حرکت لیبی به سمت یک رویارویی نظامی؛ احتمال جنگ میان مصر و ترکیه چقدر است؟

خبرگزاری میزان – شعله آتش درگیری‌های داخلی در لیبی به دلیل مداخله بازیگران خارجی رفته رفته گسترده‌تر شده و احتمال درگیری آنان در خاک این کشور را افزایش داده است.
«لیبی»، کشوری آفریقایی که در جایگاه دهم جدول کشور‌های دارنده ذخایر نفتی در جهان قرار دارد، از سال ۲۰۱۱ تاکنون و در پی خیزش مردمی برای سرنگونی رژیم «معمر قذافی»، شاهد ادوار متعددی از جنگ‌های داخلی بوده است.   این درگیری‌ها در سال ۲۰۱۴ وارد فاز جدیدی شد که در نهایت در سال ۲۰۱۹ با عزم جدی «خلیفه حفتر»، رییس ارتش ملی لیبی برای تصرف «طرابلس»، پایتخت لیبی، جریان یافت.
در واقع دور جدید درگیری‌ها که میان دو مدعی اصلی قدرت در لیبی یعنی «دولت وفاق ملی» به ریاست «فائزالسراج» و تحت حمایت سازمان ملل و «ارتش ملی لیبی» به ریاست «خلیفه حفتر» که بخش‌های شرقی کشور را تحت کنترل دارد، آغاز شد، ماهیت و اهداف بازیگران خارجی این نبرد را کاملا آشکار کرد.
روند تحولات در لیبی به کدام سو می‌رود؟ جدی‌تر شدن درگیری‌ها در حومه طرابلس پس از عزم «حفتر» برای تصرف پایتخت، سبب شد تا بازیگران خارجی حاضر در این جبهه نبرد، برای دستیابی به منافع خود به حمایت‌های مالی و لجستیکی از طرفین درگیری، بسنده نکنند و رسما به موضع گیری بپردازند.
اهمیت منافع مورد نظر برای طرف‌های خارجی حاضر در این درگیری به حدی است که ابایی از ورود به جنگ ندارند؛ این منافع، طیف گسترده‌ای دارند که برای کشور‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای متفاوت هستند.
به نظر می‌رسد اهمیت شهر «سرت» به عنوان دروازه ورودی میادین نفتی لیبی و ادامه درگیری‌ها در اطراف این شهر و البته ادامه درگیری‌ها در «الجفره»، دیگر شهر کلیدی لیبی، «آنکارا» و «قاهره» را به عنوان دو بازیگر اصلی خارجی در این درگیری‌ها به لبه پرتگاه درگیری مستقیم کشانده است.   مصر و ترکیه چرا به درگیری نظامی مستقیم در لیبی نزدیک شدند؟ نبرد بر سر شهر کلیدی سرت – زادگاه قذافی -، مصر و ترکیه را در هفته گذشته تا مرز درگیری نظامی مستقیم پیش برد.   تصویب اعزام نیرو به لیبی در پارلمان مصر و تماس «عبدالفتاح السیسی»، رییس جمهور این کشور با «دونالد ترامپ»، رییس جمهور آمریکا که احتمالا در جهت متقاعد کردن «واشنگتن» برای حمایت از قاهره در نبرد با ترکیه انجام شد، از جدیت موضوع برای طرفین خبر می‌دهد.
ترکیه نیز متقابلا در هماهنگی با دولت وفاق ملی، اقدام به استقرار تسلیحات سنگین و نظامیان در نزدیکی سرت، محور اصلی تقابل دو بازیگر اصلی غرب آسیا کرد.
باید توجه داشت که نبرد بر سر سرت، در واقع نبردی میان مصر، عربستان، امارات، روسیه، فرانسه به عنوان حامیان حفتر از یک سو، قطر و ترکیه به عنوان حامیان دولت وفاق ملی از سوی دیگر است.

• بیشتر بخوانید:
•  جنگی بزرگ در لیبی در راه است؟
•  درگیری در نزدیکی تاسیسات نفتی لیبی

پیامد‌های جنگ احتمالی مصر و ترکیه در لیبی چیست؟ این جنگ احتمالی می‌تواند پیامد‌های ناگواری در سطوح مختلف برجای بگذارد؛ در سطح داخلی، ادامه کشتار و قتل عام و آوارگی مردم لیبی، محتمل‌ترین پیامد است.   این جنگ می‌تواند در میانه شیوع بیماری کرونا، به بروز فاجعه‌ای هولناک در این کشور منجر شود.
در سطح منطقه ای، تشدید تنش‌ها میان کشور‌های مختلف و سرریز جنگ به کشور‌های همسایه از جمله مهم‌ترین پیامد‌هایی هستند که می‌توان در نتیجه این جنگ شاهد آن بود.
در سطح بین المللی نیز، قطعا اروپا در پی بروز این جنگ شاهد موج جدیدی از پناهجویان و مهاجران خواهد بود؛ ضمن اینکه جنگ مصر در لیبی، تاثیری مستقیم بر آینده سیاسی ترامپ خواهد داشت.
تنها پیامد مثبتی که می‌توان در نگاهی خوش بینانه برای این تهدید به جنگ، عنوان کرد، جدی شدن عزم کشور‌ها برای تحریم تسلیحاتی لیبی است.   هرچند نگاهی به آمار فروش تسلیحات کشور‌های مدعی درخواست تحریم تسلیحاتی لیبی، مشخص می‌کند که این کشور‌ها در سال‌های اخیر رقم بالایی از تسلیحات به کشور‌های خارجی حاضر در جنگ لیبی فروخته اند.
آیا در نهایت مصر و ترکیه وارد جنگ می‌شوند؟ روند و سیر تحولات در لیبی و نیز در مصر و ترکیه نشان می‌دهد، طرفین به رغم ادعای جدیت در استفاده از گزینه نظامی، قصد جدی برای ورود به درگیری مستقیم ندارند و از این حربه به عنوان اهرم فشاری بر طرف مقابل در جهت دست کشیدن از سرت و الجفره استفاده می‌کنند.
انتهای پیام/