آیا ترامپ دو دشمن دیرینه خود یعنی تهران و پکن را به یکدیگر نزدیک نکرده است؟

در ابتدای تحلیل این اندیشکده به صورت معترضه آمده است: آیا «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا با اعمال تحریم ها و عملکرد خود نسبت به دیگر کشورها، به جای منزوی کردن ایران، دو دشمن دیرینه خود یعنی تهران و پکن را به یکدیگر نزدیک نکرده است؟

«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران روز ۵ ژوئیه (۱۵ تیر) سال جاری میلادی، مذاکره درباره همکاری های استراتژیک ایران و چین را تایید کرد. ۶ روز بعد، نشریه آمریکایی "نیویورک تایمز" طی گزارشی اعلام کرد که نسخه ای ۱۸ صفحه ای از سند همکاری ۲۵ ساله پیشنهادی میان ایران و چین را به دست آورده است که نشان دهنده توافق بر سر همکاری های چند جانبه راهبردی این دو کشور است.

طبق پیشنهادی که به پروژه "یک کمربند-یک جاده" چین مربوط است، چین قرار است ۴۰۰ میلیارد دلار در بخش های بانکداری، ارتباطات و صنعت حمل و نقل سرمایه گذاری کرده و در ازای آن نفت ایران را با ۳۲ درصد تخفیف خریداری کند.
برای هر دو کشور چین و ایران که تحت تحریم های آمریکا قرار دارند، این توافق می تواند به عنوان تلاشی هماهنگ برای تسکین فشار و مقابله به تاثیرات منفی تحریم ها در نظر گرفته شود، بنابر این نباید انتظار داشت که برنامه های آمریکا علیه ایران و چین نتیجه مثبتی داشته باشد.

چین برای تأمین نیازهای صنعتی خود، روزانه ۱۰ میلیون بشکه نفت خریداری می کند و ایران می تواند به صورت بالقوه بیشترین تقاضای خود در فروش نفت را برآورده سازد. چون عرضه مداوم نفت با قیمت ثابت به چین با سیاست آمریکا که هدف آن فروپاشی مالی ایران با استفاده از تحریم اقتصادی سخت است، مغایرت دارد.
این سند همکاری ۲۵ ساله با پوشش دادن همکاری های دوجانبه در ابعاد مختلف به نوبه خود می تواند منشاء تحولات گسترده هم در روابط دوجانبه دو کشور و همچنین در معادلات منطقه ای و بعضا جهانی باشد به گونه ای که بعید نیست گسترده و عمیق تر شدن این همکاری ها به نقطه ای برسد که اعتراض گسترده آمریکا را نیز در پی داشته و حتی آرایش های سیاسی و اقتصادی را در جهان تغییر دهد.

از انجایی که قرار است به زودی دیدار سه جانبه ای میان ایران، روسیه و چین انجام شود که اگر این دیدارها و توافقاتی که صورت خواهد گرفت به خوبی پیش رود، این همکاری ها ابعاد جدید دفاعی و امنیتی به خود  بگیرد و همین امر هم به گونه ای دیگر معادلات جهانی را تحت تاثیر قرار دهد.

به عقیده برخی تحلیلگران، ابتکار "یک کمربند- یک جاده" چین که سال ۲۰۱۳ توسط دولت چین پیشنهاد شد و موجب سرمایه گذاری در ۶۸ کشور دنیا از آسیا تا آفریقا و خاورمیانه شده، بزرگترین پروژه های زیربنایی و سرمایه گذاری در تاریخ است و ۶۵ درصد از جمعیت جهان را پوشش می دهد.

به نظر نمی رسد چین هیچ قسمتی از این توافقنامه پیشنهادی را نقض کند یا روابط خود را با دیگر دولت های منطقه برهم بزند که این می تواند برای کشورهای غربی به ویژه آمریکا نگران کننده باشد.

310 310