پراید در ۲۷ سالگی بازنشسته شد/ رشد عجیب قیمت پراید در ده سال اخیر/ پراید در غفلت برخی مدیران، سمبل تورم در جنگ اقتصادی شد

در مورخه ۳۱ تیرماه سال جاری بود که در رسانه‌ها تصاویری از عبور آخرین مدل پراید ۱۳۱ از خط تولید سایپا منتشر شد. این تصاویر نشان می‌داد که تولید خودروی پراید مدل ۱۳۱ نیز متوقف شد. پراید هر چند خودرویی نسبتا ارزان برای خانوار‌های ایرانی بود، اما در عمر حضور خود در بازار خودروی ایران با انتقادات فراوانی رو به رو بود.

به گزارش تابناک اقتصادی، زمانی که پیکان جای خود را به خودروی پراید داد حدود ۴ دهه از عمر تولید این خودرو در کشور می‌گذشت. این خودرو بین سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۸۳ در کارخانه ایران خودرو تولید می‌شد و مدل‌های آن کارلوکس، دولوکس، استیشن و وانت بود. در سال ۱۳۸۳، خودرو پیکان برای همیشه به پارکینگ رفت و پراید جای آن را در جاده‌های ایران گرفت.

پراید در ابتدا در شرکت مزدا ژاپن و به سفارش فورد طراحی شد. نسل اول این خودرو در سال‌های ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۳ تولید شد و در ژاپن با نام مزدا ۱۲۱ و در آمریکای شمالی توسط شرکت فورد با نام فورد فستیوا فروش رفت. این مدل همچنین با نام کیا پراید از سال ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۰ در شرکت کیا موتورز کره جنوبی تولید شد.   در ایران، شرکت سایپا در سال ۱۳۷۲ اقدام به مونتاژ و تولید این خودرو نمود و در سال ۱۳۷۹ خط تولید آن را از شرکت کیا موتورز کره جنوبی خریداری نمود. پراید با هدف مصرف برای یک خانواده کم جمعیت ایرانی تولید شد. این خودرو که به لحاظ ایمنی با حرف و حدیث‌های فراوانی رو به رو بوده، سرانجام بعد از گذشت ۲۷ سال از تولید آن در ایران، به مانند پیکان به پارکینگ فرستاده شد و گویا قرار است خودرو‌های دیگری جایگزین آن شوند. زمزمه های توقف تولید پراید در سال ۱۳۹۵ رضا رضایی که رئیس انجمن قطعه سازان بود طی مصاحبه‌ای اعلام کرد که احتمال توقف تولید پژو ۴۰۵ و پراید تا سال ۱۳۹۷ وجود دارد. وی گفت: از سال ۱۳۹۷ خودروسازان باید ۸۳ استاندارد در تولید خودروهایشان را به کار ببندند که این امر باعث می‌شود بعضی از خودرو‌ها نتوانند استاندارد‌های لازم را بگیرند و احتمال از رده خارج شدنشان وجود خواهد داشت که این امر می‌تواند برای خودرو‌های پراید و پژو ۴۰۵ درست باشد.   همان گونه که رئیس وقت انجمن قطعه سازان در سال ۱۳۹۵ عنوان کرده بود، با آغاز سال ۱۳۹۷ همگان منتظر حذف این دو خودرو از چرخه تولید بودند، اما تحریم صنعت خودروسازی ایران توسط آمریکا در مرداد ماه سال ۱۳۹۷ این امر را به تعویق انداخت.

