده اما باز هم به رقمی نرسیده که توجیه کننده غربالگری فعال باشد.

وضعیت شدت بیماری در کودکان

شریعت پناهی در خصوص اینکه آیا بیماری کرونا در کودکان خفیف‌تر است، گفت: آماری که ما داریم همین موضوع را نشان می‌دهد و آنچه به عنوان موارد قطعی ثبت شده کرونا در کودکان وجود دارد اکثراً موارد خفیفی بودند که بهبود پیدا کرده و از بیمارستان ترخیص شده‌اند و موارد فوتی و آنهایی که منجر به بستری در آی سی یو شدند بسیار کم بودند. بنابراین، بر اساس آمارهای موجود نه تنها در ایران بلکه در دنیا به نظر می‌رسد شدت بیماری در کودکان کمتر از بزرگسالان است.

در حال حاضر که آمار کودکان مبتلا به کرونا افزایش پیدا کرده باز هم به رقمی نرسیده که توجیه کننده غربالگری فعال باشد وی ادامه داد: یکی از فرضیه‌هایی که در این خصوص مطرح شده این بود که انجام واکسیناسیون در کودکان یک ایمنی نسبی ایجاد کرده و یک محافظتی در مقابل این بیماری از کودکان ایجاد کرده است.

رئیس اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت، در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کودکان، ادامه داد: با توجه به اینکه نوزادان و کودکان کم سن نمی‌توانند ماسک بزنند بهتر است فرد بیماری که در خانه وجود دارد و والدین کودک آنها پروتکل‌ها را کاملاً رعایت کنند. رعایت فاصله گذاری، شستشوی دست، زدن ماسک، در خانواده‌هایی که دارای نوزاد و کودک هستند بسیار ضرورت دارد و باید تمام نکات بهداشتی را رعایت کنند تا کودک دچار کرونا نشود.

سن ابتلاء به کرونا در کودکان

وی در خصوص سن ابتلای کودکان به کرونا نیز افزود: از نوزاد تا ۱۸ سال کودک محسوب می‌شود و تمامی این گروه سنی در معرض ابتلاء به کرونا قرار دارند. نوزادی که از مادر مبتلا به کرونا متولد می‌شود شانس ابتلاء به کرونا را دارد که این نوزادان نیز طبق دستورالعملی که به تمام مراکز ابلاغ شده تحت مراقبت قرار می‌گیرند و پی سی آر برای آنها انجام می‌شود و موارد مثبت، بستری و درمان می‌شوند.

شریعت پناهی در خصوص تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان، اظهار داشت: این بیماری نیز مانند تمام بیماری‌های ویروسی است. اگر یک کودک رژیم غذایی متعادلی داشته باشد و تمام مکمل‌ها را دریافت کند و واکسیناسیون را به موقع انجام دهد کافی است و آنچه برای ما اهمیت دارد این است که خانواده‌ها تماس را کم کنند و از ترددهای غیرضرور پرهیز کرده و در خانواده‌ای که بچه کوچک هست اطرافیان ملاحظه زیادی انجام دهند و شستشوی مکرر دست‌ها بسیار مهم است و در صورتی که در مکان‌های پرتردد حضور دارند ماسک بزنند و از خود مراقبت کنند تا کودک نیز از آنها بیماری نگیرد.

محدودیت تردد برای کودکان

وی در خصوص اینکه آیا می‌توان محدودیت‌هایی برای حضور کودکان در اجتماع در نظر گرفت، ادامه داد: این موضوع نیز بار روانی برای کودکان ما دارد چرا که کودکی که چندین ماه در خانه بماند مشکلات بعد از آن نیز برای او به وجود می‌آید و اینکه کودکان بعد از بازگشت به منزل شستشوی دست و صورت و تعویض لباس‌ها را انجام دهند و از جاهای شلوغ و فضای بسته پرهیز کنند و بیشتر در فضاهای باز حضور داشته باشند کافی است.

می‌توان بعد از بازگشت از پارک و زمین‌های بازی شستشوی دست و تعویض لباس را انجام داد رئیس اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت در خصوص استفاده کودکان از فضای باز پارک گفت: می‌توان بعد از بازگشت از پارک و زمین‌های بازی شستشوی دست و تعویض لباس را انجام داد.

