ثبت حدود ۲۵۰ کارآزمایی بالینی مرتبط با کرونا در سامانه ملی اخلاق پژوهش

به گزارش ایسنا، وبینار "همه‌گیری کووید-۱۹؛ اخلاق و آموزش پزشکی" با محوریت گروه‌های آموزش و اخلاق پزشکی فرهنگستان علوم پزشکی کشور و همکاری شورای عالی اخلاق پزشکی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی و پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، با حضور دکتر علیرضا مرندی و شماری از اعضای فرهنگستان بصورت حضوری و مجازی صبح روز چهارشنبه ۱۵ تیرماه سال ۱۳۹۹ برگزار شد.

دکتر باقر لاریجانی، نایب رئیس شورای عالی اخلاق پزشکی، در این وبینار، با تشریح آمارهای مربوط به همه گیری کووید-۱۹ در ایران، دسترسی عادلانه مردم به امکانات سلامت را یک ضرورت خواند.

وی با بیان این که اخلاق حرفه‌ای در کشور دارای سابقه طولانی است، افزود: سامانه ملی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی، راه را برای بررسی اخلاقی سریع طرح‌های تحقیقاتی در موضوع کووید-۱۹ و نظارت بر آنان بسیار هموار کرده است؛ به طوری که در چند ماه اخیر حدود ۲۵۰ کارآزمایی بالینی مرتبط با کووید-۱۹ در این سامانه ثبت و توسط کمیته‌های اخلاق در پژوهش کشور بررسی شده است.

لاریجانی در ادامه تصریح کرد: خوشبختانه فعالیت‌های قابل توجهی در حوزه اخلاق حرفه‌ای، در جنبه‌های مختلف آموزش، پژوهش و بالین انجام شده است که زیرساخت‌های ارزشمندی را برای توسعه اخلاق در کشور فراهم ساخته است.

سرپرست مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی همچنین تدوین اولین دایره المعارف اخلاق پزشکی جامع اسلامی با همکاری متخصصین بین‌المللی را یک موفقیت بزرگ خواند و افزود: در مرحله اول، تدوین ۱۱۰ مدخل به اندیشمندان ایرانی و خارجی سپرده شده است.

لاریجانی همچنین با اشاره به اهمیت تشکیل شبکه بین‌المللی مراکز همکار سازمان بهداشت جهانی در زمینه اخلاق پزشکی در منطقه، ایجاد چنین شبکه گسترده‌ای از مراکز همسو را موجب تبادل اطلاعات و تجربیات موفقیت و شکست کشورها در مواجهه با بیماری کووید-۱۹ دانست و گفت: در این زمینه طی هفته‌های گذشته با کشورهایی همچون پاکستان، لبنان و اندونزی جلسات هم‌اندیشی برگزار شده است.

وی همچنین با بیان این که «تاکنون در مواجهه با کووید-۱۹ با مشکل جدی در رابطه با توزیع و تخصیص منابع روبرو نبوده‌ایم»، توزیع را در کشور عادلانه خواند و گفت: علیرغم تحریم اقتصادی شدید موجود علیه ایران، با اتکای به همبستگی آحاد ملت با دولت، موفقیت‌های حاصل شده در مبارزه با این همه‌گیری بسیار ارزشمند بوده است.

نایب رئیس شورای عالی اخلاق پزشکی با بیان این که «با توجه به تفاوت‌های فرهنگی و مذهبی تدوین گایدلاین‌های اخلاقی کشوری در مواجه با کووید-۱۹ در دست تدوین است»، اظهار کرد: سعی شده است در این راهنماها مواردی همچون توزیع و تخصیص منابع (در سطح خرد و کلان)، تریاژ بیماران برای دریافت منابع محدود مثل ونتیلاتور و خدمات پیشرفته حیات، اتونومی افراد و تصمیم‌گیری در مورد قرنطینه و محدودیت آمد و شد، تحقیقات و چگونگی آوردن آنها بر بالین بیماران، استفاده از داروهایی که اثر آنها در این بیماری شناخته شده نیست، رازداری و حفظ محرمانگی اطلاعات، مواجهه با گروه‌های آسیب پذیر و وظایف کشورها در مقابل جامعه جهانی مدنظر قرار گیرد.

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم افزود: بحث حفظ کرامت انسانی و احترام به حریم خصوصی فرد مبتلا به کووید-۱۹ بسیار مهم است و بدون کسب اجازه از فرد نباید تصویرش در رسانه‌ها منتشر شود.

وی همچنین تاکید کرد: اطلاع رسانی و ارتباطات بین‌المللی در زمینه این بیماری می‌بایست شفاف و صادقانه باشد و از اظهارنظرهای غیرمستند در این خصوص اجتناب شود.

به گفته‌ی لاریجانی یکی از محدودیت‌های اخلاق حرفه‌ای در نظام سلامت فعلی کشور، عدم وجود نظارت‌های اخلاقی است که لازم است در بحران کرونا مورد توجه قرار گیرد.

همچنین در بخش دیگری از این وبینار، دکتر علیرضا منجمی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی، به تبیین نقش فلسفه پزشکی و علوم انسانی در شرایط بحران کرونا پرداخت.

منجمی با تاکید بر ضرورت عمومی‌سازی اطلاعات موثق و نقش رسانه‌ها در این امر، بر لزوم تربیت خبرنگار حوزه سلامت تاکید کرد.

وی همچنین مساله دیرماندگی امور بهداشتی را یک مشکل عمده خواند و گفت: متاسفانه همیشه توجه به امور بهداشتی کمتر از امور سلامت بوده است که این امر شکافی را بین دو مفهوم سلامت فردی و سلامت جمعی ایجاد می‌کند که شاید به همین دلیل اکنون شاهد بار کاری زیادی به تیم درمان هستیم.

بنا بر اعلام روابط عمومی پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، در بخش انتهایی وبینار، دکتر غلامحسین مقدم حیدری، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی، سخنرانی با موضوع زیست سیاست و همه گیری کووید-۱۹ را ارائه کرد.