در سال گذشته، اما موضوع حذف پراید و پژو ۴۰۵ از چرخه تولید با جدیت بیشتری دنبال شد. در شهریور ماه سال ۱۳۹۸ و در ششمین روز دولت، رضا رحمانی وزیر وقت صمت در بدو ورود به استان مرکزی گفت: خودرو‌های فاقد استاندارد و کیفیت از خط تولید ۲ خودروساز بزرگ کشور خارج می‌شوند. وی با بیان اینکه خودرو‌های قدیمی و خودرو‌هایی که نتوانند استاندارد‌های لازم را کسب کنند، از خط تولید خارج می‌شوند، اضافه کرد: این خودرو‌ها در سایپا پراید و در ایران خودرو پژو ۴۰۵ بوده که باید با انجام برنامه ریزی‌های لازم خودرو‌های جدید و با کیفیت جایگزین آن‌ها شود. چرا باید تولید پراید متوقف می شد؟ این خودرو‌ها به دلیل آنکه نتوانسته اند استاندارد‌های لازم را پاس کنند، در فهرست حذف از بازار خودرو ایران قرار گرفتند. پایین بودن سطح استاندارد‌های این دو خودرو از یک سو موجب ارزان تمام شدن آن برای خریداران و در نتیجه افزایش میزان متقاضی برای آن‌ها شده بود و از سوی دیگر سهم این خودرو‌ها در آمار تصادفات و تلفات ناشی از این تصادفات را بالا برده بود. سردار تقی مهری رئیس پلیس راهور ناجا در سال، ۱۳۹۶ طی مصاحبه‌ای در همین زمینه اعلام کرد: خودرو‌های پراید و پژو ۴۰۵ تولید داخل هستند و بیشترین سهم خودرو‌ها را تشکیل می‌دهند و ۵۲ درصد کشته‌های تصادفات برای این خودروهاست. از چه زمانی قرار بود تولید پراید متوقف شود؟ در ۱۹ آبان ماه ۱۳۹۸ بود که نیره پیروزبخت، رئیس سازمان ملی استاندارد رسماً اعلام کرد که شورای عالی استاندارد مصوب نمود که تولید پراید به‌طور کامل از ابتدای مرداد ۹۹ متوقف شود و در عین حال تولید پژو ۴۰۵ جی ال ایکس نیز از ابتدای خرداد ۹۹ متوقف خواهد شد. خداحافظی با پراید مدل 131 در آخرین روز تیرماه 1399

در 31 تیرماه سال جاری بود که تصاویری در رسانه ها منتشر شد مبنی بر اینکه آخرین پراید مدل 131 از خط تولید سایپا گذشت.

شایان ذکر است که تا پیش از این در دی ماه 1398 تولید پراید مدل 132 و در اردیبهشت ماه 1399 نیز تولید پراید مدل 111 متوقف شده بود.

در 6 اردیبهشت ماه سال جاری سیدجواد سلیمانی مدیرعامل سایپا درباره توقف تولید خودروی پراید گفته بود: اعلام کرده بودیم تولید پراید ۱۱۱ برای تحویل به مشتریان تا پایان اردیبهشت ۹۹ ادامه خواهد داشت اما با توجه به برنامه‌ریزی و نیز افزایش تولید ماه‌های پایانی سال، زودتر به تیراژ مورد نظر رسیده و حدود یک ماه قبل از برنامه اعلامی، توقف تولید پراید۱۱۱ قطعی و نهایی شد . وی افزود: در خصوص پراید ۱۳۲ نیز همین اتفاق رخ داد و نیمه دی‌ سال گذشته و ۱۵ روز پیش از موعد قبلی، تعهدات مشتریان انجام و تولید  این محصول هم متوقف شد. پراید۱۳۱ هم آخرین محصول از این خانواده هم دو ماه دیگر و در تیر از سبد محصولات سایپا خارج و داستان تولید پراید در ایران برای همیشه به پایان می رسد .

رشد عجیب قیمت پراید در دهه 90 شمسی

بررسی قیمت پراید نشان می دهد که قیمت این خودرو در دهه 90 شمسی حدود 71.5 میلیون تومان رشد کرده است. نمودار زیر قیمت پراید را در نه سال اخیر نشان می دهد. همان گونه که ملاحظه می گردد قیمت پراید در سال 1391 حدود ده میلیون تومان بوده است که این قیمت با رشدی 71.5 میلیون تومانی در سال 1399 به 81 میلیون و 500 هزار تومان رسیده است. بیشترین جهش قیمت پراید در سال جاری اتفاق افتاده است که قیمت این خودرو در مقایسه با سال گذشته تقریبا 1.7 برابر شده است.

پاسخ مدیرعامل سایپا به انتقادات در مورد رشد قیمت پراید

سیدجواد سلیمانی طی مصاحبه ای در اردیبهشت ماه سال جاری با اشاره به برخی اظهارنظرها در خصوص قیمت‌های ۶۰ و ۷۰ میلیونی پراید، گفت: متاسفانه این ذهنیت بسیار اشتباه در جامعه شکل گرفته که قیمت‌های لجام‌گسیخته بازار آزاد به خودروساز مربوط است. در حالی که چنین نیست. پراید مدت‌ها است که به دلیل برنامه توقف تولید در برنامه فروش سایپا قرار ندارد و قیمت آن در بازار آزاد به هیچ‌عنوان به شرکت خودروساز مرتبط نباشد و مثل هر کالای دیگری قیمت را فروشندگان و مالکان کالا تعیین می‌کنند و متاسفانه این افراد که عمدتاً واسطه‌ها هستند با بهره‌گیری از سایت‌های اینترنتی خرید و فروش خودرو قیمت‌ها را اعلام کرده و برای سود بیشتر دائماً بالا می‌برند.

