مرا نشناختند

«جلال‌الدین همایی هنوز هم ناشناخته است و بازخوانی آثار او ضروری است.»

به گزارش ایسنا، علی‌اصغر محمدخانی، معاون فرهنگی شهر کتاب در یادداشتی با عنوان «مرا نشناختند (در شناخت استاد جلال‌الدین همایی)» نوشته است: ۲۸ تیرماه چهلمین سالگرد درگذشت استاد جلال‌الدین همایی است. در آن سال آن‌طورکه شایسته‌ مقام علمی و فرهنگی استاد بود برنامه‌های درخوری برگزار نشد و در این چهل سال هم دانشگاه‌ها و به‌ویژه دانشگاه تهران باید بیشتر به معرفی آثار و مقام علمی ایشان می‌پرداخت. در میان استادان نسل اول ادبیات فارسی، نام استاد جلال‌الدین همایی و استاد بدیع‌الزمان فروزانفر برای علاقه‌مندان به ادب فارسی و استادان و دانشجویان این رشته شناخته شده‌تر است. شاید به دلیل آثاری است که از ایشان باقی است و شیوه‌ تدریس و عمق دانش آنان. برای استاد همایی، ویژگی‌های علمی، اخلاقی و معرفتی فراوانی ذکر کرده‌اند. همایی به فلسفه، منطق، ادبیات عرب، فقه و اصول، ادبیات فارسی، ریاضیات و نجوم احاطه داشت و شاعری توانا بود. تحقیقات او درباره‌ ابوریحان بیرونی و ابن‌سینا و دیگران نمودار احاطه‌ او به حساب و هندسه و هیات است. درحوزه‌ تصحیح متون می‌توان او را از برجسته‌ترین مصححان دانست که آثار مهمی چون «ولدنامه سروده سلطان ولد»، «نصیحه‌الملوک امام محمدغزالی»، «التفهیم لاوائل صناعه التنجیم تألیف ابوریحان بیرونی»، «مصباح‌الهدایه و مفتاح‌الکفایه عزالدین محمود کاشانی»، «معیارالعقول رساله‌ای منسوب به ابن‌سینا»، «دیوان عثمان مختاری شاعر قرن ششم»، «طربخانه‌ عمر خیام نیشابوری» و... را با مقدمه‌های عالمانه و محققانه تصحیح و منتشر کرد.

در حوزه‌ تألیف نیز آثار همایی ارزنده و تأثیرگذار بود. آثاری چون «تاریخ ادبیات ایران» (که هنوز ناشناخته است)، «مختاری‌نامه»، «غزالی‌نامه»، «خیامی‌نامه»، «مولوی‌نامه یا مولوی چه می‌گوید»، «فنون بلاغت و صناعات ادبی»، «تاریخ اصفهان» که اثری چندجلدی است و همایی عمر خود را بر تألیف این اثر نهاد و متأسفانه انتشار آن را در زمان حیاتش ندید و این اثر هنوز هم به طور کامل منتشر نشده است. همایی در عمر مطالعه و تحقیق خود نیز بر کتاب‌های مختلفی حاشیه و تعلیق نوشته است. ایشان عمر خود را در کار معرفت ادب فارسی و فرهنگ اسلامی وقف کرد و شاگردان بسیاری را تربیت کرد. او از نوادر روزگار بود و نظریاتش در هر یک از زمینه‌های متنوع فرهنگ و ادب و عرفان و تصوف جامع، دقیق، ابتکاری و مبتنی بر تازه‌ترین پژوهش‌های علمی بود و دقت‌نظر و عمق ژرف‌اندیشی ایشان سبب شده بود که همواره مطالب و نکته‌های تازه و ناگفته کشف و برای دانش‌پژوهان عرضه کنند.

مرکز فرهنگی شهر کتاب به منظور پاسداشت مقام علمی و فرهنگی استاد همایی، هم‌اندیشی دوروزه‌ «پایان شب سخن‌سرایی» را در روزهای ۲۸ و ۲۹ تیرماه با انتشار آثار صوتی، تصویری و مکتوب از استادان و صاحب‌نظران در فضای مجازی برگزار می‌کند.
همایی هنوز هم ناشناخته است و بازخوانی آثار او ضروری است و این هفته فرصت خوبی برای شناخت دوباره‌ همایی است، هر چند ایشان در زمان حیات‌شان نیز در شعری اشاره کرده‌اند که او را نشناخته‌اند:
«زیور دست جهان بودم، مرا نشناختند/ گوهری را رایگان در خاک راه انداختند»

انتهای پیام