کاهش ۷۶ درصدی جمعیت ماهی‌های رودخانه‌ای مهاجر در نیم قرن گذشته

دانشمندان جانورشناسی می‌گویند که نوع بشر عامل آغاز ششمین عصر انقراض انبوه جانوران زمین است. ماهانه خبرهای جدیدی از این موج انقراض منتشر می‌شود. در پژوهش جدید «بنیاد جهانی مهاجرت ماهیان» مشخص شده است که در نیم قرن گذشته،‌ مداخله‌ انسان در طبیعت بیش از سه چهارم جمعیت انواع گونه‌های ماهی‌های رودخانه‌ای را از بین برده است.

مرگ ماهی‌ها در رودخانه تجن شهر ساری بر اثر آلودکی نفتی، فروردین ۱۳۹۵ ــ عکس: خبرآنلاین

دانشمندان دربنیاد جهانی مهاجرت ماهیان می گویند که از ۱۹۷۰ تا کنون، جمعیت ماهی‌های رودخانه‌ای مهاجر «به شکل فاجعه‌باری» کاهش یافته است: در اروپا ۹۳ درصد، در آمریکای لاتین ۸۴ درصد، در آسیا و اقیانوسیه و با در نظر داشتن محدودیت آمار این قاره‌ها ۵۹ درصد، و در آمریکای شمالی ۲۸ درصد.

از آفریقا داده کافی در دست نیست تا این میزان تخمین زده شود. میزان اندک از بین رفتن جمعیت ماهی‌های مهاجر در آمریکای شمالی نیز به دو دلیل است: اغلب کاهش جمعیت تا پیش از ۱۹۷۰ رخ داده بود و همچنین در دو دهه اخیر شماری از سدهای تأسیس‌شده بر رودخانه‌ها برداشته شده‌اند.

به این ترتیب، بشر در سرتاسر جهان به طور متوسط از ۱۹۷۰ تا کنون ۷۶ درصد جمعیت گونه‌های ماهی‌های رودخانه‌های مهاجر را از بین برده است.

مهم‌ترین مداخله‌های بشری که به این «فاجعه»‌ انجامیده، از این قرارند: صدها هزار سد بر رودخانه‌ها در گوشه و کنار جهان، ماهی‌گیری بی‌رویه، بحران اقلیمی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای، و آلوده‌کردن آب رودخانه‌ها.

از بین رفتن ماهی‌های مهاجر رودخانه‌ای پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی دارد. از یک سو، مرگ این ماهی‌ها بر اکوسیستم محل زندگی آنها تأثیر می‌گذارد. گونه‌هایی همچون ماهی آزاد، قزل‌آلا، و گربه‌ماهی بزرگ با شنا به سمت بالادست جریان آب، یک عامل انتقال مواد مغذی از اقیانوس‌ها و فراهم‌آوردن غذا برای جانوران خشکی همچون خرس‌ها،‌ گرگ‌ها و پرندگان گوشت‌خوار هستند. از سوی دیگر، ماهی‌های رودخانه‌ای مهاجر منبع معیشت و غذا برای میلیون‌ها انسان در سرتاسر سیاره اند.

دانشمندانی از سرتاسر جهان، در ماه مه گذشته هشدار دادند که اکنون نرخ تخریب طبیعت و جاندارانش بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از متوسط آن در ۱۰ میلیون سال گذشته است. دلیل اصلی:‌ مداخله بشر در طبیعت و گرمایش جهانی زمین به علت انتشار گازهای گلخانه‌ای.

به گزارش سرشناس‌ترین متخصصان بین‌المللی حیات وحش، ‌بشریت از سال ۱۹۷۰ تاکنون  ۶۰ درصد از جمعیت پستانداران، پرندگان، ماهی‌ها و خزندگان را نابود کرده است. متخصصان هشدار داده‌اند که نابودی حیات وحش در حال حاضر تهدیدی آنی است برای تمدن بشر.

بیشتر بخوانید: گرمایش زمین: اکثر خرس‌های قطبی تا پایان قرن ناپدید خواهند شد