مدیرعامل سایپا ادامه داد: پراید سال‌ها است که به حق یا ناحق، دستاویز انتقاد و حتی تخریب صنعت خودرو و وسیله‌ای برای مطرح شدن افراد مختلف در رسانه‌ها و ابزار جلب توجه در شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته اما حال تولید آن را متوقف کرده‌ایم باز هم عده‌ای پیدا شده‌اند به بهانه ارزان بودن پراید نسبت به تمام خودروهای دیگر، طرفدار تداوم حضور پراید شده‌اند!

سلیمانی با بیان اینکه ۹۰ درصد منتقدان پراید، مالک یا حتی راننده این خودرو نبوده‌اند، ادامه داد: پراید یک خودرو درون شهری در رده خودروهای اقتصادی با مصرف سوخت پایین بود که از نظر هزینه خرید و نگهداری ارزان‌ترین محصول صنعت خودرو به شمار می‌رفت اما متاسفانه‌ استفاده‌های غیرمنطقی از آن در جاده‌های برون شهری، رانندگی ناایمن با سرعت‌های بسیار زیاد و عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی باعث شد تا پراید به نماد تخریب صنعت خودرو کشور تبدیل شود.

خيال منتقدان را از توليد پرايد راحت كرديم؛ سوژه دیگری پیدا کنند!

مدیرعامل سایپا حدود دو ماه قبل اظهار داشت: بحث خروج پرايد از خط توليد مدت‌ها بود كه مطرح می‌شد اما ما پس از حضور در سایپا در يكسال گذشته آن را عملياتی كرديم تا هم با پیگیری برنامه توسعه محصولات، خودروهایی با کیفیت و فناوری بالاتر توليد كنیم و هم خيال منتقدان را از مشكلات اين خودرو قديمي راحت كنيم، البته امیدواریم این عزیزان بعد از اتمام تولید آخرین پراید در تیرماه و پایان داستان آن در سایپا باز هم یک سوژه دیگر پیدا کنند تا هر روز در رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های تلویزیونی صحبت کنند و تیتر شوند و تمام مشکلات خیالی و واقعی صنعت خودرو را به آن منتسب کنند. 

چرا پراید نماد تخریب صنعت خودرو شد؟

همان گونه که مدیرعامل سایپا اعلام کرده است پراید سال ها است که نماد تخریب صنعت خودرو شده است. اما چرا خودرویی مانند پراید به عنوان یک نمونه از صنعت خودروی ایران در نظر گرفته شده و افزایش قیمت آن ملاکی برای سنجش تورم قرار گرفته است؟

دکتر محمد خوش چهره استاد اقتصاد دانشگاه تهران در گفتگو با تابناک اقتصادی در این باره گفت: مفهوم پراید و مانور بر روی قیمت آن در جنگ اقتصادی این است که یک کالای صنعتی را به عنوان سمبل در نظر می گیرند بعد پیام تورمی این کالا را گسترش و تعمیم می دهند و می گویند قیمت پراید مثلا 70 میلیون تومان شده است و تورم در چنین وضعیتی می باشد. وی در ادامه تاکید کرد: شدت جنگ اقتصادی هم اکنون بسیار و کاملا سازمان یافته و منسجم است. از این سمت هم انفعال و غفلت در داخل وجود دارد.

سخن پایانی

به هر صورت هر آنچه بود سرانجام پس از 27 سال در مورخه 31 تیرماه سال جاری داستان تولید پراید به اتمام رسید. با توجه به ماجراهای پیش آمده برای پراید و سیبل شدن این خودرو و سمبل شدن آن برای نشان دادن وضعیت اقتصاد ایران، به نظر می رسد که مدیران خودروسازی ایران باید بیش از پیش مراقب شیطنت های صورت گرفته از سوی اتاق جنگ اقتصادی بیگانگان و رسانه های معاند باشند. شاید خالی از لطف نباشد که یادآور شویم در سال 90، پراید با رسیدن به 13 میلیون تومان، بازار خودرو را شوکه کرد و پس از سال ها، در دوران کرونا، دوباره با نزدیک شدن به 100 میلیون تومان، موجی از تورم را به بازار خودرو وارد کرد. اندک تاملی در برنامه ها و اهداف اتاق فکر دشمنان نظام در جنگ اقتصادی، می تواند راه کاری مناسب برای خنثی سازی اهداف عوامل بیگانه و دشمنان اقتصادی ایران باشد. متاسفانه برخی از مدیران در صنایع مختلف از جمله خودرو، در این سال ها از روی جهالت یا تحت تاثیر مشاوران نفوذی و فریب خورده، سیاست هایی را در پیش گرفتند که خروجی آن، جز فقیرتر شدن مردم و کوچک شدن اقتصاد ملی ایران نبوده است.