اعتراض مردم دشتی و تنگستان به فعالیت دوباره یک معدن سنگ

صدها تن از ساکنان شهرستان‌های دشتی و تنگستان استان بوشهر در اعتراض به فعالیت دوباره «معدن سنگ مرمریت دشتی» در کوه بیرمی تجمع کردند. این معدن در مجاورت عمارت تاریخی «شیرینه» و بزرگ‌ترین چشمه آب شیرین منطقه قرار دارد. مردم نگران‌اند که فعالیت‌های این معدن آب‌های زیرزمینی را آلوده و زندگی حیات وحش و محیط زیست این منطقه را به خطر بیندازد.

جمعی از مردم دشتی و تنگستان در استان بوشهر به فعالیت مجدد «معدن سنگ مرمر دشتی» اعتراض کردند.

به گزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، پنجشنبه ۹ مرداد/ ۳۰  ژوئیه، بیش از ۵۰۰ نفر از مردم شهرستان‌های دشتی و تنگستان برای جلوگیری از فعالیت دوباره معدن سنگ مرمریت دشتی که در کنار عمارت تاریخی «شیرینه» و بزرگ‌ترین آبشخور شیرین حیات وحش منطقه قرار دارد، به نشانه اعتراض در کوه بیرمی تجمع کردند.

سید کریم موسوی، فعال محیط زیست درباره این تجمع اعتراضی به ایلنا گفت گفت:

« از آنجا که کوه‌خواری طعم دلپذیری در این روزها برای زیاده‌خواهان دارد در کنار خبرهای ناگوار دیگر که از بام سرافراز ایران «دماوند» و آتش‌سوزی دیگر کوه‌های کشورمان را می‌شنویم، معدن مرمریت تنگه «شیرینه» کوه «بیرمی» نیز با وجود مقاومت نزدیک به ۲ سال مردم شهرستان دشتی جهت ابطال پروانه این معدن، متاسفانه دوباره آغاز به کار کرده است.»

حسن باغبانی، دیگر فعال محیط زیست نیز به اعتراض دوساله دراین مورد اشاره کرد:

«از آذرماه سال۹۷ با فعالیت این معدن کار در کوه بیرمی مخالفت کردیم. مدتی فعالیتش متوقف شد اما چند روز پیش با مجوز از سوی شورای تامین استان دوباره فعالیتش را آغاز کرده است.» 

به گفته این فعال محیط زیست تا خرداد ماه در دادخواستی هفت هزار امضا جمع شده و به قوه قضائیه ارسال شده بود که جلوی برداشت این معدن گرفته شود.

 پروانه بهره‌برداری از «معدن سنگ مرمریت دشتی» در سال ۹۷ برای بهره‌برداری بخش خصوصی از این معدن در دشتی صادر شد. پس از آن پویش نجات بیرمی که متشکل از دوستداران محیط زیست و منابع طبیعی و مردم محلی است، برای مصون ماندن منطقه حفاظت شده کوه بیرمی از آسیب‌های احتمالی خواستار لغو مجوز فعالیت این معدن شدند. 

مردم با وجود گرمای ۵۰ درجه برای اعتراض به فعالیت معدن سنگ مرمریت دشتی در کوه بیرمی تجمع کردند.

مجوز این معدن را سازمان صنعت و معدن و تجارت( صمت) بدون استعلام از سازمان محیط زیست، و با موافقت منابع طبیعی به عنوان متولی صادر کرده است. 

سیدحسین حسینی‌محمدی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر، اردیبهشت ماه به خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) گفت که معدن با استعلام و اخذ مجوز از منابع طبیعی، واگذار شده و آغاز به فعالیت کرده است. او گفت:

«حتی اگر کل منطقه جزء محدوده حفاظت شده باشد بر اساس قانون معدن و تفاهم فی مابین وزارت صمت و سازمان محیط زیست، محدوده‌های معدنی که در مناطق حفاظت شده واقع هستند تا پایان ذخیره معدن می‌توانند ادامه فعالیت دهند. مطابق قانون محیط زیست اشتباه می‌کند، فعالان اجتماعی نیز بر اساس این باور که باید پیوست محیط زیستی داشته باشد معترض هستند در حالی که معدن مرمریت مشمول استعلام و پیوست نمی‌شود.»

