نغمه اقتصاد مقاومتی در پیوند تار و پود صنعت نساجی چهارمحال و بختیاری

صنعت نساجی یکی از قدیمی‌ترین صنایع بشری است و در کشورهای مختلف جهان از قدمت طولانی برخوردار است.

صنعت نساجی شامل تمامی مراحل تولید الیاف، تبدیل الیاف به نخ، تبدیل نخ به پارچه و همچنین فرایندهای تکمیلی بر روی پارچه مانند رنگرزی و چاپ می‌شود.

صنعت نساجی در ایران با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال، پس از صنعت نفت از مهمترین و بزرگترین صنایع اشتغالزا به شمار می‌رود.

اشتغالزایی بالا، ارزآوری، تکیه بر توان داخل، نیاز به سرمایه‌گذاری کمتر نسبت به سایر صنایع و ارزش افزوده بالا از جمله مزیت‌های این صنعت مهم است و اهمیت به آن اندازه‌ای است که بسیاری از کشورها، صنعتی شدن خود را از صنایع نساجی و پوشاک آغاز کرده‌اند.

بنا بر آخرین آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، صنعت نساجی پنج درصد سرمایه‌گذاری‌های بخش صنعت را در اختیار دارد و ۱۳ درصد اشتغال واحدهای صنعتی نیز مربوط به این بخش است و متوسط هزینه موردنیاز به منظور ایجاد اشتغال برای یک نفر در صنعت نساجی نزدیک به ۲۵ درصد از متوسط هزینه ایجاد اشتغال یک نفر در کل صنعت کشور است.

صنعت نساجی در کشور از ابتدا تاکنون با فراز و نشیب‌های بسیاری مواجه بوده است به طوری که در یک برهه ‌از از زمان شاهد اوج فعالیت واحدهای شکل گرفته در این حوزه بودیم و در برخی سالها نیز تمام نخ‌هایی که ریسیده شده بود پنبه شد.

نخستین کارخانه در زمینه نساجی پشمی در کشور در سال ۱۳۰۴ تاسیس شد و از آن زمان تاکنون مناطقی نظیر یزد، کرمان، کاشان، خراسان، گیلان، آذربایجان و اصفهان توانستند در این صنعت سهم قابل توجهی به خود اختصاص دهند.

هارمحال و بختیاری با ظرفیت‌های قابل توجه و با تکمیل به نسبت کامل زنجیره تولید به عنوان رقیب جدی در صنعت نساجی کشور قد علم کرده به طوریکه که به گفته رضا رحمانی وزیر سابق صمت که در بهمن سال گذشته به شهرکرد سفر کرده بود، به زودی این استان به قطب صنعت نساجی کشور تبدیل می‌شود.

اما در کنار این استان‌های بزرگ، در سالهای اخیر استان چهارمحال و بختیاری با ظرفیت‌های قابل توجه و با تکمیل به نسبت کامل زنجیره تولید به عنوان رقیب جدی در صنعت نساجی کشور قد علم کرده به طوری که که به گفته رضا رحمانی وزیر سابق صمت که در بهمن سال گذشته به شهرکرد سفر کرده بود، به زودی این استان به قطب صنعت نساجی کشور تبدیل می‌شود و چنانچه بتوان در حوزه جذب سرمایه‌گذار و تقویت زیرساخت‌های موجود اهتمام بیشتری به کار گرفت موعد تحقق این مهم بسیار زودتر فرا می‌رسد.

چهارمحال و بختیاری در حال حاضر در بسیاری از تولیدات صنعت نساجی داعیه‌دار مقام نخست در کشور است و در حالی که اینکه تلاش می‌کند این موقعیت خود را حفظ کند، با کمک دولت دوازدهم به زودی صاحب بزرگترین طرح سرمایه‌گذاری تولید پوشاک می‌شود که می‌تواند در کمک به صنعت پوشاک کشور در رقابت‌پذیری با پوشاک‌های خارجی به ویژه در زمان تحریم نقش مهمی ایفا کند.

فعالیت ۳۲ واحد صنعتی نساجی در چهارمحال و بختیاری

معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری در رابطه با قابلیت‌های این استان در صنعت نساجی به خبرنگار ایرنا گفت: هم اینک ۳۲ واحد صنعتی در زمینه‌های تولید نخ، پشم‎ریسی، رنگرزی، تولید پارچه مصنوعی، پارچه چادرمشکی، انواع موکت، نمد و عایق رطوبتی در استان فعال است.

محمدکاظم منزوی افزود: این واحدها سالانه بیش از ۲۹ میلیون مترمربع به وزن ۷۰ هزار تن تولید و در بازارهای داخلی و خارج از کشور عرضه می‌کنند.

