بازگشایی تئاترهای باستانی یونان به روی علاقه‌مندان

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، امسال عمده کنسرت‌ها و رویدادهای تابستانی زنده در یونان به دلیل شیوع کرونا لغو شدند. اما وزیر فرهنگ این کشور مجوز داد تئاترهای باستانی اپیداروس در جنوب یونان و اودئون هرودوس آتیکوس (Odeon of Herodes Atticus) در آتن تحت دستورالعمل‌های پیشگیرانه سفت و سخت میزبان اجراهای فستیوال تابستانی باشند.

به گفته ماریا پاناگیوتوپولو (Maria Panagiotopoulou) سخنگوی موسسه فرهنگی سازمان‌دهنده این رویدادها، امسال تنها ۴۵ درصد صندلی‌ها پر می‌شود، دکه‌های فروش تنقلات تعطیل است، خبری از میان پرده نیست و بلیت‌ها نیز تنها الکترونیکی فروخته می‌شود.

پاناگیوتوپولو می‌گوید: معمولا در فصل تابستان هشتاد اجرا روی صحنه می‌رود، اما امسال فقط ۱۷ اجرا خواهیم داشت. دائم برنامه‌ها را تغییر می‌دادیم. اول قرار بود ماه سپتامبر (شهریور-مهر ۹۹) فعالیت خود را از سر بگیریم اما بعد به فکر این افتادیم که نکند مجبور به لغو تمام رویدادها شویم. در نهایت به چیزی بین این دو گزینه رسیدیم. در صورت لغو اجراهای تابستانی در این تئاترهای باستانی، این اولین بار در ۶۵ سال گذشته بود که چنین اتفاقی می‌افتاد.  

با توجه به شیوع کرونا اجرای نمایش‌های خارجی در فستیوال امسال ممنوع بود و به بازیگران ابلاغ شده بود از تکرار اجرا به درخواست تماشاگران خودداری کنند. تئاتر ملی یونان روز گذشته در یک برنامه که زنده از اینترنت پخش می‌شد، نمایش پارسیان (Persians) اثر آیسخولوس نمایشنامه‌نویس سرشناس یونانی را روی صحنه برد.

تئاتر باستانی اپیداروس، شاهکار معماری آکوستیک 

آمفی‌تئاتر اپیداروس که به معماری آکوستیک خود شهرت دارد، در ۲۴ کیلومتری شرق نافپلیو و ‌در جنوب‌شرق مرکز درمانی باستانی آسکلِپیوس قرار دارد. این سازه که قدمت آن به قرن چهارم قبل از میلاد می‌رسد، یکی از بهترین نمونه‌های به جا مانده از آمفی‌تئاترهای کلاسیک در یونان است.

اپیداروس یک صحنه نسبتا بزرگ دارد که با سنگ مرمر موزائیک شده و ۵۵ ردیف سکوی سنگی به صورت نیم‌دایره آن را فراگرفته اند. در ابتدای ساخت این صحنه، ردیف‌های جلویی که با سنگ قرمز ساخته شده بودند، جایگاه اختصاصی مقامات بود و ردیف‌های بعدی محل نشستن شهروندان عادی. سکوی تماشاچیان کمی شیبدار ساخته شده بود تا افرادی که در ردیف‌های بالاتر نشسته بودند نیز بتوانند اجراها را ببینند. در این تئاتر باستانی، هر چه به ردیف‌های بالایی نزدیک‌تر می‌شوید فاصله بین ردیف‌ها کاهش پیدا می‌یابد.

آن چه اپیداروس را از دیگر شاهکارهای مشابه معماری متمایز می کند، قدرت انعکاس صدا در آن است که عامل مهمی در معماری آمفی تئاترها به شمار می‌آید. کف صحنه این بنا با سنگ فشرده پوشانده شده و صدا را با قدرت تمام منعکس می‌کند، به علاوه به دلیل جنس سنگ سکوها، شیب و نحوه قرارگیریشان و فاصله ردیف‌ها صدا پس از برخورد با ردیف‌ها تقویت شده و با وضوح کامل به ردیف‌های انتهایی می‌رسد.

این شاهکار معماری در ابتدا به اجرای نمایش برخی از بهترین نمایشنامه‌نویسان مطرح یونان نظیر سوفوکل اختصاص داشت و اکنون نیز هر تابستان، ۱۲ هزار گردشگر را به نمایش سالانه خود جذب می‌کند. امسال اما به دلیل شیوع کرونا و لزوم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، تنها ۴ هزار و ۵۰۰ صندلی از ۱۰ هزار صندلی تئاتر باستانی اپیداروس برای نمایش سالانه رزرو شدند. همزمان چندین راهنما مجهز به دستکش‌های جراحی و محافظ صورت (شیلد) تماشاگران را به هنگام بالا رفتن از شیب سکوهای سنگی، از هم جدا می‌کردند تا فاصله اجتماعی رعایت شود.

کریستینا کوترا (Christina Koutra) موسیقی‌شناس اهل آتن از این که سه ساعت سفر کرده تا اولین رویداد فصل اپیداروس را ببیند، رضایت کامل دارد؛ در این اجرا لئونیداس کاواکس ویولنیست برجسته یونانی چند قطعه از باخ نواخت.

کوترا به هنگام خروج از تئاتر در حالی که ماسک به صورت داشت، گفت: در این آمفی‌تئاتر نوعی حس هارومونی وجود دارد؛ این محوطه یک مکان مقدس است. فرهنگ نمی‌تواند یک جا متوقف شود، باید مشارکت کرده و آن را به حرکت درآوریم.