به گزارش خبرگزاری ایسنا، غلامرضا منتظری، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر درباره اعطای مجوز به معدن سنگ مرمریت دشتی گفت:

« منابع طبیعی مجوز نمی‌دهد، ما صرفاً اراضی ملّی و یا طرح‌های کشاورزی و محدوده های معدنی را برای اقدامات توسعه ای -که یکی از آنها معدن است- و به عنوان تخصیص در اختیار امور اراضی یا صنعت و معدن قرار می دهیم و استعلام‌ها بر عهده ما نیست. این استعلام ها را باید امور اراضی یا صنعت و معدن انجام دهد.» 

منتظری همچنین گفت که سازمان صنعت و معدن و تجارت موظف بوده که از محیط زیست استعلام کند و اگر این کار را نکرده مقصر است چون معدن آلایندگی هایی دارد. 

فرهاد قلی‌نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر نیز اردیبهشت ۹۹ به خبرگزاری ایسنا گفت:«معدن سنگ مرمریت داستان پیچیده‌ای دارد، مجوز فعالیت معدن توسط صنعت و معدن صادر شده منتها بحث محیط زیست و سایر مسائل آن در مرحله بررسی به سر می‌برد».

به‌نظر می‌رسد بررسی‌ها صورت گرفته و به معدن اجازه فعالیت داده شده است. پیمانکاران با جرثقیل‌ها مشغول به کار شده‌اند. 

تنگه شیرینه، عکس: سیدکریم موسوی

این معدن در تنگه «شیرینه» و جایی که مخازن و منابع اصلی آب زیرزمینی شهرستان هستند، واقع شده است. این منابع آب تنها به شهرستان دشتی مربوط نمی‌شود ولی بخش عمده آب آن به شبکه شهرستان دشتی تزریق می‌شود که بیش از ۸۰  هزارنفر جمعیت دارد. 

کوه ‌بیرمی در فروردین ۹۵ در شورای عالی محیط ‌زیست به عنوان منطقه حفاظت شده تصویب و تعیین شده است. 

تنگه شیرینه بخشی از کوه بیرمی و یکی از مهم‌ترین آبخوا‌ن‌های استان بوشهر است که بخش بزرگی از آب شرب شهرستان دشتی و همچنین آبشخور حیات وحش بیرمی را تامین می‌کند. بنا بر گفته‌های مردم محلی و فعالان محیط زیست منطقه، فعالیت معدن مرمریت دشتی، آبخوان را تخریب خواهد کرد. 

آبخوان‌ها سفره‌های آب زیرزمینی هستند که ۲۰ درصد از آب‌های شیرین و بخش عمده‌ای از آب مصرفی ما را تشکیل می‌دهند و در مناطق مرکزی ایران که کم آب تر هستند، اهمیت به‌سزایی دارند.

عمارت «شیرینه» که در ۵ کیلومتری شرق خورموج قرار دارد، یکی از آثار ملی ثبت شده ایران در شهرستان دشتی است که قدمت آن دوره به قاجاریه بازمی‌گردد.

از سال ۹۷ تا امروز پویش نجات بیرمی علیه معدن سنگ مرمریت دشتی اعتراض‌های متعددی ترتیب داده است. بسیاری از مردم محلی و فعالین محیط زیست نگران آلوده شدن چشمه‌های آب شیرین و محیط زیست و حیات وحش منطقه هستند.

طبق اصل پنجاهم قانون اساسی در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌شود، از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است.

در همین زمینه:  توسعه معدن‌ها غارهای طبیعی میبد را به خطر انداخته است