چهارمحال و بختیاری در تولید موکت در رتبه نخست کشور و در تولید نخ در جایگاه پنجم قرار دارد و در تولید پارچه چادر مشکی برند خاورمیانه به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه این استان در تولید موکت، نخ و پارچه چادر مشکی، استانی پیشرو و منحصربه فرد در کشور به شمار می‌رود، تصریح کرد: این استان در تولید موکت در رتبه نخست کشور و در تولید نخ در جایگاه پنجم قرار دارد و در تولید پارچه چادر مشکی برند خاورمیانه به شمار می‌رود.

معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه صنعت نساجی پس از صنایع غذایی و آشامیدنی با پتانسیل‌ترین صنعت برای ایجاد اشتغال است، افزود: هم اینک ۷۰۰ نفر به صورت مستقیم در صنعت نساجی استان مشغول فعالیت هستند.

منزوی خاطر نشان کرد: علاوه‌بر واحدهای صنعتی موجود، ۹ واحد دیگر با خط تولید نخ پلی‌استر و تولید پارچه پرده و سایر منسوجات با پیشرفت فیزیکی بالای ۷۰ درصد در استان در حال احداث است که تلاش می‌شود تا پایان سال به بهره‎برداری برسد.

وی با بیان اینکه زنجیره صنعت نساجی در استان به جز آخرین زنجیره آن که تولید پوشاک است تکمیل شده است، افزود: ما در استان واحد صنعتی تولید پوشاک نداریم و در حالی که نخ‌های تولیدی در استان قابلیت تولید بیش از ۱۰۰ نوع پارچه را فراهم کرده اما تاکنون در خصوص پوشاک صنعتی در استان اقدامی نشده است.

تلاش برای ورود به تولید پارچه‌های پشمی

منزوی ادامه داد: برنامه دیگری که در دستور کار داریم و به عبارتی می‌توان گفت جای آن در صنعت نساجی استان خالی است، تولید منسوجات پشمی است چراکه استان از ظرفیت پشم مرغوب برخوردار است و می‌توان با ریسندگی پشم‌های طبیعی و تبدیل آن به پارچه‌های پشمی ارزش‌افزوده قابل توجهی را متوجه استان کرد.

معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: به تازگی یک واحد تولید پارچه از پشم طبیعی در استان آغاز به کار کرده و یک واحد دیگر نیز به زودی فعال می‌شود و چنانچه بتوان واحد صنعتی تولید پوشاک در استان راه‌اندازی کنیم این پارچه‌های پشمی بهترین نوع پارچه برای تولید کت‌وشلوارهای مردانه به شمار می‌روند.

چهارمحال و بختیاری به واسطه برخورداری از ظرفیت زندگی عشایری و اشتغال جمعیت  قابل توجهی از روستاییان خود به شغل دامپروری، ظرفیت تولید پشم مرغوب دارد که این موضوع می‌تواند در تامین مواد اولیه و رونق صنعت نساجی نقش مهمی ایفا کند.

تولید سالانه یک هزار و ۵۶۵ تن پشم در چهارمحال و بختیاری

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: این استان با در اختیار داشتن یک میلیون و ۳۰۰ هزار راس دام سبک، سالانه یک هزار و ۵۶۵ تن پشم تولید می‌کند.

پشم تولیدی استان از کیفیت بالایی برخوردار است و اگرچه قطر آن کمی ضخیم است اما با فناوری‌های جدید می‌توان نخ بسیار مرغوبی از آن تولید کرد.

سام مردانی افزود: پشم تولیدی استان از کیفیت بالایی برخوردار است و اگرچه قطر آن کمی ضخیم است اما با فناوری‌های جدید می‌توان نخ بسیار مرغوبی از آن تولید کرد که در تولید پوشاک کارایی بسیاری دارد.

وی با بیان اینکه صادرات پشم خام از استان ارزش‌افزوده‌ای به همراه ندارد، تصریح کرد: قیمت پشم در سال‌های گذشته بسیار پایین بود و فروش آن به دیگر استان‌ها در عمل سود مناسبی را متوجه فعالان این حوزه نمی‌کرد با این وجود امسال قیمت پشم افزایش بیشتری پیدا کرده اما اگر بتوان زنجیره تولید منسوجات پشمی را در استان تکمیل کنیم، بی‌شک سود بیشتری متوجه فعالان این عرصه می‌شود.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: هم اینک پشم تولیدی در استان بیشتر در بافت فرش، گلیم و نمد به کار می‌رود و کاربردی در تولید پوشاک در استان ندارد.

 در همین راستا در سال گذشته مطابق با برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار شده تا بزرگترین طرح تولید صنعتی پوشاک در استان با عنوان یک برند معتبر ملی در دستور کار قرار گیرد که متولی پیگیری این برنامه شرکت شهرک‌های صنعتی تعیین شده است.

