ایران بالاخره به پرونده خوشنویسی ترکیه معترض شد

خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ؛ یکی دو ماه اخیر بود که رسانه دیلی صبح ترکیه درباره تهیه پرونده ثبت جهانی خوشنویسی توسط ترکیه خبر داده بود در واکنش به این موضوع اساتید خوشنویسی در ایران اعتراض کردند اما معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در یک برنامه تلویزیونی گفت: ایران برای سال ۲۰۲۱، پنج پرونده ثبت جهانی به سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ارسال کرده است که هنر خوشنویسی هم از جمله آن هاست.

طالبیان با بیان اینکه موضوع خوشنویسی برای ۲۰۲۰ مطرح نیست گفت: البته این بدین معنا نیست که پرونده‌ای هم نداشته باشند ولی تمام اطلاعات بررسی و مشخص شد که برای خوشنویسی قرآنی و اسلامی پرونده‌ای وجود دارد، بنابراین موضوع فقط در حد یک خبر بوده است و برای ۲۰۲۰ چنین پرونده‌ای ندارند ضمن اینکه از طرف ایران در یونسکو ۴ پرونده وجود دارد و پرونده خوشنویسی هم به یونسکو رفته است و ممکن است در ۲۰۲۱ یا ۲۰۲۲ مطرح شود و زودتر از آن نمی‌توانیم اقدام کنیم.اکنون که پرونده خوشنویسی ترکیه وارد فهرست پیشنهادی یونسکو شده ایران هم اعتراض خود را نسبت به پیشنهاد ترکیه برای ثبت پرونده "خوشنویسی اسلامی " برای اجلاس ٢٠٢١ یونسکو ارائه داد.

محمد حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور گفت: همان طور که پیشتر اعلام شده بود، برای سال ٢٠٢٠ پرونده‌ای با عنوان خوشنویسی از سوی ترکیه مطرح نبود، اما بنا بر اطلاع واصله اخیر، ترکیه پرونده‌ای را با عنوان" خوشنویسی اسلامی" برای سال ٢٠٢١ به یونسکو ارائه داده است که این امر مورد اعتراض ایران قرار گرفته است.
طالبیان افزود: همان طور که قبلاً نیز اعلام شد، هرکشوری می‌تواند میراث فرهنگی ناملموس خوشنویسی کشور خود را ثبت کند، اما صفت "اسلامی" در واقع به گستره بیش از کشور ترکیه اشاره دارد و این خلاف کنوانسیون ٢٠٠٣ حراست از میراث فرهنگی ناملموس است.

طالبیان بیان کرد: عنوان پرونده پیشنهادی ترکیه برای خوشنویسی، دارای صفت "اسلامی" است که این امر مورد اعتراض رسمی ایران قرار گرفته است. چرا که صفت اسلامی نمی‌تواند محدود به ترکیه باشد، فارغ از آنکه منشأ خوشنویسی اسلامی را باید در ایران جست.

معاون میراث فرهنگی کشور تاکید کرد: ایران نیز برای سال ٢٠٢١، پرونده خوشنویسی خود را در چهارچوب فهرست اقدامات خوب پاسداری برای یونسکو ارسال کرده است.

طالبیان همچنین تشریح کرد: ثبت خوشنویسی از سوی کشورهای مختلف قبلاً نیز صورت گرفته است مثلاً چین که خوشنویسی چینی را در سال ٢٠٠٩ ثبت کرده است، و کشورهای عربی نیز برای سال ٢٠٢١، پرونده‌ای را با عنوان خوشنویسی عربی برای یونسکو ارسال کرده‌اند. چرا که طبق مفاد کنوانسیون مذکور، ثبت یک عنصر فرهنگی انحصار و مالکیت ایجاد نمی‌کند، اما اعتراض ما به پرونده "خوشنویسی اسلامی" ایرادی فنی است، به این معنا که صفت اسلامی اشاره به گستره‌ای بیش از محدوده ترکیه دارد و ترکیه نمی‌تواند از این عنوان برای پرونده خوشنویسی کشور ترکیه بهره ببرد.