عراقچی در سالگرد برجام: منتظر نتیجه رایزنی جوزپ بورل هستیم

۲۳ تیر ماه ۱۳۹۹ پنجمین سالروز توافق جمهوری اسلامی با شش قدرت جهانی بر سر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که ایالات متحده اردیبهشت ۹۷ از آن خارج شد.

وزارت خارجه ایران با انتشار بیانیه‌ای به این مناسب با بررسی روند طولانی دست یافتن به توافق هسته‌ای، به چالش‌های پنج سال اخیر، به خصوص رفتار دولت دونالد ترامپ پرداخت که "نابودی بیش از پیش برجام را به نفع خود ارزیابی می‌کند".

پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و بازگشت تحریم‌های تعلیق یا لغو شده علیه جمهوری اسلامی، تهران انتظار داشت پنج‌ کشور باقیمانده در برجام، به خصوص سه کشور اروپایی امکان بهره‌مند شدنش از مزایای اقتصادی توافق را فراهم کنند.

در بیانیه وزارت خارجه تاکید شده که ایران در واکنش به "بی‌عملی کشورهای اروپایی عضو برجام" در این زمینه، از نخستین سالروز خروج آمریکا از توافق تا دی ماه سال پیش در پنج مرحله اجرای تعهدات برجامی خود را کاهش داد و سرانجام وزیر خارجه محمدجواد ظریف ۱۳ تیرماه در نامه‌ای به جوزپ بورل خواستار تشکیل کمیسیون مشترک برای رسیدگی به اختلاف‌ها شد.

ایران در انتظار بورل

به گزارش خبرگزاری ایرنا، عباس عراقچی، معاون سیاسی ظریف در پنجمین سالروز برجام در این باره گفت: «نامه ایران واصل شده و آقای بورل به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک در حال رایزنی با سایر اعضا است تا در خصوص چگونگی جلسه‌ای که باید به دنبال این نامه ایران تشکل شود، تصمیم‌گیری کنند.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در این نامه بریتانیا، فرانسه و آلمان به عدم پایبندی به تعهدات خود مطابق برجام متهم شده‌اند. جوزپ بورل ۱۳ تیر در بیانیه‌ای دریافت نامه ظریف را تائید کرد و گفت وزیر خارجه ایران خواستار ارجاع نگرانی‌های این کشور در مورد رفتار کشورهای اروپایی به کمیسیون حل اختلاف مطابق بند ۳۶ برجام شده است.

بند ۳۶ برنامه جامع اقدام مشترک ناظر بر "ساز و کار حل و فصل اختلافات" میان امضاءکنندگان توافق هسته‌ای است و چنانچه یکی از طرف‌ها معتقد باشد دیگران به تعهدات برجامی خود پایبند نبوده‌اند می‌تواند موضوع را برای حل و فصل به کمیسیون مشترک ارجاع دهد.

دیدار محمد جواد ظریف با جوزپ بورل در تهران، فوریه ۲۰۲۰

کشورهای اروپایی در توافق هسته‌ای همزمان دو نقش بر عهده دارند؛ از طرفی سه کشور عضو اتحادیه اروپا طرف این توافق هستند از طرف دیگر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هماهنگ‌کننده برجام از جمله در رسیدگی به حل اختلاف‌هاست.

سومین نامه بی‌پاسخ ایران

سخنگوی وزارت خارجه، عباس موسوی در نشست خبری خود همزمان با پنجمین سالروز امضای برجام فاش کرد که نامه اخیر ظریف سومین نامه در مورد نقض برجام است که همه تا کنون بی‌پاسخ مانده‌اند.

به گزارش ایرنا موسوی گفت: «عدم پاسخ به نامه‌های ما به معنای شکایت نکردن یا عدم درخواست ایران برای فعال کردن مکانیزم حل و فصل اختلافات نیست، ما منتظر واکنش‌ها و پیگیری‌های اروپایی‌ها هستیم. ممکن است به خاطر کرونا این بحث اجرایی نشود ولی آنها باید حتما پاسخگوی این نقض‌ها باشند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

موسوی کشورهای اروپایی طرف برجام را متهم کرده که سعی می‌کنند "یک حالت بینابین میان ایران و آمریکا" داشته باشند و ابراز تاسف کرده که آنها به دلیل فشار آمریکایی‌ها در انجام تعهداتشان شکست می‌خورند.

لحن آشتی‌جویانه ایران در توئیتر

همزمان با این تحولات، وزارت خارجه جمهوری اسلامی در رشته توئیتی با لحنی آشتی‌جویانه از جمله نوشت: «امروز در ایران، روز ملی "گفت‌وگو و تعامل سازنده با جهان" است. جمهوری اسلامی ایران از زمان تاسیس، روابط دوستانه و متوازنی با جهان برقرار کرده و چالش‌ها را از طریق گفت‌وگوهای واقعی بر اساس احترام متقابل حل و فصل کرده است.»

دونالد ترامپ بارها توافق هسته‌ای را بدترین توافق تاریخ خوانده و معتقد است این توافق مانع حمایت جمهوری اسلامی از گروه‌های تروریستی و اقداماتی که امنیت و ثبات منطقه را به خطر می‌اندازد نشده است. ایران این اتهام‌ها را بی‌اساس می‌خواند.

وزارت خارجه در یکی از توئیت‌های خود نوشته سابقه گفت‌وگوها در موضوعات کلیدی نمایانگر "جدیت و عمل‌گرایی ایران در برقراری صلح و ثبات در جهان" است و برجام را "محصول استقبال ایران از تعامل" خوانده است.