چهارمحال و بختیاری به زودی صاحب برند ملی پوشاک می‌شود

مدیرعامل این شرکت در خصوص نحوه پیشرفت این برنامه و اقداماتی که تاکنون در این خصوص انجام شده است به خبرنگار ایرنا گفت: در سال گذشته با برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت مقرر شد تا طرح توسعه نساجی کشور در پنج استان کشور از جمله استان ما با استقرار یک واحد تولیدی پوشاک برند اجرا شود.

حمیدرضا فلاح افزود: با پیگیری‌های انجام شده هم‌اینک سرمایه‌گذار طرح انتخاب و برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی شده است و با اهتمام جدی که برای اجرای این طرح به کار گرفته‌ایم امید است که بتوان این طرح را در مدت زمان کوتاهی به سرانجام برسانیم.

وی با اشاره به مشکلاتی که فراروی اجرای این طرح وجود دارد، تصریح کرد: یکی از مهمترین این مشکلات تامین یارانه است که باید از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین شود که به جد پیگیر آن هستیم.

فلاح با بیان اینکه این واحد صنعتی دارای یک شرکت اصلی و ۲ شرکت پشتیبان در ناحیه صنعتی گندمان و ناحیه صنعتی وردنجان است، افزود: اجرای این طرح ملی، تحول بزرگی در صنعت نساجی استان شکل می‌دهد.

وی خاطر نشان کرد: تامین مواد اولیه از تولیدات استان، تامین نیروی کار بومی و آموزش نیروهای به کار گرفته شده و خرید تضمینی تولیدات از جمله الزامات این طرح است که در مجموع رونق اقتصاد استان را به همراه دارد.

 از مهندسی معکوس در تولید دستگاه نخ‌ریسی تا ورود به روستاها

علاوه‌بر اقداماتی که تاکنون در صنعت نساجی استان انجام شده، نماینده مردم شهرستان‌های شهرکرد، بن و سامان در مجلس شورای اسلامی نیز برنامه‌هایی برای شکوفایی این صنعت در استان با تکیه بر توان داخلی و ظرفیت‌های مغفول در روستاها دارد.

احمد راستینه، شناسایی و ساماندهی زنجیره‌های تولید در استان را از مهمترین برنامه‌های خود برشمرد و گفت: یکی از مهمترین شبکه‌های ارزش در استان، صنعت نساجی است چراکه پشم یکی از مزیت‌های استان به شمار می‌رود و فرصت مانور و بهره‌گیری از این فرصت را در اختیار داریم.

وی تصریح کرد: با وجود برخورداری از حجم بالایی از پشم طبیعی در استان می‌توان از آن برای تولید نخ و الیاف طبیعی استفاده کرد و سپس آن را در اختیار صنایع بزرگ نساجی استان و کشور قرار داد.

با تکیه بر توانمندی‌ها و ظرفیت استان در حوزه پشم و نخ‌ریسی می‎توان به قطب تولید نخ در کشور تبدیل شویم و نیاز کشور به نخ را بدون واردات این محصول تامین کنیم.

راستینه با بیان اینکه در حال حاضر ۷۰ درصد نیاز به نخ کشور از کشورهای هندوستان و پاکستان تامین می‌شود، افزود: با تکیه بر توانمندی‌ها و ظرفیت استان در حوزه پشم و نخ‌ریسی می‎توان به قطب تولید نخ در کشور تبدیل شویم و نیاز کشور به نخ را بدون واردات این محصول تامین کنیم.

این نماینده مجلس یازدهم ادامه داد: برای تحقق این مهم با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان در استان توانستیم با مهندسی معکوس دستگاه نخ‌ریسی غیربومی، دانش تولید این دستگاه را در اختیار بگیریم و با حمایت کمیته امداد کشور مقرر شد تا در گام نخست ۱۰۰ دستگاه از این ماشین نخ‌ریسی تولید و در اختیار روستاییان استان قرار دهیم.

راستینه خاطرنشان کرد: علاوه‌بر تهیه و در اختیار قرار دادن دستگاه‌های نخ‌ریسی، برای بازار فروش این نخ‌ها نیز با شرکت‌های بزرگی در سطح کشور مذاکره کرده‌ایم و تضمین خرید نخ‌ها را به روستاییان داده‌ایم.

وی ابراز امیدواری کرد تا این اقدام به الگویی در استان تبدیل شود تا در حوزه‌های دیگر نیز بتوان ورود پیدا کرد و با استفاده از ظرفیت‌هایی که به ویژه در روستاهای این استان وجود دارد ضمن رونق اشتغال، در تحقق اقتصاد مقاومتی و شعار سال مبنی بر جهش تولید و غلبه بر تحریم‌ها گام‌های اساسی برداشته شود.

به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری با ۹۵۰ واحد صنعتی فعال در سال‌های اخیر به جایگاه مهمی در برخی از صنایع کشور دست یافته است.

چهارمحال و بختیاری دارای ۱۰ شهرستان با جمعیتی افزون بر ۹۷۹ هزار نفر است.