وی افزود: خبر خوب اینکه بر اساس آخرین دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی انتقال از طریق سطوح بسیار کم گزارش شده است و آنچه در ابتدا تصور می‌شد عنوان شده که به این شکل نیست و نه اینکه کاملاً امن باشد اما به شدت مطرح شدن اولیه نیست و تاکید زیاد سازمان بهداشت جهانی در قطرات تنفسی است که می‌تواند کرونا را منتقل کند.

آمار کودکان کرونایی

شریعت پناهی در خصوص ارائه آمار کودکان کرونایی، گفت: آمار دقیق که سازمان‌ها در حال جمع آوری آن هستند اما آنچه وجود دارد مواردی است که از سطح کشور گزارش شده و مواردی از کاوازاکی نیز در ایران گزارش شده اما آمار دقیقی را در حال حاضر نمی‌توانم عنوان کنم.

تنها نگرانی پزشکان بابت سلامت کودکان

وی در پاسخ به این سوال که مطرح شده ظرفیت بخش کودکان در بیمارستان‌ها به دلیل شیوع کرونا کاملاً اشغال شده است، تاکید کرد: به هیچ وجه این گونه نیست و در زمینه کرونا در میان کودکان نسبت به بزرگسالان وضعیت بهتری داریم. عمده معضلی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم این است که برخی از خانواده‌ها از ترس کرونا، کودکان بیمار خود را که به دلایلی دیگر بیمار هستند به بیمارستان نمی‌آورند و نزد پزشک نمی‌برند و این موضوع برای آن کودکان بسیار نگران کننده و بد است. خانواده‌ها باید تعادلی در این خصوص ایجاد کنند و اگر فرزندشان بیمار است با رعایت موارد بهداشتی فرزند خود را به مراکز درمانی و پزشک ببرند تا خدایی ناکرده کودک از ترس کرونا به بیماری زمینه‌ای دیگر مبتلا نشود.

کووید ۱۹ به شکل سرماخوردگی در کودکان

در همین حال ناصر کلانتری مدیر تغذیه جامعه دانشکده تغذیه دانشگاه شهید بهشتی، گفت: کووید ۱۹ اغلب در کودکان به شکل سرماخوردگی ساده خود را نشان می‌دهد و خانواده‌ها متوجه ابتلای کودک به کرونا نمی‌شوند. البته این بی توجهی از یک نظر خوب است که استرس نمی‌گیرند و فکر می‌کنند فرزندشان سرما خورده است. اما بهتر است کودکان در دوران سرماخوردگی نیز به مدت دو هفته قرنطینه شوند و با بزرگترها دیدار نداشته باشند.

وی افزود: در دوران کرونا از خوراندن نوشابه‌های شیرین به خصوص گازدارها، فست فودها، تنقلات، انواع کیک‌ها، کلوچه‌ها، شکلات‌های مختلف و همه موادی که عمدتاً قند ساده هستند، به فرزندان خودداری شود. قند ساده عارضه بیماری را برای بچه بیشتر می‌کند.

کودکان بیشتر در معرض ابتلاء به عفونت‌ها هستند

رکسانا منصور قناعی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و متخصص عفونی اطفال، با عنوان این مطلب که کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض در ابتلاء به عفونت‌های مختلف از جمله عفونت‌های تنفسی هستند، گفت: بنابر این ممکن بود خیلی از موارد ابتلاء به کووید ۱۹ در کودکان تشخیص داده نشود.

وی افزود: در اسفند ۹۸ کودکان مبتلا علائم خیلی کمتری داشتند و یا بدون علائم بودند و همین مسئله باعث می‌شد تصور شود کودکان به کرونا مبتلا نمی‌شوند.

آنچه مسلم است، در روزهایی که بیماری کرونا دوباره اوج گرفته است، ضرورت رعایت نکات بهداشتی و کمتر بیرون آمدن بچه‌ها از منزل، می‌تواند تا حدود زیادی کودکان را از ابتلاء به کرونا مصون نگه دارد. در عین حال، والدین نباید به خاطر ترس از کرونا، سلامت بچه‌ها را فراموش کنند و نسبت به سایر بیماری‌های کودکان بی توجه باشند که می‌تواند تبعات ناگوارتر از کرونا به دنبال داشته باشد.