جشنواره تورنتو در تسخیر زنان؛ منیژه حکمت و فرنوش صمدی از ایران

جشنواره فیلم تورنتو که بزرگترین جشنواره سینمایی آمریکای شمالی محسوب می‌شود، امسال میزبان فیلم‌های دو سینماگر زن از ایران خواهد بود، در حالی که امکان حضور فیزیکی این فیلمسازان در این جشنواره به دلیل شیوع کرونا، در هاله‌ای از ابهام است.

در بخش کشف، اولین فیلم بلند فرنوش صمدی به نام «خط فرضی» به نمایش درخواهد آمد. خط فرضی که با عنوان انگلیسی 180 Degree Rule عرضه شده، داستان یک معلم مدرسه به نام سارا را روایت می‌کند که قرار است به همراه همسرش حامد و فرزندشان به یک عروسی در شمال ایران بروند، اما حامد به دلیل مشکلات کاری نمی‌تواند به این سفر برود و این سرآغاز اتفاقی است که زندگی سارا را دگرگون می‌کند.

در این فیلم که توسط علی مصفا تهیه شده، سحر دولتشاهی و پژمان جمشیدی، حسن پورشیرازی و آزیتا حاجیان بازی دارند.

«گروه بندر» (بندر بند) هم عنوان فیلم تازه‌ای است از منیژه حکمت که در بخش سینمای معاصر جشنواره نمایش داده خواهد شد. فیلم داستان یک گروه موسیقی دختران را روایت می‌کند که از جنوب ایران به مقصد تهران راه می‌افتند تا در یک کافه اجرایی داشته باشند، اما دچار سیلاب می‌شوند. در این فیلم رضا کولغانی، پگاه آهنگرانی و مهدیه موسوی بازی دارند.

پس از جشنواره برلین که در ماه فوریه (بهمن) برگزار شد، جشنواره‌های بزرگ سینمایی از جمله کن، لوکارنو و کارلووی‌واری به دلیل شیوع کرونا تعطیل شده‌اند، اما قرار است جشنواره ونیز، قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی جهان، در ماه سپتامبر (شهریور) این طلسم را بشکند و بلافاصله پس از آن قرار است جشنواره تورنتو در کانادا برگزار شود که امسال چهل و پنجمین دوره‌اش را برگزار می‌کند.

نمایی از «گروه بندر» فیلم تازه منیژه حکمت

هرچند جشنواره ونیز تغییر بسیار اندکی خواهد داشت (در حد حذف یکی دو بخش جنبی و چند فیلم کمتر در بخش‌های اصلی) جشنواره تورنتو به شکل محتاط‌تری برگزار می‌شود و دو بخش نمایش فیلم در تالارها و همین طور نمایش فیلم به شکل آنلاین خواهد داشت. همین طور تعداد فیلم‌های آن که معمولاً بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ فیلم بود به پنجاه فیلم کاهش یافته است.

این جشنواره ۱۰ روزه، امسال تنها پنج روز نمایش در سینماها خواهد داشت و در باقی روزها به شکل آنلاین برپا می‌شود. برگزارکنندگان جشنواره از لزوم اکران سینما و تلاش برای رونق دادن به صنعت سینما -که جشنواره تورنتو از پایه‌های آن در آمریکای شمالی محسوب می‌شود- حرف می‌زنند و معتقدند که می‌توانند با برپایی جشنواره به شکل سنتی، به رونق صنعت سینما در این زمانه سخت کمک کنند.

اما اعلام فیلم‌های جشنواره امسال، نشان داد که بسیاری از کمپانی‌های بزرگ که قاعدتاً باید فیلم‌هایشان را در تورنتو عرضه می‌کردند تا برای اسکار آماده شوند، ترجیح داده‌اند منتظر بمانند و از عرضه فیلم‌هایشان در دوران کرونایی حذر کرده‌اند. بسیاری انتظار داشتند فیلم‌هایی چون «راهب» ساخته دیوید فینچر و «اعزام فرانسوی» ساخته وس اندرسون در میان فیلم‌های جشنواره امسال باشد اما این فیلم‌ها در جشنواره حضور ندارند.

بیشتر بخوانید «رهایی دخترانه»؛ در گفت‌وگو با یاسمن مظفری فیلمساز کانادایی ایرانی‌تبار از نگاه دوربین: جشنواره فیلم تورنتو جشنواره تورنتو؛ از جامعه ایران تا نجات گروگان‌های آمریکایی «ویناله»؛ از شلاق در تهران تا عشق‌های ممنوع مهم‌ترین جشنواره فیلم اسکاندیناوی؛ نیمی زن، نیمی مرد

برخی پخش‌کنندگان و تهیه‌کنندگان فیلم معتقدند که سفر ستاره‌های سینما به تورنتو در ایام کرونایی تقریباً غیرممکن است و اکران اینترنتی در جشنواره تورنتو هم چیزی نیست که آنها به دنبالش باشند.

امسال برای اولین بار در تاریخ، ۴۶ درصد از فیلم‌های منتخب جشنواره تورنتو توسط زنان ساخته شده‌اند. برگزارکنندگان جشنواره طی سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند که حضور فیلمسازان زن در این جشنواره را برجسته‌تر کنند تا به قول خودشان «برابری» بین زنان و مردان حاصل شود.

این رویکرد انتقادهایی را هم به دنبال داشته و برخی معتقدند این امر باعث تبعیض و ضایع شدن حق مردان فیلمساز به خاطر جنسیت آنها خواهد شد. امسال جشنواره ونیز هم برای اولین بار ۴۴ درصد فیلم‌های بخش مسابقه خود را به فیلمسازان زن اختصاص داده است.

«پسر مناسب» فیلم تازه میرا نایر، مشهورترین فیلمساز زن سینمای هند، در اختتامیه جشنواره تورنتو نمایش داده خواهد شد.

جشنواره فیلم تورنتو از دهم تا بیستم سپتامبر برگزار خواهد شد.